هیدروسالپنکس (Hydrosalpinx)

هیدروسالپنکس، وضعیتی است که بر سلامت باروری زنان تأثیر می گذارد که در آن یک یا هر دو لوله فالوپ پر از مایع و مسدود می شود. انسداد معمولاً در انتهای لوله فالوپ اتفاق می افتد و از ورود تخمک به آن جلوگیری می کند.

تأثیر هیدروسالپنکس بر باروری:

لوله های فالوپ بخشی از دستگاه تناسلی زنان هستند که رحم و تخمدان ها را به هم متصل می کنند. در طول چرخه قاعدگی، این لوله ها تخمک را از تخمدان ها به رحم می برند و در طول لقاح، تخمک بارور شده از طریق این لوله ها از تخمدان ها به رحم حرکت می کند.

اگر یکی از لوله های فالوپ مسدود شود، اسپرم در رسیدن به تخمک ها و لقاح آنها دچار مشکل می شود. حتی اگر یک تخمک، تخمک‌گذاری‌شده بتواند برای لقاح به اسپرم بپیوندد، هیدروسالپنکس به احتمال زیاد مانع از حرکت جنین از طریق آن و لانه گزینی به داخل رحم می‌شود.

در برخی موارد نادر، حاملگی خارج از رحم ممکن است زمانی رخ دهد که تخمک بارور شده به قسمتی از بدن غیر از رحم، به احتمال زیاد در لوله فالوپ متصل می شود و می تواند منجر به عوارض بیشتر شود.

علائم هیدروسالپنکس:

Hydrosalpinx معمولاً علائمی ندارد. بیشتر زنان از این واقعیت آگاه نیستند که هیدروسالپنکس لوله های فالوپ را مسدود می کند تا زمانی که فرد قصد بارداری داشته و شکست بخورد.

در موارد خاص، هیدروسالپنکس می تواند به دلیل پر شدن مایعات و تورم لوله فالوپ مسدود شود و منجر به درد در یک طرف شکم شود.

سایر مبتلایان به هیدروسالپنکس نیز ممکن است ترشحات غیر طبیعی واژن و درد شکم و لگن را تجربه کنند که در طول یا قبل از دوره قاعدگی رخ می دهد.

علل هیدروسالپنکس:

هیدروسالپنکس می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از شایع ترین علل هیدروسالپنکس عبارتند از:

1. عفونت های مقاربتی (STIs) مانند: کلامیدیا می توانند باعث هیدروسالپینکس شوند.
2. گاهی اوقات برخی از جراحی های قبلی ناحیه لگن یا خود لوله های فالوپ می تواند منجر به این عارضه شود.
3. سایر دلایل احتمالی برای انسداد ناحیه لگن، اندومتریوز و چسبندگی در ناحیه لگن است.
4. بیماری التهابی لگن نیز می تواند یکی از این علل باشد.
5. عفونت در یک یا هر دو لوله فالوپ نیز می تواند باعث هیدروسالپینکس شود.

عوامل خطر هیدروسالپنکس:

عوامل متعددی می توانند خطر ابتلا به هیدروسالپینکس را افزایش دهند. که عبارتنداز:

1. پس از جراحت یا جراحی، سیستم ایمنی بدن باعث حرکت سلول های التهابی به سمت محل عارضه شده و باعث تورم آن می‌شود. اگر جراحی روی لوله‌های فالوپ انجام شود، سلول‌های التهابی می‌توانند شروع به تجمع در آنها کنند که می‌تواند منجر به انسداد شود.
2. حاملگی خارج از رحم گذشته همچنین می تواند لوله ها را زخمی کند و منجر به انسداد شود.
3. سل تناسلی همچنین می تواند منجر به هیدروسالپینکس شود.
4. استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) یا سایر وسایل کنترل بارداری به عنوان یک ضد بارداری نیز می تواند منجر به ایجاد هیدروسالپنکس شود.
5. اندومتریوز، رشد بافت خارج از رحم، می تواند دلیل دیگری برای ایجاد این عارضه باشد.

تشخیص هیدروسالپنکس:

روش های مورد استفاده برای تشخیص هیدروسالپنکس به شرح زیر است:

هیستروسالپنگوگرام (HSG):

یک اشعه ایکس است که انسداد رحم و لوله های فالوپ را بررسی می کند. پزشکان اغلب از آن استفاده می کنند، زیرا نسبت به سونوگرافی، دید کلی بهتری از مشکلات احتمالی ارائه می دهد.

مایع خاصی که در عکس رادیوگرافی قابل مشاهده است از طریق دهانه رحم (گردن رحم) وارد می شود و سپس عکسبرداری با اشعه ایکس (به نام هیستروسالپنگوگرام یا HSG) انجام می شود تا ببیند آیا مایع به داخل رحم رفته است یا خیر.

اگر لوله های فالوپ شما باز باشد، مایع از لوله ها به سمت پایین و به ناحیه لگن جاری می شود. اگر مسدود شوند، به دام می‌افتند و پزشک می‌تواند به شما بگوید که هیدروسالپنکس دارید.

لاپاراسکوپی:

لاپاراسکوپی که جراحی سوراخ کلید نیز نام دارد، یک روش جراحی فنی است. این مستلزم ایجاد یک ورودی کوچک به معده و قرار دادن یک تلسکوپ ویژه برای ارائه تصاویر بزرگ‌نمایی از ناحیه موردنظر است.

از طریق این جراحی، متخصص می تواند تشخیص دهد که آیا چیزی لوله های فالوپ را مسدود کرده است و اینکه آیا این انسداد به دلیل هیدروسالپنکس است یا دلایل دیگر.

سونوگرافی:

پزشک می تواند با استفاده از سونوگرافی هیدروسالپنکس را بررسی کند. اگر لوله بزرگ به نظر برسد، معمولاً به این معنی است که هیدروسالپنکس شدیدتری وجود دارد.

سونوهیستروسالپنگوگرافی:

سونوهیستروسالپنگوگرافی که سونوهیستروگرام نیز نام دارد، نوعی سونوگرافی است که از امواج صوتی برای پیدا کردن مشکلات رحم یا سایر اندام های دستگاه تناسلی زنانه استفاده می کند. اینها ممکن است مشکلاتی بر باروری باشد و در طول معاینه قابل تشخیص باشد.

پزشکان معمولاً نمی‌توانند از سونوهیستروگرام مستقیماً روی لوله‌های فالوپ استفاده کنند، اما می‌تواند به تعیین انسداد یا عدم وجود انسداد کمک کند.

درمان هیدروسالپنکس:

انواع مختلفی از درمان وجود دارد و انتخاب به شدت انسداد بستگی دارد. جراحی روشی رایج برای درمان هیدروسالپنکس است. در اینجا دو روش رایج جراحی وجود دارد:

جراحی لاپاروسکوپی:

بافت اسکار یا چسبندگی هایی که باعث ناباروری می شوند معمولاً با این روش جراحی قابل برداشتن هستند.

جراحی سالپنژکتومی:

این روش جراحی شامل برداشتن تمام یا بخشی از لوله فالوپ است. این روش برای بازیابی باروری بسیار مفید است.

اگر علت اصلی آندومتریوز باشد، درمان شامل برداشتن رشد آندومتر است.

اسکلروتراپی:

درمان جایگزین دیگر اسکلروتراپی است. این فرآیند شامل تمرکز سونوگرافی بر روی یک سوزن برای استخراج مایع از لوله فالوپ آسیب دیده است. پس از آن، یک ماده شیمیایی خاص وارد می شود که از تجمع مایع در آینده در منطقه جلوگیری می کند.

این روش نسبت به جراحی لاپاراسکوپی کمتر تهاجمی است.

به طورکلی فردی که هیدروسالپنکس دارد ممکن است همچنان بتواند باردار شود. با این حال، احتمال موفقیت بستگی به شدت و علت انسداد دارد. بدون هیچ درمانی، لقاح همیشه اتفاق نمی افتد و از دست دادن بارداری زودرس یا حاملگی خارج از رحم خطراتی هستند که ممکن است رخ دهند.

تشخیص دقیق هیدروسالپنکس به درمان بیشتر این بیماری کمک می کند. روش های تشخیصی شامل: هیستروسالپنگوگرام (HSG)، لاپاراسکوپی، سونوهیستروسالپنگوگرافی و… است.

درمان های هیدروسالپینکس شانس باردار شدن را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. جراحی هایی مانند: لاپاراسکوپی و سالپنژکتومی روش های رایج برای درمان هیدروسالپنکس هستند. اسکلروتراپی یکی دیگر از راه حل های درمانی جایگزین است.

مطالب مشابه:

آزمایش پاپ اسمیر

آزمایش HPV

جواب غیرنرمال پاپ اسمیر

منبع: birlafertility