لوپوس نوزادی
لوپوس نوزادی بیماری است که زمانی رخ میدهد که آنتیبادیهای خاصی از طریق جفت از شما به جنین منتقل میشوند. این آنتیبادیها به بافتهای سالم حمله میکنند و ممکن است باعث آسیب قلبی شوند. اگر آزمایش آنتیبادیهای ضد هستهای (ANA) شما مثبت باشد، احتمال ابتلای نوزاد شما به لوپوس نوزادی وجود دارد. نظارت در دوران بارداری بسیار حیاتی است.
لوپوس نوزادی بیماری است که در جنین (در دوران بارداری) و نوزادان (کمی پس از تولد) تشخیص داده میشود. این بیماری معمولاً باعث تغییرات موقت و بیضرری مانند بثورات پوستی میشود که ظرف یک سال از بین میروند. اما لوپوس نوزادی گاهی اوقات قلب نوزاد را تحت تأثیر قرار میدهد.
آیا لوپوس نوزادی با لوپوس معمولی مرتبط است؟
لوپوس نوزادی با لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) که معمولاً لوپوس نامیده میشود، یکسان نیست. بلکه یک بیماری متمایز با علل و درمان خاص خود است.
لوپوس نوزادی زمانی اتفاق میافتد که آنتیبادیهای خاصی به نامهای anti-SSA، anti-SSB یا anti-U1-RNP از مادر بیولوژیکی از طریق جفت به جنین منتقل میشوند. این آنتیبادیها پروتئینهایی هستند که به اشتباه به بافتهای سالم بدن حمله میکنند. اغلب اوقات، این آنتیبادیها بر جنین در حال رشد تأثیری ندارند. اما گاهی اوقات سلولهای سالم جنین، از جمله سلولهای قلب را هدف قرار میدهند.
لوپوس نوزادی فقط نوزادانی را تحت تأثیر قرار میدهد که مادر بیولوژیکی آنها این آنتیبادیهای خاص را در بدن خود دارد. معمولاً این بدان معناست که آنها یک بیماری خودایمنی (به عنوان مثال، سندرم شوگرن، SLE یا بیماری بافت همبند مختلط) دارند. اما ممکن است این آنتیبادیها بدون هیچ علامت یا نشانهای از بیماری وجود داشته باشند. گاهی اوقات، لوپوس نوزادی اولین سرنخی است که نشان میدهد مادرِ نوزاد یک یا چند آنتیبادی دارد و ممکن است در آینده به بیماری خودایمنی فعال مبتلا شود.
اگر بیماری خودایمنی دارید، این به طور خودکار به این معنی نیست که نوزاد شما با لوپوس نوزادی متولد خواهد شد. در واقع، احتمال ابتلای نوزاد شما به لوپوس نوزادی کمتر است. اما این احتمالی است که باید از آن آگاه باشید و با پزشک خود در میان بگذارید.
لوپوس نوزادی چقدر شایع است؟
لوپوس نوزادی شایع نیست. جدیترین عارضه آن، انسداد قلبی مادرزادی، کمتر از ۲٪ از نوزادان متولد شده از زنانی را که آزمایش آنتیبادیهای ضد SSA، ضد SSB یا ضد U1-RNP آنها مثبت است، تحت تأثیر قرار میدهد. سابقه انسداد قلب مادرزادی در بارداری گذشته، خطر وقوع مجدد آن را در بارداری آینده افزایش میدهد.
علائم:
مشخصترین علامت لوپوس نوزادی، بثورات پوستی است که در بدو تولد قابل مشاهده است یا در چند ماه اول پس از تولد ظاهر میشود. این بثورات موقتی و بیضرر است. به نظر میرسد مانند حلقههای گرد با حاشیهای تغییر رنگ یافته (اغلب قرمز) است. مرکز هر حلقه شفاف است (رنگ طبیعی پوست).
احتمالاً بثورات را روی پوست سر و صورت نوزاد خود خواهید دید، اما ممکن است روی بدن، بازوها یا پاهای او نیز ایجاد شود. این بثورات شبیه به لوپوس پوستی نیمه حاد است و به همین دلیل است که لوپوس نوزادی نام دارد.
سایر علائم موقت و بیضرر عبارتند از:
- سطح پایین گلبولهای قرمز خون (کمخونی).
- سطح پایین پلاکتها (ترومبوسیتوپنی).
- سطح پایین گلبولهای سفید خون (نوتروپنی).
- بالا بودن آنزیمهای کبدی.
همه این علائم و نشانهها پس از دفع آنتیبادیهای مادر از بدن نوزاد – معمولاً تا سنین ۶ تا ۹ ماهگی – از بین میروند.
لوپوس نوزادی و انسداد قلبی:
لوپوس نوزادی میتواند منجر به عارضهای جدی به نام انسداد مادرزادی قلب شود. این مشکلی در سیستم الکتریکی قلب نوزاد شماست. تکانههای الکتریکی از طریق قلب نوزاد عبور میکنند تا ضربان قلب او را کنترل کنند. در لوپوس نوزادی، آنتیبادیها به خوشه سلولهایی که فعالیت الکتریکی قلب را هدایت میکنند، به نام گره AV، حمله میکنند.
گاهی اوقات، این امر فقط باعث تغییرات خفیفی در ضربان قلب نوزاد (انسداد قلبی درجه یک یا دو) میشود که میتواند به زودی پس از تولد معکوس شود. اما برخی از نوزادان مبتلا به لوپوس نوزادی دچار انسداد قلبی درجه سه یا انسداد کامل قلب میشوند.
این بدان معناست که سیگنالهای الکتریکی نمیتوانند از حفرههای بالایی به حفرههای پایینی قلب نوزاد منتقل شوند. این انسداد کامل سیگنالها منجر به ضربان قلب نامنظم میشود و پمپاژ خون کافی به بدن را برای قلب نوزاد دشوار میکند. انسداد قلبی درجه سه شدیدترین شکل است و گاهی اوقات میتواند قبل یا بعد از تولد کشنده باشد.
انسداد قلبی معمولاً بین هفتههای ۱۸ تا ۲۴ بارداری ایجاد میشود. پزشکان میتوانند با گوش دادن به ضربان قلب جنین، انسداد قلبی را در دوران بارداری تشخیص دهند. اگر ضربان قلب خیلی کند باشد (برادی کاردی)، این ممکن است نشانه انسداد قلبی باشد.
چه چیزی باعث لوپوس نوزادی میشود؟
آنتیبادیهایی که از طریق جفت به جنین منتقل میشوند، باعث لوپوس نوزادی میشوند. محققان این آنتیبادیهای خاص را به لوپوس نوزادی مرتبط دانستهاند:
- آنتیژن A مرتبط با سندرم شوگرن (anti-SSA/Ro).
- آنتیژن B مرتبط با سندرم شوگرن (anti-SSB/La).
- آنتیبادی U1 ریبونوکلئوپروتئین (anti-U1-RNP).
این آنتیبادیها در افرادی که به بیماریهای خودایمنی مختلف، از جمله سندرم شوگرن، SLE، آرتریت روماتوئید و بیماری بافت همبند مختلط مبتلا هستند، وجود دارند. اما این آنتیبادیها در افرادی که هیچ نشانهای از بیماری خودایمنی ندارند یا بیماریشان تشخیص داده نشده است نیز وجود دارند.
وقتی این آنتیبادیها وارد بدن جنین میشوند، باعث تغییراتی میشوند که ممکن است موقت یا دائمی باشند. محققان دقیقاً نمیدانند که چگونه این آنتیبادیها منجر به این تغییرات میشوند. اما آنها میدانند که جدیترین و دائمیترین تغییرات بر قلب جنین تأثیر میگذارند.
این آنتیبادیها پس از ورود به قلب، یک فرآیند التهابی را آغاز میکنند که منجر به تشکیل بافت اسکار میشود. این بافت اسکار مسیر سیگنالهای الکتریکی را مسدود میکند و مانع از عملکرد صحیح قلب جنین میشود. در شدیدترین موارد، این میتواند سلامت بارداری را تهدید کند یا پس از تولد عوارض تهدیدکننده زندگی ایجاد کند.
لوپوس نوزادی چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشکان، این بیماری را در دوران بارداری یا کمی پس از تولد تشخیص میدهند. اگر متوجه شوند ضربان قلب جنین کندتر از حد انتظار است، اکوکاردیوگرافی جنین انجام میدهند. این یک آزمایش تصویربرداری ایمن، بدون درد و غیرتهاجمی است که ساختار و عملکرد قلب جنین را نشان میدهد.
اکوکاردیوگرافی جنین ممکن است تغییراتی را نشان دهد که نشان دهنده لوپوس نوزادی است. در این صورت، پزشک شدت و آنچه را که ممکن است انتظار داشته باشید به شما خواهد گفت. پزشک همچنین خون را برای وجود آنتیبادیهای خاص آزمایش میکند.
گاهی اوقات، علائم این بیماری، مانند بثورات پوستی، تا پس از تولد ظاهر نمیشوند. در این حالت، معاینه فیزیکی به پزشک این امکان را میدهد که نوزاد شما را ارزیابی کرده و سایر علل احتمالی بثورات پوستی را رد کنند. آنها همچنین شما و/یا نوزاد شما را برای آنتیبادیها آزمایش میکنند تا به تشخیص برسند.
پزشک شما در صورت وجود موارد زیر، لوپوس نوزادی را تشخیص خواهد داد:
آزمایش آنتیبادی ضد SSA و یا آنتیبادی ضد SSB و یا آنتیبادی ضد U1-RNP برای شما و یا نوزادتان مثبت باشد.
و:
نوزاد شما حداقل یک علامت تایید شده از لوپوس نوزادی داشته باشد.
درمان:
درمان این بیماری به شدت آن بستگی دارد. نوزاد شما به هیچ درمانی برای بثورات پوستی، تعداد غیرطبیعی سلولهای خونی یا آنزیمهای کبدی نیاز نخواهد داشت. این مشکلات باید در کمتر از یک سال به خودی خود برطرف شوند.
نوزادانی که با انسداد قلبی متولد میشوند، ممکن است کمی پس از تولد یا در دوران کودکی خود به ضربانساز دائمی نیاز داشته باشند. این شامل روشی است که دستگاهی را برای کمک به عملکرد طبیعی قلب آنها وارد میکند.
برخی تحقیقات نشان میدهد که مصرف برخی داروها در دوران بارداری میتواند خطر ابتلا به انسداد قلبی را در نوزاد کاهش دهد.
پیشآگهی نوزادان مبتلا به لوپوس نوزادی چگونه است؟
پیشآگهی نوزاد شما به این بستگی دارد که لوپوس نوزادی چگونه بر بدن او تأثیر میگذارد. معمولاً برای نوزادانی که فقط ناهنجاریهای پوستی، کبدی و/یا خونی دارند بسیار خوب است. همه چیز باید تا سن ۶ تا ۹ ماهگی به حالت عادی برگردد.
هنگامی که انسداد قلبی رخ میدهد، پیشآگهی میتواند بسیار متفاوت باشد. انسداد قلبی گاهی اوقات قبل یا بعد از تولد کشنده است. اکثر نوزادان مبتلا به انسداد قلبی در دوران کودکی به ضربانساز دائمی نیاز خواهند داشت.
تعداد کمی از نوزادان مبتلا به این بیماری ممکن است بعداً به یک بیماری خودایمنی مانند موارد زیر مبتلا شوند:
- آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان.
- پسوریازیس.
- بیماری خودایمنی تیروئید.
- دیابت نوع ۱.
هر کودکی متفاوت است و ممکن است لوپوس نوزادی تأثیر بسیار کمی بر زندگی فرزند شما داشته باشد، یا اصلاً تأثیری نداشته باشد.
مطالب مشابه:
بیماری پروانهای (Epidermolysis bullosa)
آبله مرغان
لوپوس در کودکان
ارتباط بیماری لوپوس و RNA
عوامل ژنتیکی لوپوس
منبع: my.clevelandclinic
