پریودنتیت چیست؟
پریودنتیت به معنای التهاب اطراف ناحیه لثه است. این یک بیماری شایع و در عین حال جدی لثه است که به تدریج بافت های نرم اطراف دندان ها را تخریب می کند و باعث شل شدن ساختار دندان و در نهایت از دست دادن دندان می شود.
تجمع باکتری در اطراف دندان منجر به تشکیل یک غشای شفاف در اطراف دندان به نام پلاک می شود که در صورت عدم برداشتن آن منجر به کلسیفیکاسیون سخت و تشکیل تارتار می شود.
علائم پریودنتیت چیست؟
دندان های سالم دارای لثه های سفت و صورتی کم رنگ هستند. مراحل اولیه پریودنتیت بدون علائم یا علائم جزئی است، اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ظاهر می شود:
- تورم مکرر لثه
- التهاب لثه
- خونریزی بعد از مسواک زدن
- بوی بد دهان دائمی، وضعیتی به نام هالیتوزیس
- لثه های قرمز و خونریزی
- تجمع چرک بین دندان ها و لثه ها
- درد هنگام جویدن
- دندان های لق شده
- عقب رفتن لثه ها که به دندان ظاهری غیر طبیعی می دهد.
- فضاهای بین دندانی
- اشعه ایکس دندان رشد پاکت را در بین دندان ها و لثه ها نشان می دهد.
ژنژیویت اغلب بدون درد است. از این رو، بیماران تمایل دارند این علائم خونریزی بدون درد را نادیده بگیرند. برعکس، اینها علائم اولیه پریودنتیت در حال رشد هستند.
علل پریودنتیت چیست؟
برای انجام اقدامات احتیاطی لازم باید به دنبال علل پریودنتیت باشید:
- تشکیل پلاک روی دندان‌ها:
زمانی که قندها و سایر ذرات غذایی که می‌خورید با فلور باکتریایی دهان (که قبلاً در دهان شما وجود دارد) ترکیب می‌شوند، پلاک به سرعت روی دندان‌های شما جمع می‌شود. با این حال، اگر روزانه دو بار مسواک بزنید و حداقل یک بار نخ دندان بکشید، می توانید از شر پلاک خلاص شوید.
-
پلاک می تواند منجر به تشکیل تارتار شود:
اگر به درستی از دندان های خود مراقبت نکنید و اجازه دهید پلاک روی آنها بنشیند، احتمالاً پلاک زیر خط لثه شما نشسته و تبدیل به جرم می شود. از آنجایی که تارتار سخت است، جدا کردن آن نیز سخت است و همچنین حاوی باکتری است. هر چه این مواد بیشتر روی دندان‌های شما بمانند، احتمال آسیب بیشتری به آنها می‌رسد. پس از سفت شدن، مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن نمی تواند به شما کمک کند تا از شر آنها خلاص شوید و باید به دنبال یک خدمات تمیز کردن دندان حرفه ای باشید.
-
پلاک می تواند منجر به التهاب لثه شود:
ژنژیویت یک بیماری لثه است که باعث التهاب و ناراحتی در لثه شما (بخشی از لثه نزدیک پایه دندان شما) می شود. این بیماری لثه با مراقبت مناسب از دهان و درمان دندان قابل درمان است.
-
التهاب لثه:
اگر التهاب لثه دارید، می تواند علت پریودنتیت باشد. التهاب طولانی مدت در لثه باعث ایجاد شکاف بین دندان و لثه می شود. این شکاف‌ها در نهایت به محل تجمع جرم، پلاک و باکتری تبدیل می‌شوند. با گذشت زمان، این شکاف ها عمیق تر می شوند و منجر به عفونت می شوند. التهاب لثه، اگر درمان نشود، می تواند به دندان های شما آسیب برساند و منجر به از دست دادن دندان ها شود. این مهم است که سیستم ایمنی را نیز به خطر می اندازد.
عوامل خطر پریودنتیت چیست؟
- ژنژیویت (بیماری لثه)
- عادات نامناسب دهان و دندان
- جویدن تنباکو
- استعمال سیگار
- عدم تعادل هورمونی به دلیل یائسگی یا بارداری
- مصرف مواد مخدر تفریحی از جمله ماری جوانا
- ویپینگ
- چاق بودن
- وراثت
- سوء تغذیه، مانند کمبود ویتامین C
- مصرف داروهایی که ممکن است منجر به خشکی دهان و تغییر در لثه شود.
- شرایط بهداشتی که ایمنی را سرکوب می کنند، از جمله HIV/AIDS، لوسمی
- سایر شرایط پزشکی، از جمله: بیماری کرون، دیابت و آرتریت روماتوئید
- درمان سرطان
عوارض مرتبط با پریودنتیت چیست؟
پریودنتیت باعث پوسیدگی دندان و در نهایت افتادن دندان می شود. علاوه بر این، با افزایش سطح CRP (پروتئین واکنشی C) و پروتئین های اینترلوکین-6 نیز مرتبط است. این امر خطر مشکلات قلبی مانند: تصلب شرایین، انفارکتوس میوکارد، فشار خون بالا و حتی سکته را افزایش می دهد.
باکتری‌های دندان می‌توانند جریان خون بیماران را نیز آلوده کرده و در نتیجه بر مکان‌های دور تأثیر بگذارند. اینها به نوبه خود باعث ایجاد شرایط پزشکی مختلف مانند: آرتریت روماتوئید، اختلالات تنفسی، مشکلات عروق کرونر و کنترل قند در دیابت می شوند.
زمان مراجعه به پزشک:
خونریزی لثه نشانه اولیه ایجاد پریودنتیت است. به محض مشاهده تورم لثه، مشکلات جویدن، لق شدن دندان ها باید معاینات منظم دندانپزشکی انجام شود.
تشخیص:
برای تشخیص پریودنتیت، دندانپزشک دهان شما را معاینه می کند تا رسوب پلاک و رسوب تارتار را بررسی کند. او همچنین بررسی خواهد کرد که آیا لثه های شما به راحتی خونریزی می کنند یا خیر.
هنگامی که معاینه دهان کامل شد، دندانپزشک شما عمق پاکت ها (شکاف ها) بین دندان ها و لثه های شما را با کمک یک پروب دندانی در چندین محل اندازه گیری می کند. در یک دهان سالم، پاکت های دندانی حدود 1 تا 3 میلی متر عمق دارند. با این حال، پاکت هایی با عمق بیش از 4 میلی متر می تواند نشانه پریودنتیت باشد. اگر عمق پاکت های دهان شما بیشتر از 5 میلی متر باشد، تمیز کردن آنها ممکن است سخت شود.
پس از آن، دندانپزشک شما احتمالاً عکس‌برداری با اشعه ایکس از دندان را انجام می دهد تا متوجه شود که آیا از دست دادن استخوان در محل‌هایی که پاکت‌ها عمیق هستند وجود دارد یا خیر.
گزینه های درمانی پریودنتیت چیست؟
روش های غیر جراحی:
اگر پریودنتیت در مرحله پیشرفته ندارید، احتمال دارد که درمان ها کمتر تهاجمی باشند. شامل موارد زیر است:
- جرم گیری: روشی است که میکروب ها و تارتار را از سطح دندان و زیر لثه پاک می کند.
- روت پلنینگ: یکی دیگر از روش های دندانپزشکی است که سطح ریشه ها را صاف می کند و در عین حال احتمال تجمع باکتری ها و تارتار را در آینده از بین می برد. همچنین محصولات جانبی باکتریایی را که ممکن است منجر به تأخیر در بهبود، التهاب و سایر مشکلات دندانی شود، از بین می برد.
- داروها: دندانپزشک شما همچنین ممکن است آنتی بیوتیک های خوراکی یا موضعی را برای بررسی عفونت باکتریایی تجویز کند.
روش های جراحی:
اگر پریودنتیت شما پیشرفت کرده باشد، پزشک شما به احتمال زیاد روش های درمانی زیر را توصیه می کند:
جراحی کاهش پاکت (جراحی فلپ):
در طی این جراحی، پریودنتیست شما بریدگی های کوچکی در لثه شما ایجاد می کند تا بخشی از بافت لثه را به عقب برگرداند. ریشه ها را در معرض دید قرار می دهد و لایه برداری و پوسته پوسته شدن ریشه را آسان و مؤثرتر می کند. همانطور که در بیشتر موارد، پریودنتیت منجر به از دست دادن استخوان می شود، دندانپزشک شما به احتمال زیاد قبل از بخیه زدن بافت لثه، استخوان زیرین را مجدداً ترمیم می کند. پس از بهبودی، تمیز نگه داشتن این نواحی و داشتن بافت های لثه خوب آسان تر می شود.
پیوند بافت نرم:
به دنبال از بین رفتن بافت لثه، خط لثه شما کاهش می یابد. در چنین مواردی، دندانپزشک شما احتمالاً بافت های نرم آسیب‌دیده را تقویت می کند. در طی این روش، دندانپزشک بخش کوچکی از بافت را از کام شما (سقف دهان) یا دهان اهدا کننده برداشته و آن را به ناحیه آسیب دیده لثه شما پیوند می زند. پیوند بافت نرم تا حد زیادی رکود خط لثه را کاهش می دهد. و همچنین قسمت های باز ریشه را می پوشاند و ظاهر دلپذیری به دندان های شما می بخشد.
پیوند استخوان:
در صورتی که استخوان اطراف ریشه دندان شما آسیب دیده یا از بین رفته باشد، پریودنتیست شما احتمالاً پیوند استخوان را انجام خواهد داد. این پیوند از قطعات ریز استخوان (استخوان شما، استخوان اهداکننده یا استخوان مصنوعی) تشکیل شده است. این روش دندان شما را در جای خود نگه می دارد و در عین حال از افتادن دندان جلوگیری می کند. به علاوه، به عنوان بستری برای رشد مجدد طبیعی استخوان نیز عمل می کند.
پروتئین های محرک بافت:
در طی این روش جراحی، دندانپزشک شما ژل مخصوصی را بر روی ریشه دندان بیمار اعمال می کند. ژل حاوی همان نوع پروتئینی است که برای رشد مینای دندان مورد نیاز است. این ژل همچنین به تحریک رشد بافت و استخوان سالم کمک می کند.
بازسازی بافت هدایت شده:
این روش به رشد مجدد استخوان های آلوده و آسیب‌دیده با باکتری کمک می کند.
داروها:
- اغلب داروهای آهسته رهش برای تسکین طولانی مدت استفاده می شود.
- تراشه ضد عفونی کننده، که در آن یک ذره کوچک ژلاتین پر از یک عامل ضد میکروبی مانند کلرهگزیدین است، پس از صاف کردن به پاکت ریشه وارد می شود.
- ژل آنتی بیوتیک: یک عامل آنتی بیوتیک، برای کاهش اندازه پاکت روی پاکت های ریشه قرار می گیرد.
- میکروسفرهای آنتی بیوتیکی: دانه های میکروسکوپی حاوی مینوسیکلین، یک آنتی بیوتیک، در پاکت ریشه قرار می گیرند تا رشد باکتری را به حداقل برسانند.
- داروهای خوراکی آنتی بیوتیک
اقدامات پیشگیرانه برای پریودنتیت چیست؟
- مسواک زدن دو بار در روز یا در صورت امکان، بعد از هر وعده غذایی به پیشگیری از پریودنتیت کمک می کند.
- نخ دندان کشیدن به طور منظم.
- استفاده از مسواک نرم و تعویض مسواک بعد از هر 3-4 ماه. بعد از هر بار شستشو مسواک را تمیز کنید.
- مسواک برقی در حذف پلاک‌ها موثرتر است.
- دهانشویه حاوی عوامل ضد باکتری مانند کلرهگزیدین برای جلوگیری از رشد باکتری ضروری است.
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید برای محافظت از مینای دندان.
- استفاده از برس بین دندانی یا پین یا پاک کننده برای تمیز کردن موثرتر. نخ دندان به تمیز کردن فضاهای کوچک کمک می‌کند در حالی که خلال دندان به تمیز کردن فضاهای بزرگتر کمک می کند.
- برای تمیز کردن دندان و سایر آزمایشات به طور مرتب با دندانپزشک حرفه ای مشورت کنید.
- استعمال دخانیات یا مصرف تنباکو را به هر شکلی ممنوع کنید.
- داروهای خانگی مانند شستشو با آب نمک، آلوئه ورا، زردچوبه مفید هستند.
آیا پریودنتیت قابل برگشت است؟
نه، قابل برگشت نیست. پریودنتیت باعث آسیب دائمی به دندان می شود. فقط می توان آن را کنترل کرد یا عفونت باکتریایی را به حداقل رساند تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
آیا شستشو با نمک می تواند پریودنتیت را درمان کند؟
مطمئنا کمک می کند. غرغره منظم با آب نمک گرم باکتری های پنهان را از پاکت دندان پاک می کند.
مطالب مشابه:
آبسه دندان
طعم فلزی در دهان
سرطان سر و گردن
شکاف لب و کام
خشکی دهان در بارداری
منبع: healthlibrary.askapollo
