آنچه باید درمورد پیری پوست بدانید.
پوست انسان نشان دهنده ی تغییرات زندگی است. چگونگی پیری پوست فرد به عواملی مانند سبک زندگی، رژیم غذایی، وراثت و عادات شخصی، از جمله مراقبت از پوست، بستگی دارد.
سه لایه اصلی پوست (اپیدرم، درم و هیپودرم) توسط بافت های همبند به هم متصل شدهاند. با افزایش سن، این بافت ها به آرامی استحکام و قابلیت ارتجاعی خود را از دست می دهند که باعث نازک شدن و شل شدن پوست می شود. پوست همچنین بخشی از توانایی طبیعی خود را برای تجدید و بازسازی خود از دست می دهد.
علائم قابل مشاهده پیری پوست:
با افزایش سن، پوست به روشهای مختلفی تغییر میکند و بسیاری از آنها مراحلی خارج از کنترل خواهند داشت.
با افزایش سن، پوست به اشکال زیر تغییر پیدا می کند:
- خشن، خشک و همراه با خارش
- شل: از بین رفتن بافت الاستیک (الاستین و کلاژن) در پوست با افزایش سن باعث می شود پوست فرد شل شود.
- شفاف: این موضوع به دلیل نازک شدن اپیدرم (لایه سطحی پوست) و درم (لایه عمیق تر پوست) ایجاد می شود.
- شکننده: افزایش شکنندگی پوست به دلیل صاف شدن ناحیه ای است که اپیدرم و درم (لایه پوست زیر اپیدرم) به هم می رسند.
- راحت تر کبود می شود: این مورد به دلیل نازک شدن دیواره رگ های خونی است.
- بیشتر مستعد ایجاد ضایعات پوستی، مانند تومورهای غیر سرطانی (خوش خیم) هستند.
تغییرات زیر پوستی:
پوست سراسر بدن تنها جایی نیست که تغییر می کند. پیری پوست می تواند ظاهر صورت فرد را نیز تغییر دهد. با این حال، دکتر VIJ اشاره می کند که نگران نباشید و این موضوع بخشی طبیعی از پیری است.
برخی از عوامل عبارتند از:
- ازدست دادن چربی زیر پوست (یا آنچه متخصصان پوست به آن لایه زیر جلدی می گویند) در گونه ها، شقیقه ها، چانه، بینی و ناحیه چشم. این موضوع ممکن است منجر به شل شدن پوست، گودی چشم و ظاهری “اسکلتی” شود.
- تحلیل استخوان ممکن است بعد از 50 سالگی آشکار شود و موجب شلی پوست و چروک شدن پوست اطراف دهان شود.
- ازدست دادن غضروف در بینی باعث افتادگی نوک بینی می شود و ساختارهای استخوانی بینی را راحت تر می توان مشاهده کرد.
نور خورشید چگونه باعث پیری پوست می شود(فتوپیری)؟
قرارگرفتن بیش از حد در معرض آفتاب چگونه میتواند پیری پوست را افزایش دهد، اما دقیقاً چگونه این اتفاق میافتد؟ دکتر VIJ خاطرنشان می کند: «به مرور زمان، نور ماوراء بنفش (UV) خورشید به فیبرهای خاصی در پوست به نام الاستین آسیب می رساند. تجزیه الیاف الاستین منجر به افتادگی وکشیدگی پوست می شود و حالت ارتجاعی خود را از دست می دهد، راحتتر کبود و پاره میشود و مدت زمان بهبودی آن افزایش پیدا می کند. بنابراین، در حالی که آسیب های ناشی از نور خورشید ممکن است در جوانی نشان دادهنشود، اما بعدها در مراحل بعدی زندگی مشخص می شود.
هیچ عاملی نمی تواند آسیب های ناشی از نور خورشید را به طور کامل خنثی کند، با این وجود پوست می تواند قابلیت خودترمیمی داشته باشد. دکتر VIJ میگوید: «برای شروع محافظت از خود در برابر نور خورشید هرگز دیر نیست. فرد می تواند با دوری از نور خورشید تغییرات مرتبط با پیری را به تاخیر بیندازد. هنگام حضور فرد در خارج از منزل، استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر می تواند از پوست محافظت کند.علاوه بر این، استفاده مجدد از ضد آفتاب هر دو ساعت یا زودتر در صورت خیس شدن یا تعریق شدید پوست، نیز حتی تاثیر بیشتری خواهد داشت.
سایر عوامل:
دلایل زیادی وجود دارد که پوست فرد با افزایش سن دچار پیری می شود.
- جاذبه:
هنگامی که پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهد، جاذبه باعث افتادگی ابروها و پلکها، شلی و پری زیر گونهها و فکها (دوچانه یا چین چربی زیر چانه، و غبغبی که به دلیل روند طبیعی پیری ایجاد می شود ) و بلند شدن لالههای گوش میشود.
-
چاقی:
همچنین اضافه وزن باعث کشیدگی پوست و کاهش استحکام و درخشندگی مو و ناخن می شود.” همچنین موجب ایجاد بیماریهای پوستی از جمله لکههای تیره روی پوست (آکانتوز نیگریکانس)، ضایعات بیرون زده از پوست (برچسبهای پوستی)، ترکهای پوستی و رگهای واریسی میشود.
چاقی با سایر بیماری های پوستی از جمله پسوریازیس و سلولیت مرتبط است. تکه های پسوریازیس (لکه های خارش دار، خشک، قرمز) می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما اغلب روی پوست سر یا نزدیک خط مو شکل می گیرند. چینهای پوست اضافی بدن میتوانند روی یکدیگر ساییده شوند و باعث تحریک پوست، تاول، کبودی، بثورات و عفونتهای پوستی شوند.
- حرکات روزانه صورت:
خطوط خنده به نوعی واقعی هستند. خطوط روی صورت پس از اینکه پوست شروع به ازدست دادن خاصیت ارتجاعی خود کرد، معمولاً زمانی که افراد به 30 و 40 سالگی می رسند، بیشتر نمایان می شوند. روی صورت خطوط ممکن است به صورت افقی روی پیشانی، به صورت عمودی روی پوست بالای بینی یا به صورت خطوط منحنی کوچک در شقیقه ها، بالای گونه ها و اطراف دهان ظاهر شوند.
- حالت خوابیدن:
نحوه خوابیدن فرد نیز می تواند موثر باشد. چینهای خواب معمولاً در کنار پیشانی مشاهده میشوند که از بالای ابروها تا خط رویش مو در نزدیکی شقیقهها و همچنین در وسط گونهها شروع میشود. این موارد ناشی از نحوه قرارگیری سر روی بالش است و ممکن است پس از ازدست دادن خاصیت ارتجاعی پوست بیشتر نمایان شوند. تغییر وضعیت خواب ممکن است این چروک های خواب را بهبود بخشد یا از بدتر شدن آنها جلوگیری کند.
-
استعمال سیگار:
افرادی که سیگار میکشند نسبت به افرادی که سیگار مصرف نمی کنند (با همان سن، رنگ پوست و سابقه قرارگرفتن در معرض نور خورشید) چین و چروک بیشتری دارند. دلیل این تفاوت نامشخص است. ممکن است به این دلیل باشد که سیگار با جریان طبیعی خون در پوست تداخل دارد.
- پوست خشک و همراه با خارش:
خشکی پوست در سنین بالاتر شایع است. حدود 85 درصد از افراد مسن دچار “خارش زمستانی” می شوند، زیرا هوای بیش از حد گرم داخل خانه خشک است. از دست دادن غدد عرق و چربی با افزایش سن نیز ممکن است خشکی پوست را بدتر کند. هر چیزی که پوست را بیشتر خشک کند – مانند استفاده بیش از حد از صابون ها، ضد تعریق ها، عطرها یا حمام های داغ – مشکل را بدتر می کند.
پوست خشک با خارش همراه است زیرا به راحتی تحریک می شود. اگر پوست بسیار خشک و همراه خارش است، این وضعیت می تواند خواب را تحت تاثیر قرار دهد، باعث تحریک پذیری شود و یا نشانه یک بیماری باشد. به عنوان مثال، دیابت و بیماری کلیوی می توانند موجب خارش شوند. برخی داروها خارش را بدتر می کنند. در این صورت، حتماً به فرد متخصص مراجعه کنید تا از علت احتمالی آن باخبر و درمان را شروع کنید.
مطالب مشابه:
مراقبت از پوست برای آقایان
کراتوز سبورئیک
شرایط متداول پوست هنگام بارداری
بیماری های پوستی در کودکان
بیماری های مقاربتی و بثورات پوستی
منبع: health.clevelandclinic