رشد شناختی و شیردهی

آیا نوزادانی که با شیردهی مادر تغذیه می شوند باهوش ترند؟

مزایای شناخته شده زیادی از شیردهی وجود دارد. با این حال، هنوز بحث های زیادی در مورد اینکه آیا شیردهی به کودکان مزیت شناختی می دهد یا نه وجود ندارد. توانایی شناختی به فرایندهای ذهنی مانند تفکر، یادآوری و تصمیم گیری اشاره دارد. همچنین شامل خلاقیت، تخیل و رفتار است. رشد سالم مغز و مهارت های شناختی به کودکان اجازه می دهد تا یاد بگیرند و درک کنند.

مزایای شناختی احتمالی تغذیه با شیردهی مادر:

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تغذیه با شیر مادر می تواند به هوش، حافظه، قضاوت و توانایی حل مسئله کودک در حین رشد کمک کند. اما آیا اینطور است؟ آیا اگر به کودک شیر بدهید، کودک شما واقعا باهوش تر می شود؟

تغذیه با شیر مادر و فواید شناختی بلند مدت:

مطالعه ای که در مارس 2017 در Pediatrics منتشر شد، گزارش می دهد که تغذیه با شیر مادر هیچ مزیت شناختی بلندمدتی ندارد. این مطالعه تقریبا 7500 نوزاد را تا سن 5 سالگی مورد بررسی قرار داد. محققان این کودکان را در 9 ماهگی، 3 سالگی، و 5 سالگی از نظر توانایی زبان (واژگان)، مهارت های حل مسئله و رفتار ارزیابی کردند. والدین و معلمان با تکمیل پرسشنامه برای تعیین توانایی های شناختی کودکان در ارزیابی شرکت کردند.

این مطالعه برخی از اثرات شناختی کوتاه مدت مثبت تغذیه با شیر مادر را نشان داد. اما مزایای بلند مدتی نداشت. این بیان می کند که کودکانی که حداقل 6 ماه از شیر مادر تغذیه می کردند مهارت حل مسئله بهتری داشتند و در 3 سالگی بیش فعال نبودند. با این حال، زمانی که کودکان به 5 سالگی رسیدند، تفاوت های قابل توجه بین کودکانی که با شیر مادر تغذیه شدند و آنهایی که با شیرمادر تغذیه نشدند آنقدر ناچیز شد که معنی دار نبود.

رشد شناختی هوش و شیردهی

همه مطالعات در مورد این موضوع یافته های یکسانی را نشان نمی دهند. بسیاری از مطالعات این باور را تایید می کنند که تغذیه با شیر مادر باعث بهبود هوش یا IQ می شود. به نظر می رسد آنها ارتباطی بین شیر مادر و نتایج شناختی بلند مدت نشان می دهند. در این جا دو نمونه وجود دارد:

• یک مطالعه 3500 کودک را در سنین نوجوانی و بزرگسالی مورد بررسی قرار داد. هنگامی که در سن 30 سالگی مورد ارزیابی قرار گرفت، کسانی که منبع اصلی تغذیه آنها در دوران کودکی شیر مادر بود، در تست های هوش بهتر عمل کردند. آنها همچنین تحصیلات عالی و درآمد بیشتری داشتند.
• یک مطالعه بسیار بزرگ دیگر تقریبا 14000 نوزاد سالمی که با شیر مادر تغذیه شده بودند را تا سن 5/6 سالگی مورد بررسی قرار داد. هوش و وضعیت تحصیلی نشان می دهد که ارتباط بین تغذیه انحصاری و طولانی مدت با شیر مادر و رشد شناختی کودکان قوی است.

چرا همه در این زمینه موافق نیستند؟

تعیین اینکه آیا این شیر مادر است یا عوامل دیگری که در افزایش امتیازات شناختی در کودک تغذیه شده با شیر مادر نقش دارند، دشوار است. برخی از محققان معتقدند که فقط به نظر می رسد که شیردهی مسئول افزایش هوش و مهارت های حل مسئله است، اما اینطور نیست. در مقابل، دلیل اینکه کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند بهتر عمل می کنند این است که احتمال بیشتری دارد در محیطی رشد کنند که از رشد شناختی حمایت می کند.

برخی دیگر اشاره می کنند که شیر مادر حاوی اسیدهای چرب ضروری دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و اسید آراشیدونیک (ARA or AA) است.

از آنجایی که DHA و ARA باعث رشد مغز و سیستم عصبی می شوند، آنها معتقدند که وقتی کودک شیر مادر را دریافت می کند، به افزایش توانایی های شناختی کمک می کند. شرکت های تولید کننده شیرخشک نیز از این موضوع آگاه هستند. آنها اکنون اسیدهای چرب ضروری را به شیر خشک نوزاد اضافه می کنند تا از رشد مغز و چشم حمایت کنند. البته دانشمندان هنوز نمی دانند که آیا افزودن اسیدهای چرب ضروری در شیر خشک همان تاثیر اسیدهای چرب ضروری طبیعی موجود در شیر مادر را بر روی مغز دارد یا خیر.

یکی دیگر از موضوعات مورد بحث، مدت زمان شیردهی است. در برخی مطالعات، هر مقدار از شیر مادری که به کودک داده شود به عنوان شیردهی محسوب می شود. بنابراین برخی از کارشناسان می گویند که اگر کودکان مورد مطالعه به طور انحصاری یا برای مدت طولانی از شیر مادر تغذیه نشوند، آنگاه این مطالعه تاثیر واقعی شیردهی را نشان نمی دهد. اعتقاد بر این است که شیردهی اثر تجمعی دارد. بنابراین هر چه کودک بیشتر و بیشتر شیر بخورد، نتایج قابل توجه تر خواهد بود. آنها خواستار انجام مطالعات بیشتر در مورد کودکانی هستند که بیش از شش ماه، یک سال یا بیشتر از شیر مادر تغذیه می کنند.

چه چیز دیگری بر نتیجه شناختی تاثیر می گذارد؟

دریافت مواد مغذی مناسب برای رشد مغز مهم است، چه این مواد از شیر مادر دریافت شود و چه از شیر خشک نوزاد. با این حال، فراتر از تغذیه، عوامل مختلفی در سلامت شناختی نقش دارند:

• یک نتیجه شناختی مثبت از بارداری شروع می شود. وقتی مادری مراقبت های دوران بارداری خوبی را دریافت می کند و سیگار نمی کشد یا رفتارهای پرخطر دیگری انجام نمی دهد، به فرزندش کمک می کند تا شروع خوبی داشته باشد.
• در دوران نوزادی و کودکی، رابطه بین والدین و فرزندانشان می تواند تفاوت ایجاد کند. انتخاب های والدین می تواند یادگیری شناختی را تشویق یا منع کند. به عنوان مثال، خواندن یک کتاب برای کودک در هر شب می تواند به رشد مهارت های خواندن، نوشتن و زبان کودک کمک کند. درگیر شدن با بازی های فعال، گوش دادن به موسیقی، تشویق خلاقیت، و به کودک اجازه ی کشف دادن و کثیف شدن در حین بازی همه راه هایی برای باز کردن ذهن کودک است. از طرف دیگر، صرف زمان زیاد در مقابل تلویزیون می تواند یادگیری شناختی را محدود کند.
• علاوه بر این، هوش و موفقیت تحصیلی کودک به ژنتیک او و همچنین ضریب هوشی، سطح تحصیلات و درآمد والدین او مرتبط است.

آیا شیردهی هنوز هم مفید است؟

بله، شیردهی همچنان مزایای خود را دارد. حتی اگر بحث در مورد اینکه آیا تغذیه با شیر مادر فواید شناختی دارد یا خیر، وجود داشته باشد، شکی در مورد برخی دیگر از نکات مثبتی که همراه با شیردهی است وجود ندارد. به عنوان مثال، شیر مادر حاوی آنتی بادی ها، آنزیم ها و گلبول های سفید خون است که سیستم ایمنی را تقویت کرده و به محافظت از کودک در برابر عفونت ها کمک می کند. همچنین به جلوگیری از اسهال نوزاد و سایر بیماری های نوزادان کمک می کند. تغذیه با شیر مادر می تواند شانس SIDS را کاهش دهد و مطالعات نشان می دهد که چاقی کودکان را کاهش می دهد. همچنین می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را برای مادران کاهش دهد.

تاثیر شیردهی به نوزادان نارس چیست؟

مطالعات ذکر شده در بالا مختص نوزادان با دوره باردرای کامل است (نارس نیستند). تحقیقات نشان می دهد که برای نوزادان نارس، شیر مادر می تواند تفاوت زیادی در رشد و بلوغ مغز و سیستم عصبی مرکزی ایجاد کند. در مقایسه با نارس هایی که شیر خشک دریافت کرده اند، نارس هایی که شیر مادر دریافت کرده اند، رشد شناختی و حرکتی خود را در 18 ماهگی  و 30 ماهگی نشان می دهند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کردند همچنین در سن 7 و نیم و 8 سالگی در تست های هوش بهتر عمل کردند. علاوه بر این، شیر مادر از حدت بینایی یک نوزاد نارس (شفافیت و وضح دید) پشتیبانی می کند و با وقوع و شدت کمتر رتینوپاتی نارس (ROP) همراه است.

همه این مطالعات به چه معناست؟

همه این بدان معناست که اثرات دراز مدت شیردهی بر رشد شناختی کودکان کامل تر سالم همچنان محل بحث است. مطالعات بیشتری مورد نیاز است و تحقیقات مطمئنا ادامه خواهد داشت.

در این بین، اگر تمایل به شیردهی دارید، دلایل زیادی برای این کار وجود دارد. اگر بجای آن از شیر خشک استفاده کنید، می توانید مطمئن باشید که تاثیر منفی بر هوش بلند مدت و توانایی های حل مسئله فرزندتان نخواهد داشت.

مطالب مشابه:

قندخون بارداری

بارداری

بارداری پوچ

درد رحم در ابتدای بارداری

بارداری خارج از رحم

منبع: sciencedaily