نفریت بینابینی
نفریت بینابینی یا بیماری التهاب بینابینی کلیه یک اختلال کلیوی است که در آن فضاهای بین لولههای کلیه متورم (ملتهب) میشوند. این وضعیت میتواند باعث مشکلاتی در نحوه عملکرد کلیهها شود.
این بیماری باعث التهاب (تورم) در اطراف بخشهایی از صافیهای کلیه به نام لولهها میشود. این التهاب توانایی کلیهها برای تمیز کردن خون و تولید ادرار را کاهش میدهد.
انواع نفریت بینابینی:
دو نوع نفریت بینابینی وجود دارد:
- نفریت بینابینی حاد: که مدت کوتاهی طول میکشد. این شایعترین نوع نفریت بینابینی است.
- نفریت بینابینی مزمن: که مدت طولانیتری طول میکشد: هفتهها، ماهها یا سالها.
بدون درمان، نفریت بینابینی میتواند باعث آسیب کلیه یا نارسایی کلیه شود.
علائم نفریت بینابینی چیست؟
شایعترین علائم این بیماری دفع ادرار کمتر از حد معمول است. علائم دیگر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- وجود خون در ادرار
- تب
- بثورات پوستی
- احساس خستگی یا گیجی
- احساس ناراحتی معده و استفراغ
- تورم در دستها، پاها یا سایر قسمتهای بدن
- افزایش وزن
- فشار خون بالا
چه چیزی باعث نفریت بینابینی میشود؟
نفریت بینابینی حاد معمولاً ناشی از یک واکنش آلرژیک یا نوع دیگری از واکنش به یک دارو یا مادهای است که مصرف میکنید. علائم نفریت بینابینی حاد میتواند به سرعت ظاهر شود.
بیش از 100 داروی مختلف وجود دارد که ممکن است باعث نفریت بینابینی حاد شوند. انواع داروهایی که به احتمال زیاد باعث نفریت بینابینی حاد میشوند عبارتند از:
- آنتیبیوتیکها، مانند پنیسیلین
- داروهای مسکن بدون نسخه به نام داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
- داروهایی که برای درمان اسید معده بیش از حد استفاده میشوند به نام مهارکنندههای پمپ پروتون (PPIs)
نفریت بینابینی مزمن معمولاً ناشی از یک مشکل سلامتی دیگر است که دارید. مشکلاتی که میتوانند باعث نفریت بینابینی شوند، عبارتند از:
- بیماریهای خودایمنی (بیماریهایی که باعث میشوند سیستم ایمنی بدن به بافتهای خود حمله کند) مانند: لوپوس
- سطح پایین پتاسیم در خون
- سطح کلسیم بیش از حد بالا در خون
- سارکوئیدوز (بیماری که باعث التهاب میشود، بیشتر در ریهها و غدد لنفاوی)
- برخی عفونتها
علائم:
التهاب بینابینی کلیه میتواند باعث مشکلات خفیف تا شدید کلیوی، از جمله نارسایی حاد کلیه شود. در حدود نیمی از موارد، افراد کاهش حجم ادرار و سایر علائم نارسایی حاد کلیه را تجربه میکنند.
علائم این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- وجود خون در ادرار
- تب
- افزایش یا کاهش حجم ادرار
- تغییرات وضعیت ذهنی (خوابآلودگی، گیجی، کما)
- تهوع، استفراغ
- بثورات پوستی
- تورم در هر ناحیه از بدن
- افزایش وزن (ناشی از احتباس مایعات)
معاینات و آزمایشات
تنها راه به دست آوردن تشخیص دقیق این بیماری از طریق آزمایشهای مختلف آزمایشگاهی است:
- آزمایشهای عملکرد کلیه: اینها آزمایشهای خون هستند که میتوانند علائم نارسایی در کلیهها را تشخیص دهند. آنها میتوانند مواد زائد، اسیدوز متابولیک، اسیدوز، اسید اوریک و فسفات را تشخیص دهند.
- بیوپسی کلیه: این آزمایشی است که در آن بافت کلیه برداشته شده و سپس زیر میکروسکوپ بررسی میشود. این تنها راه اثبات قطعی ابتلا به نفریت بینابینی است، اما در موارد نادر برای بررسی اینکه آیا باید کورتیکواستروئیدها تجویز شوند یا خیر، انجام میشود.
- آزمایشهای گوناگون: سایر آزمایشهایی که پزشک ممکن است تجویز کند، شامل سونوگرافی، اسکنهای رادیونوکلئیدی یا ترکیبی از این دو است. این دو آزمایش زمانی انجام میشوند که علت این بیماری یک واکنش آلرژیک باشد. هر دوی این آزمایشها میتوانند التهاب در کلیهها را نشان دهند.
اگر پزشک شما فکر کند که کلیههایتان به دلیل این بیماری آنطور که باید کار نمیکنند، درباره تمام داروهایی که مصرف میکنید، از جمله اینکه هر چند وقت یکبار و چه مدت آنها را مصرف کردهاید، سؤال خواهد کرد. تمام داروهایی را که مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید، حتی اگر هر روز آنها را مصرف نمیکنید، از جمله داروهای بدون نسخه و مکملها.
پزشکان همچنین یک معاینه فیزیکی انجام خواهند داد که شامل موارد زیر است:
- گوش دادن به قلب و ریهها با گوشی پزشکی
- گرفتن فشار خون
- وزن کردن شما
سایر آزمایشها و بررسیهایی که پزشکان ممکن است برای تشخیص این بیماری استفاده کنند عبارتند از:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- بیوپسی کلیه (روشی که در آن پزشکان یک قطعه کوچک از بافت کلیهها را برمیدارند تا زیر میکروسکوپ آن را بررسی کنند).
در طی بیوپسی، پزشکان ممکن است گرانولوما (مناطق التهابی در رگهای خونی شما) را ببینند. این یک شکل نادر از نفریت بینابینی حاد به نام نفریت بینابینی گرانولوماتوز است. دیدن گرانولوما میتواند به پزشکان کمک کند تا علت این بیماری را تشخیص دهند.
آزمایشهای رایج عبارتند از:
- بررسی الکترولیت های خون
- سطح BUN و کراتینین خون
- شمارش کامل خون (CBC)
- بیوپسی کلیه
- سونوگرافی کلیه
- آزمایش ادرار
درمان:
درمان بستگی به علت این مشکل دارد. اجتناب از داروهایی که منجر به این وضعیت میشوند ممکن است به سرعت علائم را تسکین دهد.
محدود کردن نمک و مایعات در رژیم غذایی میتواند تورم و فشار خون بالا را بهبود بخشد. محدود کردن پروتئین در رژیم غذایی میتواند به کنترل تجمع مواد زائد در خون (آزتمی) کمک کند، که میتواند منجر به علائم نارسایی حاد کلیه شود.
اگر دیالیز ضروری باشد، معمولاً فقط برای مدت کوتاهی مورد نیاز است.
گاهی اوقات کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضدالتهابی قویتر مانند سیکلوفسفامید میتوانند مفید باشند.
به طورکلی:
در بیشتر موارد، التهاب بینابینی کلیه یک اختلال کوتاه مدت است. در موارد نادر، میتواند باعث آسیب دائمی، از جمله نارسایی مزمن کلیه شود.
التهاب بینابینی حاد ممکن است در افراد مسن شدیدتر بوده و احتمال بیشتری دارد که منجر به آسیب طولانی مدت یا دائمی کلیه شود.
عوارض احتمالی:
اسیدوز متابولیک میتواند رخ دهد، زیرا کلیهها قادر به دفع کافی اسید نیستند. این اختلال میتواند منجر به نارسایی حاد یا مزمن کلیه یا بیماری پیشرفته کلیوی شود.
زمان مراجعه به پزشک:
اگر به التهاب بینابینی کلیه مبتلا هستید، در صورت بروز علائم جدید، به خصوص اگر هوشیاری شما کاهش یافته یا حجم ادرار شما کم شده است، توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری:
درباره تمام داروهایی که مصرف میکنید و احتمال (خطر) ابتلا به این بیماری با پزشک خود صحبت کنید.
اغلب، این اختلال قابل پیشگیری نیست. اجتناب یا کاهش مصرف داروهایی که میتوانند باعث این وضعیت شوند میتواند به کاهش خطر شما کمک کند. در صورت نیاز، پزشک به شما خواهد گفت که کدام داروها را قطع یا مصرف آن ها را کاهش دهید.
نامهای دیگر
نفریت توبولو بینابینی؛ نفریت – بینابینی؛ نفریت بینابینی حاد (آلرژیک)
مطالب مشابه:
نکروز توبولار حاد کلیه
سندرم نفروتیک
نفریت لوپوس (بیماری لوپوس کلیوی)
گلومرولونفریت
نارسایی کلیه: علائم و درمان
منابع: medlineplus, kidneyfund, webmd
