گاستروشیزیس
گاستروشیزیس یک نقص مادرزادی است که در آن روده های نوزاد (معده، روده بزرگ یا کوچک) از یک سوراخ 2 تا 5 سانتی متری در کنار ناف او در طول رشد جنین خارج می شوند. این وضعیت در اوایل بارداری اتفاق میافتد، زمانی که دیواره شکم نوزاد به طور کامل و به درستی در رحم شکل نمیگیرد و دریچهای برای خروج اعضای بدن او ایجاد میکند. اندام های کودک در مایع آمنیوتیک داخل رحم مادر شناور است که باعث تحریک و تورم می شود و جراحی برای جایگزینی اندام های کودک در داخل بدن او ضروری است.
تفاوت بین گاستروشیزیس و امفالوسل چیست؟
هم گاستروشیزیس و هم امفالوسل نقایص مادرزادی هستند که در آن نوزاد با اندام های شکمی خارج از بدنش متولد می شود. تفاوت این است که یک غشاء اندام های کودک را با تشخیص امفالوسل می پوشاند ولی هیچ غشایی اندام های کودک را در حین گاستروشیزیس نمی پوشاند. این تفاوت معمولاً قبل از تولد نوزاد در سونوگرافی قابل مشاهده است.
گاستروشیزیس چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
علت گاستروشیزیس ناشناخته است، بنابراین این خطر وجود دارد که در دوران بارداری برای هر کسی اتفاق بیفتد. مطالعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها نشان میدهد که گاستروشیزیس ممکن است در افراد جوانتری که باردار میشوند و کسانی که در دوران بارداری از تنباکو، الکل یا سایر داروها استفاده میکنند، شایعتر باشد.
علائم و علل
علائم گاستروشیزیس چیست؟
در دوران بارداری، هیچ علامتی از گاستروشیزیس نوزاد خود احساس نخواهید کرد. برخی از یافته ها برای نوزاد در سونوگرافی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- معده، روده بزرگ یا کوچک که خارج از بدن کودک قرار دارد.
- روده های متورم.
- روده های پیچ خورده.
- دمای پایین بدن (هیپوترمی).
چه چیزی باعث گاستروشیزیس می شود؟
گاستروشیزیس نتیجه عدم تشکیل کامل دیواره شکم جنین در طول رشد جنین در رحم است. علت مستقیم گاستروشیزیس ناشناخته است. اگر قصد بارداری دارید، با پزشک درمورد راه های پیشگیری از نقص های مادرزادی صحبت کنید.
تشخیص و آزمایشات
گاستروشیزیس چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص گاستروشیزیس یا در دوران بارداری یا پس از تولد نوزاد رخ می دهد. تشخیص معمولاً بین هفتههای 18 تا 20 بارداری با آزمایشهای معمول قبل از تولد که نقصهای مادرزادی در نوزاد را بررسی میکند، رخ میدهد. این تست ها عبارتند از:
- سونوگرافی: یک آزمایش تصویربرداری با استفاده از امواج صوتی برای دیدن جزئیات بافت های نرم داخل بدن.
- غربالگری خون: آزمایش خونی که مواد موجود در خون از جمله: آلفا فتوپروتئین را اندازه گیری می کند که اگر در سطوح بالاتر از حد طبیعی بین هفته های 18 تا 22 آزمایش شود، می تواند نشانه ای از گاستروشیزیس باشد.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): یک آزمایش تصویربرداری برای گرفتن عکس دقیق از داخل بدن مادر و کودک.
مدیریت و درمان
گاستروشیزیس چگونه درمان می شود؟
اگرچه تشخیص گاستروشیزیس میتواند در دوران بارداری اتفاق بیفتد اما درمان نمیتواند تا پس از تولد نوزاد شروع شود.
جراحی برای قرار دادن اندام های کودک در داخل بدن او ضروری است. جراحی همچنین سوراخ نزدیک ناف آنها را ترمیم می کند تا از بازگشت اعضای بدن به خارج از بدن جلوگیری کند.
باتوجه به شدت بیماری و تعداد اندام هایی که خارج از بدن کودک قرار دارند، دو نوع جراحی برای جابجایی اندام های کودک و ترمیم دیواره شکم وجود دارد:
ترمیم اولیه: در صورت امکان، نوزاد بلافاصله پس از تولد تحت عمل جراحی قرار می گیرد تا اندام ها را به بدن خود برگرداند و سوراخ شکم خود را ترمیم کند.
ترمیم مرحلهای: اگر گاستروشیزیس پیچیدهتر باشد، عمل جراحی را به آرامی در طی چند مرحله انجام میدهند. اگر کودک به اندازه کافی برای جراحی سالم نباشد، یا اگر شکم او به اندازه کافی بزرگ نباشد که تمام اعضای بدنش را نگه دارد، ترمیم مرحلهای میتواند مؤثرتر باشد.
از زمانی که کودک شما به دنیا می آید تا زمان جراحی برای ترمیم گاستروشیزیس، جراح نوزاد اعضای در معرض دید او را در یک کیسه پلاستیکی به نام سیلو قرار می دهد تا از عفونت، کم آبی و آسیب جلوگیری کند.
پس از جراحی اولیه برای جایگزینی اندام های کودک، ممکن است جراحی اضافی برای ترمیم عضلات شکم یا روده کودک ضروری باشد.
آیا جراحی گاستروشیزیس عوارضی دارد؟
این احتمال وجود دارد که عوارض بعد از جراحی گاستروشیزیس رخ دهد. عوارض بعد از جراحی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت در محل جراحی.
- مشکل در غذا خوردن.
آیا بعد از درمان گاستروشیزیس عوارض روده ای وجود دارد؟
تا 25 درصد از نوزادانی که با گاستروشیزیس متولد می شوند مشکلات رشدی در قسمت هایی از روده خود دارند. جراحی اضافی برای رفع این شرایط ضروری است از جمله:
- عمل جراحی برداشتن روده
- ایلئوستومی یا کولوستومی
عوارض گاستروشیزیس چیست؟
نوزادانی که با گاستروشیزیس متولد می شوند ممکن است در طول زندگی خود با برخی از مشکلات سلامتی مواجه شوند، از جمله:
- تولد زودرس: نوزادان مبتلا ممکن است زودتر از موعد به دنیا بیایند.
- انسداد روده: پس از جراحی، کودک ممکن است دچار تنگی روده شود که می تواند مانع از حرکت غذا و مدفوع در روده شود.
- سندرم روده کوتاه: در موارد نادر، برخی از نوزادان بخش هایی از روده خود را از دست می دهند، که ممکن است مانع از جذب مواد مغذی از غذا توسط کودک شود.
چگونه می توانم خطر بچه دار شدن مبتلا به گاستروشیزیس را کاهش دهم؟
شما می توانید خطر را با موارد زیر کاهش دهید:
- سیگار نکشید یا از محصولات تنباکو استفاده نکنید.
- در دوران بارداری الکل ننوشید.
- در دوران بارداری از مسکن های تجویزی استفاده نکنید.
- از یک رژیم غذایی مغذی و متعادل پیروی کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
پس از جراحی، اگر نوزاد مواردزیر را تجربه کرد، باید به پزشک مراجعه شود:
- تورم یا قرمزی در نزدیکی محل جراحی.
- نشت مایع از محل جراحی
- استفراغ یا عدم توانایی دفع مدفوع.
مطالب مشابه:
سونوگرافی جنین
برنامه ریزی و سلامت قبل از بارداری
تست های تشخیصی در دوران بارداری
کلاب فوت
آزمایش ژنتیک اوتیسم (ASD)
منبع: my.clevelandclinic