پروتئینوری
پروتئینوری که آلبومینوری نیز نامیده می شود، افزایش پروتئین در ادرار است. این به خودی خود یک بیماری نیست بلکه نشانه ای از شرایط خاصی است که بر کلیه ها تأثیر می گذارد.
پروتئینوری می تواند نشانه مشکلات جدی مانند: آسیب کلیه باشد. وقتی پروتئین بتواند وارد ادرار شود، به این معنی است که فرآیند فیلتراسیون در کلیه ها به درستی کار نمی کند. ممکن است آسیب به گلومرول‌ها (حلقه‌های کوچک مویرگ‌ها که خون را فیلتر می‌کنند) یا آسیب به لوله‌هایی باشد که به‌عنوان مکانیسم‌های فیلتراسیون ثانویه عمل می‌کنند.
شیوع پروتئینوری:
در نظرگرفتن این نکته مهم است که هر کسی می‌تواند در ادرار خود پروتئین داشته باشد و لزوماً به این معنی نیست که یک مشکل اساسی جدی وجود دارد، به خصوص اگر مقدار کمی باشد. با این حال، مهم است که در صورت مشاهده علائم به پزشک مراجعه شود.
مقدار طبیعی پروتئینی که یک فرد سالم در ادرار خود دارد کمتر از 150 میلی گرم در روز است. اگر مقادیر بیشتری پروتئین در ادرار باشد، نشانه این است که مشکلی وجود دارد. پروتئینوری حدود 6.7٪ از جمعیت ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد و در افراد مسن و افرادی که از بیماری های مزمن رنج می برند شایع است.
انواع مختلف پروتئینوری:
پروتئینوری به عنوان آلبومینوری نیز شناخته می شود، زیرا پروتئین موجود در خون آلبومین نامیده می شود.
دو نوع اصلی پروتئینوری وجود دارد: پروتئینوری سنگین و سطوح پایین پروتئینوری.
پروتئینوری سنگین زمانی است که بیش از 2-3 گرم در روز پروتئین در ادرار وجود داشته باشد. که بایستی جدی گرفته شود چراکه احتمالاً با علائم شدیدتر یا سایر عوارض جانبی همراه خواهد بود.
سطوح پایین پروتئینوری زمانی رخ می دهد که کمتر از 1 گرم در روز اما بیش از 150 میلی گرم در روز باشد. سطوح پایین همچنان باید توسط پزشک معاینه و نظارت شود، اما لزوماً نیازی به درمان فوری ندارد.
همچنین سه طبقه بندی مختلف پروتئینوری وجود دارد:
لوله ای: پروتئین‌هایی که توسط سلول‌های اپیتلیال لوله‌ای در پاسخ به آسیب کلیوی آزاد می‌شوند. پروتئینوری لوله ای نتیجه بیماری توبولو بینابینی است که لوله های کلیوی و بینابینی را تحت تأثیر قرار می دهد.
سرریز: ناشی از افزایش فیلتراسیون پروتئین‌ها با وزن مولکولی کم، از طریق یک سد گلومرولی طبیعی است.
گلومرولی: بیماری گلومرولی باعث افزایش نفوذپذیری دیواره مویرگ گلومرولی به ماکرومولکول‌ها یا مولکول‌های بسیار بزرگ (به ویژه آلبومین) می‌شود.
علل پروتئینوری:
پروتئینوری می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. در بیشتر موارد، این بیماری به دلیل مشکلات خوش‌خیم و غیر سرطانی یا شرایط پزشکی موقت ایجاد می‌شود. به نظر می‌رسد برخی از دلایل اصلی پروتئینوری کم‌آبی، التهاب و فشار خون پایین، ورزش، استرس عاطفی، آسپرین درمانی، سنگ کلیه و قرار گرفتن در معرض دمای سرد می باشد.
همچنین نشان داده شده است که عفونت های دستگاه ادراری در برخی بیماران باعث پروتئینوری می شود.
هر طبقه بندی خاص پروتئینوری ناشی از عوامل مختلفی است، بنابراین مراجعه به پزشک برای درک بهتر شرایط زمینه ای توصیه می شود. برخی از مواردی که می تواند منجر به پروتئینوری شود عبارتند از:
- اختلالات ایمنی مانند: لوپوس و سندرم گودپاسچر( Goodpasture)
- التهاب حاد کلیه
- سرطان سلول های پلاسما
- همولیز داخل عروقی
- بیماری قلب و عروقی
- پره اکلامپسی
- مسمومیت
- ضربه
- سرطان کلیه
- نارسایی احتقانی قلب
در موارد دیگر، پروتئینوری نشانه اولیه بیماری مزمن کلیه است. بیماری مزمن کلیه شامل از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه می شود و در نهایت به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز دارد.
برای جلوگیری از عوارض جدی و شروع یک برنامه درمانی فرد اگر دیابت یا فشار خون بالا دارد، باید پروتئینوری را با دقت بیشتری تحت نظر داشته باشد، زیرا در حال حاضر این موارد علل شایع بیماری کلیوی هستند و اگر کنترل نشود، پروتئینوری می‌تواند سریع‌تر پیشرفت کند، بنابراین نظارت بر سطح گلوکز خون مهم است.
علائم:
هنگامی که فقط مقادیر کمی پروتئین در ادرار باشد، یا حتی در موارد خاصی از پروتئینوری سطح پایین باشد، احتمالاً فرد هیچ علائم بیرونی را متوجه نخواهد شد. تنها راه برای تشخیص این موارد پروتئینوری، آزمایش ادرار است.
اگرچه پروتئینوری سطح پایین علائم زیادی را نشان نمی دهد، اما همچنان نشانه ای از بیماری است. با مراجعه منظم به اورولوژیست، می توان یک خط پایه برای بدن ایجاد کرد تا بتوان پی برد که چه زمانی باید آزمایشات بیشتری انجام دهد. آزمایش پروتئینوری، نسبت آلبومین به کراتینین ادرار (ACR) نام دارد.
در موارد جدی تر، یا زمانی که پروتئینوری بالا است، چند علائم مشخص وجود دارد. علائم زیر نشان می دهد که مقادیر زیادی پروتئین از طریق ادرار خارج می شود:
- ادرار کف آلود یا حبابدار
- تورم در دست ها، شکم یا صورت
اگر پروتئینوری شروع به پیشرفت کند، فرد یک یا چند مورد از علائم زیر را نیز تجربه خواهد کرد:
- تکرر ادرار
- تنگی نفس
- خستگی
- تهوع و استفراغ
- کمبود اشتها
- گرفتگی عضلات در طول شب
- پف دور چشم
همه این علائم، علائم شایع بیماری مزمن کلیوی هستند. در صورت مشاهده هریک ازعلائم فوق، بایستی فوراً به پزشک مراجعه شود تا احتمال عوارض جانبی نامطلوب یا عوارض جدی را کاهش دهد. پروتئینوری همچنین مستقیماً با بیماری قلبی مرتبط است و افرادی که سطح پروتئین بیشتری در ادرار دارند بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات قلبی هستند. اگر فرد فشار خون بالا، سطح کلسترول بالا یا اضافه وزن دارد، علائم این بیماری در صورت نادیده گرفتن می تواند کشنده باشد.ضروری است که فوراً به پزشک مراجعه شود.
درمان:
اولین قدم در درمان پروتئینوری، پیدا کردن علت اصلی می‌باشد، به همین دلیل مراجعه به پزشک بسیار مهم است. پزشک از تست دیپ استیک برای بررسی وجود پروتئین در ادرار استفاده می کند. تست نشانگر باتوجه به آنچه که تشخیص می‌دهد، رنگ آن را تغییر می‌دهد. سپس، اورولوژیست، ادرار را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا از نظر مواردی که نباید وجود داشته باشد مانند گلبول‌های قرمز و سفید خون، باکتری‌ها، کریستال‌ها و پروتئین مطمئن شود.
اگر پزشک مشکوک باشد که ممکن است فرد به بیماری کلیوی مبتلا باشد، باید آزمایشات بعدی را برای نظارت بر ترکیب ادرار در طول یک تا سه ماه برنامه ریزی کند. اگر همه نمونه ها نشان دهنده وجود پروتئین باشد، پزشک احتمالاً ابتلا به بیماری کلیوی را تشخیص خواهد داد. همچنین ممکن است پزشک خون را از نظر کراتینین آزمایش کند یا از سی تی اسکن و سونوگرافی برای گرفتن تصاویری از کلیه ها استفاده کند.
درمان به شرایط زمینه‌ای بستگی دارد، اما اغلب شامل ترکیبی از داروها، تغییرات رژیم غذایی، کاهش وزن و ورزش می‌شود. پزشک فرد را برای هرگونه تغییر در طول درمان تحت نظر خواهد داشت.
مطالب مشابه:
آنوریسم کلیه
تفاوت عفونت ادراری و بیماری مقاربتی
نارسایی کلیه: علائم و درمان
بیماری ادرار شربت افرا
بیماری تنگی مجرای ادراری
منبع: byramhealthcare
