بیماری لژیونر
بیماری لژیونر نوع شدیدی از عفونت ریه به نام ذاتالریه است. این بیماری توسط باکتری به نام لژیونلا ایجاد میشود. بیشتر افرادی که به بیماری لژیونر مبتلا میشوند، باکتری را از آب یا خاک استنشاق میکنند. افراد مسن، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف و افرادی که سیگار میکشند، خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری لژیونر دارند. باکتری لژیونلا همچنین باعث تب پونتیاک، یک بیماری خفیفتر مانند آنفولانزا، میشود. تب پونتیاک معمولاً خود به خود بهبود مییابد. اما بیماری لژیونر درمان نشده میتواند کشنده باشد. درمان فوری با آنتیبیوتیکها اغلب بیماری لژیونر را درمان میکند. اما برخی از افراد پس از درمان هنوز به مشکلاتی دچار هستند.
علائم:
علائم بیماری لژیونر اغلب ۲ تا ۱۰ روز پس از تماس با باکتری لژیونلا شروع میشود. این بیماری اغلب با علائم زیر شروع میشود:
- سردرد
- درد عضلانی
- تب که ممکن است ۴۰ درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد
تا روز دوم یا سوم، علائم دیگری نیز میتوانند شروع شوند، از جمله:
- سرفه، که ممکن است خلط و گاهی اوقات خون بالا بیاورد.
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- تهوع، استفراغ و اسهال
- گیجی یا سایر تغییرات ذهنی
بیماری لژیونر بیشتر ریهها را درگیر میکند. اما میتواند باعث عفونت در زخمها و سایر قسمتهای بدن، از جمله قلب، شود. نوع خفیفی از بیماری لژیونر، به نام تب پونتیاک، میتواند باعث تب، لرز، سردرد و درد عضلانی شود. تب پونتیاک ریهها را آلوده نمیکند. علائم اغلب در کمتر از یک هفته از بین میروند.
زمان مراجعه به پزشک:
اگر فکر میکنید در معرض باکتری لژیونلا بودهاید، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان بیماری لژیونر در اسرع وقت میتواند به کوتاه شدن زمان بهبودی و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. افرادی که در معرض خطر بالایی هستند، مانند افرادی که سیگار میکشند یا افراد مسن، نیاز به درمان فوری دارند.
علل:
باکتری لژیونلا پنوموفیلا عامل اکثر موارد بیماری لژیونر است. در فضای باز، باکتری لژیونلا در خاک و آب زندگی میکند. در این مکانها، باکتریها به ندرت باعث عفونت میشوند. اما باکتری لژیونلا میتواند در سیستمهای آبی ساخته شده توسط انسان، مانند تهویه مطبوع، رشد کند.
اگرچه افراد میتوانند در خانه به بیماری لژیونر مبتلا شوند، اما بیشتر شیوعها در ساختمانهای بزرگ رخ داده است. این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که باکتریها میتوانند در سیستمهای بزرگ راحتتر رشد و گسترش یابند. همچنین، تهویه مطبوع خانه و ماشین از آب برای خنک کردن استفاده نمیکنند.
نحوه شیوع عفونت:
بیشتر افراد هنگام تنفس قطرات ریز آب حاوی باکتری لژیونلا آلوده میشوند. این موضوع ممکن است از دوش، سینک یا وان آب گرم باشد. یا ممکن است از آب سیستمی باشد که ساختمانهای بزرگ را خنک میکند. شیوع بیماری با موارد زیر مرتبط است:
- وانهای آب گرم و جکوزیها
- برجهایی که حاوی آب و فن هستند و برجهای خنککننده نامیده میشوند. آنها در تهویه مطبوع و سایر سیستمهای ساختمانها استفاده میشوند.
- مخازن آب گرم و بخاریها، فوارهها
- استخرهای شنا
- استخرهای زایمان
- سیستمهای آب آشامیدنی
این عفونت میتواند از راههای دیگری غیر از تنفس قطرات آب گسترش یابد. عفونت میتواند از طریق موارد زیر گسترش یابد:
- آسپیراسیون: این اتفاق زمانی میافتد که مایعات به طور تصادفی وارد ریهها شوند، که اغلب به دلیل سرفه یا خفگی هنگام نوشیدن است. آسپیراسیون آبی که حاوی باکتری لژیونلا است میتواند باعث بیماری لژیونر شود.
- خاک: تعداد کمی از افراد پس از کار در باغ یا استفاده از خاک گلدان حاوی باکتری، به بیماری لژیونر مبتلا شدهاند.
عوامل خطرزا:
هر کسی که با باکتری لژیونلا در تماس باشد، بیمار نمیشود. افراد در صورت داشتن شرایط زیر بیشتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند:
- سیگارکشیدن: سیگارکشیدن به ریهها آسیب میرساند. این امر خطر ابتلا به انواع عفونتهای ریوی را افزایش میدهد.
- سیستم ایمنی ضعیف: این موضوع میتواند ناشی از HIV/AIDS یا داروهای خاص باشد. این موضوع شامل استروئیدها و داروهایی است که پس از پیوند برای جلوگیری از رد عضو توسط بدن مصرف میشود.
- بیماری مزمن ریوی یا سایر بیماریهای جدی: این حالت شامل آمفیزم، دیابت، بیماری کلیوی یا سرطان میشود.
- سن ۵۰ سال یا بیشتر
بیماری لژیونر میتواند در بیمارستانها و خانههای سالمندان مشکلساز باشد. این مکانها مکانهایی هستند که میکروبها به راحتی پخش میشوند و افراد در آنجا در معرض خطر بالای عفونت هستند.
عوارض:
بیماری لژیونر میتواند منجر به عوارض جدی شود، از جمله:
نارسایی ریه: این اتفاق زمانی میافتد که ریهها نمیتوانند اکسیژن کافی به بدن برسانند یا نمیتوانند دی اکسید کربن کافی را از خون خارج کنند.
شوک سپتیک: این اتفاق زمانی میافتد که افت شدید و ناگهانی فشار خون، جریان خون به اندامهای حیاتی، اغلب کلیهها و مغز را کاهش میدهد. در نتیجه، قلب سعی میکند سختتر پمپ کند. اما کار اضافی، قلب را ضعیف میکند و جریان خون را حتی بیشتر کاهش میدهد.
نارسایی حاد کلیه: این به معنای عدم توانایی کلیهها در فیلتر کردن مواد زائد از خون است. نارسایی حاد کلیه به طور ناگهانی رخ میدهد. هنگامی که کلیهها از کار میافتند، سطح ناامنی از مایعات و مواد زائد در بدن ایجاد میشود.
در صورت عدم درمان سریع، بیماری لژیونر میتواند کشنده باشد.
پیشگیری:
شیوع بیماری لژیونر را میتوان با نظارت و تمیز کردن سیستمهای آب پیشگیری کرد.
تشخیص:
بیماری لژیونر مانند سایر انواع ذاتالریه است. برای یافتن سریع باکتری لژیونلا، یک متخصص ممکن است از آزمایشی استفاده کند که ادرار را برای یافتن مواردی که سیستم ایمنی را تحریک میکنند، به نام آنتیژنها، بررسی میکند. آزمایشهای دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- عکسبرداری از قفسه سینه: این آزمایش نوع عفونت را نشان نمیدهد. اما میتواند میزان عفونت در ریهها را نشان دهد.
- آزمایش روی نمونهای از مخاط ریهها، به نام خلط، یا بافت ریه
درمان:
آنتیبیوتیکها بیماری لژیونر را درمان میکنند. هر چه درمان زودتر شروع شود، احتمال بروز عوارض جدی کمتر میشود. اغلب، بستری شدن در بیمارستان لازم است. تب پونتیاک بدون درمان به خودی خود از بین میرود و هیچ مشکل دیگری ایجاد نمیکند.
برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت خود، این نکات را دنبال کنید:
- سیگار نکشید و در معرض دود سیگار قرار نگیرید.
- الکل ننوشید.
- از محل کار یا مدرسه دور بمانید و تا حد امکان استراحت کنید.
- مایعات فراوان بنوشید.
- اگر قبل از مراجعه به پزشک، حال شما بدتر شد، فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
مطالب مشابه:
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
آزبست و خطر ابتلا به بیماری های ریوی
تفاوت بین برونشیت و ذات الریه
بیماری ریوی MAC
مایع اطراف ریه (پلورال افیوژن)
منبع: mayoclinic
