بارداری خارج از رحم (Ectopic pregnancy)
بارداری خارج از رحم یعنی تخمک بارور در خارج از رحم لانه گزینی میشود. معمولا تخمک بارور به جای رحم در لوله فالوپ لانه گزینی میشود. لوله فالوپ توانایی نگه داشتن جنین در حال رشد را ندارد و نمیتواند مانند رحم متسع شود. این شرایط می تواند باعث خونریزی در مادر شود. این مشکل یک وضعیت تهدیدکننده رحم است که نیاز به درمان اورژانسی دارد.
بارداری خارج از رحم چیست؟
حاملگی خارج از رحم، بارداری است که خارج از رحم رخ می دهد. این وضعیت زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده در ساختاری کاشته می شود که نمی تواند رشد آن را پشتیبانی کند. حاملگی خارج رحم یا اکتوپیک اغلب در لوله فالوپ (ساختارهای جفتی که تخمدان ها و رحم را بهم متصل می کنند) رخ می دهد. در موارد نادر، بارداری خارج رحم می تواند در یک تخمدان یا در حفره شکمی رخ دهد.
حاملگی خارج رحم یک وضعیت تهدیدکننده زندگی است. همچنین بارداری خارج رحم بارداری نیست که منجر به تولد نوزاد شود و اگر درمان نشود می تواند برای مادر خطرناک باشد.
بارداری خارج رحم در کدام قسمت از بدن رخ می دهد؟
هر زمانی که تخم بارور شده در خارج از رحم کاشته شود به عنوان حاملگی خارج رحم در نظر گرفته می شود. در حالت عادی تخم به سمت لوله های فالوپ حرکت می کند و در دیواره رحم فرو می رود، جایی که می تواند شروع به رشد کند. در حاملگی خارج از رحم، تخم در یکی از ساختارهای مسیر حرکت خود کاشته می شود. لوله های فالوپ شایع ترین محلی هستند که این اتفاق در آن رخ می دهد. اکثر بارداری های خارج از رحم در این مکان رخ می دهد و به عنوان حاملگی خارج از رحم لوله ای نامیده می شود. یک تخم بارور شده همچنین می تواند در دیگر اندام های شکمی کاشته شود. این حالت نسبت به بارداری خارج از رحم لوله ای بسیار نادر است.
بارداری خارج از رحمی چقدر جدی است؟
بارداری خارج از رحم یک وضعیت اورژانس پزشکی است. رحم به طور منحصر به فردی برای نگه داشتن جنین در حال رشد مناسب است. رحم اندامی است که می تواند همراه با رشد جنین بزرگ شود. لوله های فالوپ چنین انعطاف پذیری ندارند. اگر تخم بارور شده رشد کند ممکن است این لوله ها تخریب شوند. هنگامی که این اتفاق بیفتد، ممکن است فرد دچار خونریزی داخلی شدید شود. این می تواند تهدیدکننده زندگی فرد باشد. برای جلوگیری از آسیب به لوله فالوپ، سایر اندام های حفره شکمی، خونریزی داخلی و مرگ، باید حاملگی خارج از رحم به سرعت درمان شود.
آیا بعد از بارداری خارج از رحم، باردای ادامه دارد؟
متاسفانه بارداری خارج از رحم برای جنین کشنده است. جنین نمی تواند در خارج از رحم زنده بماند. درمان سریع بارداری خارج از رحم برای حفاظت از زندگی مادر مهم است. اگر تخم در لوله فالوپ کاشته شود و لوله ها تخریب شوند، می تواند باعث خونریزی داخلی شود. این می تواند باعث مرگ مادر شود.
چه چیزی باعث بارداری خارج از رحم می شود؟
در اکثر موارد، بارداری خارج از رحم ناشی از شرایطی است که حرکت تخم در طول لوله فالوپ و به سمت رحم کند می شود یا متوقف می گردد.
چطور می توان فهمید که در معرض خطر حاملگی خارج رحمی هستیم؟
چندین فاکتور خطر وجود دارد که می تواند شانس بارداری خارج از رحم را افزایش دهد. یک فاکتور خطر ویژگی یا رفتاری است که شانس شما برای ایجاد یک بیماری یا شرایط را افزایش می دهد. اگر موارد زیر را داشته باشید ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به حاملگی خارج از رحم باشید:
- قبلا یک بارداری خارج از رحمی تجربه کرده اید
- سابقه بیماری التهاب لگن (PID) دارید، عفونتی که می تواند باعث ایجاد بافت اسکار در لوله های فالوپ، رحم، تخمدان ها و دهانه رحم شود.
- جراحی لوله های فالوپ (از جمله بستن لوله ها) یا سایر اندام های ناحیه لگن.
- سابقه ناباروری
- درمان ناباروری با باروری مصنوعی (IVF)
- اندومتریوز
- عفونت های مقاربتی (STIs)
- استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD). که نوعی پیشگیری از بارداری است، در زمان لقاح
- سابقه استعمال دخانیات (سیگار)
با افزایش سن خطر ابتلا به بارداری خارج از رحم افزایش می یابد. زنان بالای 35 سال بیشتر از زنان جوان در معرض خطر هستند.
علائم بارداری خارج از رحم چیست؟
نشانه های اولیه بارداری خارج رحمی می تواند بسیار شبیه به نشانه های بارداری معمولی باشد. با این حال، ممکن است در طول بارداری خارج رحمی علائم دیگری تجربه کنید:
- خونریزی واژینال
- درد در ناحیه زیر شکم، لگن و قسمت پایین کمر
- سرگیجه یا ضعف
اگر لوله فالوپ پاره شود، درد و خونریزی می تواند به اندازه ای شدید باشد که باعث بروز علائم بیشتری شود. این علائم می تواند:
- غش کردن
- افت فشار خون
- درد شانه
- فشار معقدی
هنگامی که یک لوله پاره می شود ممکن است درد شدید زیر شکم را احساس کنید. این یک وضعیت اورژانس پزشکی است و شما باید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا پزشک متخصص خود تماس بگیرید یا به سرعت به اورژانس مراجعه کنید.
اگر متوجه شدید که باردار هستید و یک دستگاه IUD در لوله فالوپ خود قرار دادید، یا سابقه بستن لوله های رحمی دارید (بسته شدن لوله ها توسط جراحی یا در زمان سزارین)، به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید. در این موارد احتمال بارداری خارج رحمی بسیار بیشتر از بارداری طبیعی است.
نحوی تشخیص بارداری خارج رحمی:
حاملگی اکتوپیک یا خارج رحمی معمولا در طی یک معاینه در مطب پزشک قابل تشخیص است. پزشک چندین آزمایش را انجام می دهد تا ابتدا حاملگی را تایید کند و سپس بررسی می کند که آیا حاملگی خارج رحمی است یا خیر. این تست ها عبارتند از:
- تست ادرار: این آزمایش شامل بررسی نمونه ادرار با یک نوار تست است.
- تست خون: پزشک ممکن است درخواست تست خون بدهد تا ببیند میزان هورمون گنادوتروپین جفتی (hCG) در خون چقدر است. این هورمون در طی بارداری تولید می شود. این تست ممکن است آزمایش سطح β-hCG نامیده شود.
- سونوگرافی: سونوگرافی از امواج صوتی برای ثبت تصویری از ساختارهای داخلی بدن استفاده می کند. اغلب در طی بارداری از سونوگرافی استفاده می شود. پزشک متخصص یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما از این تست استفاده می کند تا ببنید تخم بارور شده در کجا کاشته شده است.
اگر پزشک حاملگی شما را تایید کند و مشخص کند که تخم بارور شده در کجا کاشته شده است، یک طرح درمانی تعیین می کند. بارداری خارج از رحم وضعیتی اورژانسی است و درمان آن بسیار مهم است.
اگر لوله های فالوپ پاره شوند، باید به اورژانس مراجعه کنید و به سرعت درمان شوید. در این موارد، نباید منتظر معاینه توسط پزشک خود شوید بلکه باید به سرعت درمان شوید.
حاملگی خارج رحمی در چه زمانی از بارداری قابل تشخیص است؟
بارداری خارج از رحم معمولا در اوایل حاملگی شناسایی می شود. اکثر موارد در سه ماه اول قابل شناسایی هستند. معمولا تا هفته هشتم بارداری قابل تشخیص است.
حاملگی خارج رحمی چطور درمان می شود؟
چندین روش برای درمان بارداری خارج رحمی وجود دارد. در برخی موارد، پزشک ممکن است استفاده از داروی به نام متوترکسات تجویز کند تا رشد بارداری متوقف شود. این دارو باعث توقف حاملگی می شود.
متوترکسات توسط ارائه دهنده مراقبت بهداشتی تزریق می شود. این روش نسبت به جراحی کمتر تهاجمی است. اما برای مانیتورینگ سطح hCG باید تحت نظر پزشک باشید.
در موارد شدید، اغلب جراحی استفاده می شود. زمانی که لوله فالوپ پاره شود یا در معرض خطر پارگی باشد، پزشک عمل جراحی را تجویز می کند. این یک جراحی اورژانسی و یک درمان نجات بخش است. این روش معمولا به روش لاپاراسکوپی انجام می شود. جراح ممکن است کل لوله فالوپ با تخمک داخل آن بردارد یا اگر ممکن باشد فقط تخمک را خارج می کند.
آیا می توان از حاملگی خارج رحمی پیشگیری کرد؟
حاملگی خارج رحمی قابل پیشگیری نیست. اما می توانید با بهبود سبک زندگی سعی کنید فاکتورهای خطر را کاهش دهید. از جمله سیگار نکشیدن، حفظ وزن و رژیم غذایی سالم، و پیشگیری از هر نوع عفونت مقاربتی (STIs).
آیا بعد از یک بارداری خارج از رحم می توان دوباره باردار شد؟
اکثر زنانی که سابقه حاملگی خارج از رحم داشته اند می توانند در آینده بارداری های موفقیت آمیز داشته باشند. بعد از یک بار حاملگی اکتوپیک، خطر ابتلای مجدد به حاملگی اکتوپیک افزایش می یابد.
فاصله زمانی بین یک بارداری خارج رحمی و اقدام برای بارداری مجدد چقدر باید باشد؟
پس از درمان حاملگی خارج از رحم، باید با پزشک خود در مورد بارداری های آینده صحبت کنید. اگر چه حاملگی ممکن است به سرعت پس از درمان اتفاق بیفتد، اغلب بهتر است حدود سه ماه صبر کنید. این به لوله فالوپ اجازه می دهد تا فرصتی برای بهبودی پیدا کند و خطر حاملگی خارج از رحم دیگر را کاهش می دهد.
بعد از برداشتن لوله فالوپ امکان بچه دار شدن وجود دارد؟
در اکثر موارد، اگر یکی از لوله های فالوپ برداشته شود هنوز می توانید باردار شوید و بچه دار شوید. شما دو لوله فالوپ دارید و تخم می تواند از طریق لوله باقی مانده به سمت رحم حرکت کند. همچنین روش های کمک باروری وجود دارد که تخم را از تخمدان خارج می کنند، در خارج از بدن بارور می کنند و آن را در داخل رحم می کارند. به این روش باروری مصنوعی (IVF) میگویند.
مطالب مشابه:
