C-reactive protein test
CRP:
آزمایش CRP سطح پروتئین واکنش C را در خون اندازه گیری می کند. پروتئین واکنشی C یا (CRP) پروتئینی است که توسط کبد ساخته می شود. به طور معمول، سطح پایینی از پروتئین واکنش پذیر C در خون وجود دارد و سطوح بالای آن ممکن است نشانه دهنده التهاب، عفونت یا اختلالات دیگر باشد. با یک آزمایش خون ساده می توان سطح پروتئین واکنشی C را بررسی کرد.
التهاب حالتی است که بدن برای محافظت از بافت ها و کمک به بهبود آنها از آسیب، عفونت یا سایر بیماری ها انجام می دهد. التهاب می تواند حاد (ناگهانی) و موقت باشد. این نوع التهاب معمولا مفید است. به عنوان مثال، اگر پوست خراش بردارد، ممکن است برای چند روز قرمز، متورم و دردناک شود. اینها نشانه های التهاب هستند. التهاب همچنین می تواند در داخل بدن نیز رخ دهد.
اگر التهاب بیش از حد طول بکشد، می تواند به بافت های سالم آسیب برساند. به این التهاب مزمن (طولانی مدت) می گویند. عفونت های مزمن، برخی اختلالات خودایمنی و سایر بیماری ها می توانند باعث التهاب مزمن مضر شوند. اگر بافت های بدن به طور مکرر آسیب ببینند یا تحریک شوند (به عنوان مثال در اثر سیگار کشیدن یا مواد شیمیایی موجود در محیط)، التهاب مزمن نیز ممکن است رخ دهد.
آزمایش CRP می تواند نشان دهد که در بدن التهاب وجود دارد یا خیر. اما علت التهاب و اینکه کدام قسمت بدن ملتهب است را نشان نمی دهد.
به طور کلی پزشک ممکن است آزمایش CRP را برای کمک به پیدا کردن یا نظارت بر التهاب در شرایط حاد یا مزمن از جمله:
- عفونت های ناشی از باکتری ها یا ویروس ها
- بیماری التهابی روده، اختلالات روده شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
- اختلالات خودایمنی مانند: لوپوس، آرتریت روماتوئید و واسکولیت
- بیماری های ریوی، مانند: آسم، توصیه کند.
همچنین CRP می تواند به تأیید وجود التهاب در بدن کمک کند. همچنین می تواند کمک کند تا پزشک تشخیص دهد که بیمار چقدر به درمان پاسخ می دهد.
نام های دیگر CRP: پروتئین واکنشی C، سرم
پزشک ممکن است از آزمایش CRP استفاده کند تا ببیند آیا درمان های التهاب مزمن موثر هستند یا اگر فرد مبتلا به سپسیس است، تصمیمات درمانی را اتخاذ کند. سپسیس پاسخ شدید بدن به عفونتی است که به خون سرایت می کند. این یک اورژانس پزشکی تهدید کننده زندگی است.
نیاز به آزمایش C-reactive protein test:
در صورت داشتن علائم عفونت باکتریایی یا آسیب های متوسط یا شرایطی که باعث التهاب مزمن می شوند، مانند:
- تب یا لرز
- تپش قلب
- تنفس سریع
- تهوع و استفراغ
- نظارت بر وضعیت و درمان فرد در صورتیکه قبلاً مبتلا به عفونت یا بیماری مزمنی بوده که باعث التهاب شده است، ممکن است به این آزمایش نیاز باشد.
سطح CRP بسته به میزان التهاب در بدن افزایش و کاهش می یابد. اگر سطح CRP فرد کاهش یابد، نشانه آن است که درمان التهاب موثر است یا التهاب فرد خود به خود درمان می شود.
برخی از افراد مبتلا به CRP به خصوص در مراحل اولیه بیماری قلبی ممکن است، علائم کمی داشته باشند یا علائمی نداشته باشند.
نتایج آزمایش CRP یا C-reactive protein test:
نتایج آزمایش CRP به فرد می گوید که چه میزان التهاب در بدن وجود دارد. اما نتایج آزمایش نمی تواند نشان دهد که چه چیزی باعث التهاب شده است. برای تشخیص، پزشک نتایج CRP فرد به همراه نتایج سایر آزمایشات، علائم و سابقه پزشکی بررسی می کند.
به طور کلی، افراد سالم مقادیر بسیار کمی CRP در خون خود دارند. هر گونه افزایش بیش از حد طبیعی به این معنی است که فرد در بدن خود التهاب دارد. اما آزمایشگاه ها سطوح CRP را به روش های مختلف اندازه گیری می کنند و محدوده های CRP «عادی» را به طور متفاوتی تعریف میکنند. بنابراین بهتر است نتایج توسط پزشک بررسی شود.
گاهی اوقات تست CRP با تست CRP با حساسیت بالا (hs) (hs-CRP) اشتباه گرفته می شود. اندازه گیری هر دو CRP برای شرایط مختلف استفاده می شوند. تست hs-CRP افزایش بسیار جزئی در سطح CRP را اندازه گیری می کند. برای تخمین خطر ابتلا به بیماری قلبی استفاده می شود.
CRP بالا بیش از 10 میلی گرم در لیتر است. که نشان می دهد در جایی از بدن التهاب وجود دارد. اگر فرد برای عفونت یا التهاب تحت درمان باشد، باید سطح CRP کاهش یابد.
CRP معمولی کمتر از 5 میلی گرم در لیتر است.
بررسی نتایج آزمایش باید توسط پزشک صورت گیرد. زیرا پزشک نتایج آزمایش خون CRP را در زمینه وضعیت فرد، درمان، سلامت و سایر نتایج آزمایش در نظر می گیرد.
آمادگی خاصی برای آزمایش خون CRP لازم نیست.
علت افزایش C-reactive protein test:
افزایش مزمن سطح CRP اغلب نشانه RA یا آرتریت عفونی است که زمانی رخ می دهد که یک مفصل عفونی می شود.
افزایش قابل توجه سطح CRP معمولاً با عفونت های شدید مانند: عفونت های باکتریایی یا قارچی رخ می دهد. عفونت باکتریایی مسئول حدود 90 درصد مواردی است که سطوح CRP بالاتر از 50 میلی گرم در لیتر را شامل می شود.
گاهی اوقات، سطوح بالاتر نیز با برخی سرطان ها و سایر شرایطی که می توانند باعث التهاب قابل توجهی شوند، رخ می دهد.
hs-CRP:
در حالی که هر دو آزمایش سطح یک مولکول را در خون اندازه گیری می کنند، آزمایش hs-CRP با آزمایش CRP متفاوت است.
تست hs-CRP افزایش اندک CRP را در جریان خون تشخیص می دهد. به طور کلی سطوح پایین تر مولکول CRP را نسبت به آزمایش CRP اندازه گیری می کند.
پزشکان از آزمایش hs-CRP برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و سایر بیماری های قلبی در یک فرد سالم استفاده می کنند.
برخی از شرایط و عواملی که ممکن است باعث افزایش سطح hs-CRP شوند عبارتند از:
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- آترواسکلروز
- دیابت
- عدم تحرک
گرفتن نمونه برای هر دو آزمایش CRP شامل خونگیری است که معمولاً فقط چند دقیقه طول می کشد.
به طور کلی پزشکان از تست های CRP و hs-CRP برای تشخیص سطوح CRP در بدن استفاده می کنند. سطوح بالای پروتئین ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای یا خطر بالاتر بیماری قلبی عروقی باشد. درمان برای سطوح بالا به علت های متفاوتی بستگی دارد.
گاهی اوقات افزایش CRP نیازی به درمان ندارد. در زمان بارداری، عفونت خفیف یا آسیب جسمی، CRP به طور موقت بالا می رود. پزشک متخصص باید وضعیت افراد مبتلا به CRP بالا را پیگیری کند تا خطر مشکلات جدی سلامتی را کاهش دهند.
مطالب مشابه:
آزمایش لیپاز
آزمایش آلفافتوپروتئین (AFP)
فلج مغزی چیست؟
تست HSG یا هیستروسالپنگوگرام
ایمونوفلورسانس (IFA) چیست؟
منابع: medicalnewstoday ، testing ، healthdirect ، mayoclinic ، medlineplus