تفاوت سرطان خون و لنفوما
سرطان خون و لنفوما اغلب با هم گروه بندی می شوند، زیرا هر دو سرطان های مرتبط با خون هستند. با این حال، بر اساس محل شروع سرطان و ویژگی هایی که آنها را از هم جدا می کند، تفاوت هایی بین این دو وجود دارد، سرطان خون بر روی خون و مغز استخوان (بافت اسفنجی داخل استخوان که سلول های خونی درآن ساخته می شود) اثر می گذارد. نوع سرطان، نحوه ی عملکرد سلول های خونی را دچار تغییر می کند و لنفوما از سلول های سیستم ایمنی منشاء می گیرند.
سلول های خونی برسه نوع هستند:
گلبول های سفید: به عنوان بخشی از سیستم ایمنی، وظیفه ی مقابله با عفونت را برعهده دارند.
گلبول های قرمز: حامل اکسیژن به سوی بافت ها و ارگان های بدن و همچنین، حمل کربن دی اکسید به سمت شش ها و کمک به عمل بازدم است.
پلاکت ها: به هنگام جراحی به لخته شدن خون کمک می کنند.
تفاوت سرطان خون و لنفوما:
علاوه بر این که منشاء هرکدام در مکان های مختلف است، تفاوت های دیگری نیز بین لوسمی و لنفوم وجود دارد. به عنوان مثال، سرطان خون شایع ترین نوع سرطان خون در کودکان است. لنفوم بیشتر در بزرگسالان تشخیص داده می شود، اما ممکن است در کودکان نیز ایجاد شود.
سرطان خون به سه نوع اصلی تقسیم می شود:
- لوسمی
- لنفوما
- میلوما
در این نوع سرطان ها، مغز استخوان و سیستم لنفاوی سلول های خونی را تولید کرده که عملکرد مناسبی ندارند. همه ی این سرطان ها انواع گلبول های سفید را تحت تاثیر قرار می دهد و عملکرد متفاوتی دارند.
لوسمی:
درافراد مبتلا به سرطان خون، تعداد زیادی گلبول سفید تولید می شود که وظیفه مقابله با عفونت ها را برعهده دارند. لوسمی براساس نوع گلبول سفید خون که تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین بر اساس نوع رشد، رشد سریع آن(حاد) و یا رشد آهسته(مزمن)، به چهار نوع تقسیم می شود:
لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL):
این نوع از سرطان خون در مغز بوسیله ی نوعی از گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت ها آغاز می شوند. درافراد مبتلا به این نوع از لوسمی، تعداد زیادی لنفوسیت تولید می شود که از بین برنده ی گلبول های سفید سالم خون هستند. بیماری ALL درصورت عدم درمان ممکن است به سرعت پیشرفت کند.
ALL شایع ترین نوع سرطان در دوران کودکی است. کودکان 3تا5 سال بیش از سایرین در معرض ابتلا به آن هستند، اما افراد بالای 75 سال نیز می توانند به ALL دچار شوند.
عوامل خطرزا برای ALL:
- وجود خواهر یا برادر مبتلا به ALL
- سابقهی انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی برای درمان نوع دیگری از سرطان
- قرارگیری در معرض میزان زیادی از پرتوها
- ابتلا به سندرم داون یا اختلال ژنتیکی دیگر
لوسمی میلوئید حاد (AML):
سلول های میلوئیدی که معمولا به گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت های خون تبدیل می شوند، منشا این نوع از سرطان هستند. در بیماری AML، تعداد سلول های خونی سالم در هرسه گروه کاهش می یابد. این نوع از لوسمی روند رشدی سریع دارد.
این بیماری عمدتا افراد بالای 65 سال را تحت تاثیر قرار می دهد و در مردان رایج تر از زنان است.
عوامل خطرزا برای AML:
- سابقه ی شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان
- قرارگیری در معرض مواد شیمیایی سمی مثل بنزین (انواع مواد نفتی قابل اشتعال)
- سیگارکشیدن
- ابتلا به یک بیماری خونی مثل میلودیسپلازی یا پلی سیتمی ورا
لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL):
این نوع از لوسمی، شایع ترین نوع سرطان خون در میان بزرگسالان است، مانند ALL از لنفوسیت های مغز استخوان آغاز می شود اما رشد آهسته تری دارد. بسیاری از افراد مبتلا به CLL تا سال ها پس از شروع بیماری هیچ علائمی را از خود بروز نمی دهند.
CLL عمدتا افراد بالای 70 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. سابقهی خانوادگی سرطان خون نیز مانند گذراندن زمان زیادی درمعرض مواد شیمیایی مثل علف کش ها یا حشره کش ها، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
لوسمی میلوئیدی مزمن (CML):
CML نیز مانند AML از سلول های میلوئیدی آغاز می گردد. اما با این تفاوت که سلول های غیرطبیعی؛ به آهستگی رشد می کنند. این نوع بیماری، درمردان کمی بیشتر از زنان شایع است، معمولا بزرگسالان را تحت تاثیر قرار داده اما گاهی احتمال ابتلای کودکان به آن نیز وجود دارد. قرارگیری در معرض میزان زیادی از تشعشات، در این نوع نیز، خطر ابتلا را افزایش می دهد.
لنفوما:
لنفوما، سرطان سیستم لنفاوی است. این شبکه عروقی شامل غدد لنفاوی، طحال و غده ی تیموس می شود. رگ ها، در مسیر کمک به مقابله با عفونت ها، گلبول های سفید خون را ذخیره و حمل می کنند.
لنفوم ها از گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت ها آغاز و به دودسته ی اصلی تقیسیم می شوند:
لنفوم هوچکین:
در سلول های ایمنی به نام لنفوسیت ها یا سلول های B آغاز می شود. این سلول ها پروتئین هایی به نام آنتی بادی می سازند که عهده دار مبارزه با میکروب ها هستند. افراد مبتلا به لنفوم هوچکین دارای لنفوسیت های بزرگی به نام سلول های رید-استنبرگ درغدد لنفاوی خود می باشند.
لنفوم غیرهوچکین:
این بیماری در سلول های B یا در نوع دیگری از سلول های ایمنی به نام سلول T شروع می شود. لنفوم غیرهوچکین شایع تر از لنفوم هوچکین بوده و هردو نوع به چند زیر گروه اصلی تقسیم می شوند. انواع فرعی براساس محل شروع سرطان دربدن و نوع عملکرد آن ها مشخص می گردند.
عوامل خطرزای لنفوم:
- سیستم ایمنی ضعیف
- عفونت بوسیله ی ویروس اپشتین بار، HIV یا باکتری هلیکوباکتر پیلوری(PYLORI)
لنفوم اغلب در افراد 15 تا 35ساله و بالای 50 سال تشخیص داده می شود.
میلوما:
این بیماری، سرطان سلول های پلاسما در مغز استخوان می باشد. سلول های پلاسما نوعی از گلبول های سفید هستند که آنتی بادی تولید می کنند. سلول های میلوما از طریق مغز استخوان پخش می شوند و می توانند به استخوان های فرد، آسیب رسانده و سلول های خونی سالم را ازبین ببرد. آنتی بادی که توسط این سلول ها ساخته می شود فاقد توانایی مبارزه با عفونتها هستند.
این نوع از سرطان، به دلیل یافت شدن دربسیاری از قسمت های مغز استخوان، غالبا مولتیپل میلوما نامیده می شود.
شیوع آن در میان مردان بالای 50 سال بیشتر بوده و افرادی با تبار آمریکایی یا آفریقایی بیشتر درمعرض ابتلا به آن هستند.
عوامل افزایش خطر:
- وجود بستگان نزدیک مبتلا به میلوما
- چاقی
- قرارگیری درمعرض تشعشعات به مدت زیاد
علائم:
لوسمی و لنفوما قادر به ایجاد علائم بسیار مشابه؛ ازجمله: خستگی، تب، عفونت های متناوب و کاهش وزن هستند. با این حال، برخی علائم منحصر به فرد نیز برای هرنوع از سرطان وجود دارد:
علائم احتمالی لوسمی:
- پوست رنگ پریده
- لکه های قرمز برروی پوست
- درد استخوان
- خونریزی یا کبود شدن آسان
علائم احتمالی لنفوما:
- تورم غدد لنفاوی
- تعریق شبانه
- سرفه
- تنگی نفس
- خارش پوست
تفاوت تشخیص سرطان خون و لنفوما:
سرطان خون اغلب بوسیله ی آزمایش شمارش کامل سلول های خون (CBC) تشخیص داده می شود. نوع خاص سرطان خون نیز، با انجام تست بیوپسی مغز استخوان تایید می گردد.
تشخیص لنفوما معمولا با تست بیوپسی غدد لنفاوی یا مغز استخوان، همچنین تصویربرداری و آزمایشهای اضافه برای تعیین مرحله ی بیماری قابل انجام است.
تفاوت درمان سرطان خون و لنفوما:
درمان هردونوع سطان خون و غدد لنفاوی از راه های زیر ممکن است:
- شیمی درمانی
- پرتودرمانی
- پیوند مغز استخوان (که پیوند سلولهای بنیادی نیز نامیده می شود.)
اگرچه درصورت تناسب، سایر روش های درمانی نیز قابل استفاده هستند.
سایر درمان های لوسمی شامل: درمان آنتی بادی مونوکلونال و درمان های اختصاصی لنفوم شامل ایمونوتراپی، رادیو ایمونوتراپی، فوتوفرزیس (Photopheresis) و فتوتراپی است.
مطالب مشابه:
آزمایش خون CBC برای سرطان
سرطان خون
بیماری لنفوم هوچکین
لنفوم سلول B
آستروسیتوم پیلوسیتیک
منبع: webmd
1 دیدگاه