زایمان با وکیوم
زایمان با وکیوم یکی از راههایی است که متخصصان زنان و زایمان میتوانند در هنگام فشار زایمان استفاده کنند و از آن در تولد نوزاد کمک بگیرند. در طول مرحله فشار در زایمان، گاهی اوقات سرعت به طورکلی کند میشود. مادر به خود فشار می آورد، اما نوزاد بیرون نمیآید. این موضوع میتواند ساعتها بدون پیشرفت زیادی ادامه یابد. در حین انجام زایمان، تیم پزشکی علائم حیاتی مادر و ضربان قلب نوزاد را برای علائم پریشانی جنین یا Fetal distress کنترل میکند. اگر سلامت مادر یا نوزاد در خطر باشد و یا زایمان پیشرفت نداشته باشد، تیم پزشکی ممکن است به دنبال راههای دیگری برای زایمان نوزاد باشد.
زایمان با وکیوم یکی از این گزینههاست. دستگاه وکیوم از یک فنجان مکش متصل به یک پمپ تشکیل شده است. فنجان روی سر نوزاد قرار میگیرد در حالی که پمپ، کشش لازم برای کشیدن نوزاد هنگام فشار یا زور زدن را فراهم میکند. این روش فقط در شرایط خاصی توصیه میشود.
نشانههای لزوم انجام زایمان با وکیوم چیست؟
تیم پزشکی ممکن است در صورت مواجهه با موارد زیر، زایمان با وکیوم را پیشنهاد کند:
- مادر مدت زیادی است که به خود فشار می آورد و زور میزند، اما نوزاد بیرون نمیآید.
- ضربان قلب نوزاد در محدوده طبیعی (۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه) نیست.
- خستگی بسیار یا مشکل سلامتی مادر که مانع از زور زدن وی میشود.
مراحل اولیه:
قبل از استفاده از وکیوم، تیم پزشکی ممکن است موارد زیر را امتحان کند:
- کمک به مادر در تغییر وضعیت بدن
- اکسیژن رسانی از طریق ماسک
- تزریق مایعات از طریق سرم به مادر
درصورت عدم کاربرد این مراحل، تیم پزشکی می تواند یک روش زایمان کمکی مانند زایمان با وکیوم یا فورسپس(نوعی زایمان کمکی) را توصیه کند.
موارد منع استفاده از زایمان با وکیوم:
گاهی اوقات، ممکن است که مادر به کمک نیاز داشته باشد، اما زایمان با وکیوم انتخاب مناسبی برای وی نیست. این موضوع می تواند در صورتی اتفاق بیفتد که نوزاد:
- نارس باشد.
- در وضعیت بریچ باشد.
- در کانال زایمان به اندازه کافی پایین نیامده باشد.
- ممکن است برای عبور از کانال زایمان خیلی بزرگ باشد.
- به اختلال خونریزی دچار باشد.
نحوهی زایمان با وکیوم:
پزشک، خطرات و امکانات این روش را به فرد توضیح میدهد و قبل از شروع، رضایت وی را جویا میشود. در صورت نیاز، به او مسکن نیز داده میشود. گاهی اوقات، ممکن است لازم باشد ناحیه بین واژن و مقعد را برش دهند (به نام اپیزیوتومی) یا کیسه آب را پاره کنند.
پزشک یا فرد متخصص فنجان مکش را روی سر نوزاد قرار می دهد. وقتی انقباض بعدی شروع میشود، آنها درحالی که مادر به خود فشار می آورد به آرامی آن را میکشند. مکش به بیرون آوردن نوزاد کمک بیشتری میکند. به محض این که نوزاد بیرون آمد، فنجان را برمیدارند.
چه زمانی باید از زایمان با وکیوم صرف نظر کرد؟
در صورت وجود هر یک از موارد زیر، متخصصان استفاده از وکیوم را متوقف خواهند کرد:
- عدم موفقیت اقدام به زایمان با وکیوم
- کاپ سه بار ناخواسته از سر نوزاد جدا شده باشد.
- نشانهای از آسیب به پوست سر نوزاد وجود داشته باشد.
شرایط پس از زایمان باوکیوم:
پس از زایمان کامل نوزاد، تیم پزشکی مادر و نوزاد را از نظر هرگونه علائم زخم ناشی از عمل بررسی میکنند. درصورت وجود پارگی یا اپیزیوتومی، آن را ترمیم میکنند. آنها همچنان نوزاد را از نظر هرگونه علائم عوارض احتمالی تحت نظر خواهند داشت.
اگر زایمان با وکیوم ناموفق باشد، تیم پزشکی ممکن است سزارین را توصیه کند.
مزایا و خطرات احتمالی:
زایمان با وکیوم میتواند به زایمان نوزاد بدون نیاز به جراحی کمک کند. همچنین سریعتر از جراحی است که گاهی اوقات بسیار مهم است.
خطرات زایمان به کمک وکیوم برای مادر مشابه خطرات زایمان طبیعی است. این خطرات عبارتند از:
- پارگی واژن
- خونریزی پس از زایمان
- مشکل در ادرار کردن یا بیاختیاری
عوارض جانبی:
زایمان با وکیوم برای نوزاد میتواند شامل عوارض جانبی کوتاهمدت مانند موارد زیر باشد:
- کاپوت سوکسدانیوم: این حالت یا همان حالت ورم سر نوزاد زمانی اتفاق می افتد که پوست سر نوزاد به شکل مخروطی متورم میشود. این حالت ظرف چند روز بهتر میشود.
- کبودی/ زردی: دستگاه وکیوم میتواند باعث کبودی پوست سر شود که خطر زردی نوزاد را افزایش میدهد. این وضعیت باعث زرد شدن موقت پوست نوزاد میشود. معمولاً ظرف چند هفته از بین میرود.
- سفالوهماتوما: این حالت تجمع خون بین پوست سر و جمجمه نوزاد است که در اثر رگهای خونی آسیب دیده ایجاد میشود. این عارضه بر مغز آنها تأثیری نمیگذارد و معمولاً طی یک یا دو هفته بهبود مییابد.
عوارض جدی برای نوزاد نادر است. این عوارض میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- شکستگی جمجمه:
جمجمه نوزادان نرم است و به راحتی آسیب میبیند. اکثر شکستگیها کوچک هستند، خود به خود بهبود مییابند و آسیب طولانی مدتی ایجاد نمیکنند. شکستگیهای شدیدتر میتوانند باعث خونریزی مغزی شوند.
- خونریزی داخل جمجمه:
این خونریزی در داخل یا اطراف مغز اتفاق می افتد. خونریزی مغزی نادر است اما میتواند جدی باشد. در موارد کمتر شایع، خونریزی میتواند به مغز فشار وارد کند و باعث آسیب مغزی شود.
- خونریزی زیر جلدی:
این اتفاق زمانی میافتد که رگهای خروجی در سر نوزاد پاره میشوند و خون در بافت همبند بین جمجمه و پوست سر او تجمع مییابد. معمولاً، به تدریج در طول روزهای پس از زایمان ایجاد میشود.
زمان نقاهت و بهبودی:
اگر هیچ عارضهای وجود نداشته باشد، حدود شش هفته طول میکشد تا فرد بهبود پیدا کند (زمان بهبودی معمول برای زایمان طبیعی).
اگر نوزاد هر یک از عوارض جانبی کوتاهمدت زایمان با وکیوم، مانند: کبودی، زردی یا تورم پوست سر را داشته باشد، این موارد در چند هفته آینده بهبود مییابند. در طول بهبودی، مراقبت بیشتری باید برای محافظت از سر نوزاد وجود داشته باشد و حتماً برای معاینات بعدی به پزشک اطفال مراجعه شود.
بسیاری از والدین به یک زایمان طبیعی ساده امیدوارند و برای آن برنامهریزی میکنند، اما زایمان میتواند مسائل خاص مربوط به خود را داشته باشد. آگاهی از گزینه های مناسب درصورت ایجاد مشکل الزامی است. زایمان با وکیوم یکی از ابزارهایی است که ممکن است فرد و پزشک برای کمک به زایمان نوزاد انتخاب کنند.
هنگام برنامهریزی برای زایمان، میتوان از قبل در مورد مداخلاتی مانند وکیوم با پزشک مشورت نمود. پزشک به مادر کمک میکنند تا از خطرات و مزایای آن آگاهی یابد و در صورت نیاز به کمک برای زایمان، برنامهای برای نحوهی انجام آن تهیه شود.
مطالب مشابه:
انواع زایمان
کاپوت سوکسدانیوم یا ورم سر نوزاد
عفونتهای نفاس
اپیزیوتومی
دیستوشی شانه چیست؟
منبع: my.clevelandclinic
