ژیاردیازیس چیست؟
ژیاردیازیس یک بیماری اسهالی است که توسط انگل میکروسکوپی به نام Giardia duodenalis (یا به اختصار “Giardia”) ایجاد می شود. زمانی که شخص یا حیوانی به ژیاردیا مبتلا شد، انگل در روده های او زندگی می کند و از طریق مدفوع دفع می شود. هنگامی که ژیاردیا خارج از بدن است، گاهی اوقات می تواند تا هفته ها یا حتی ماه ها زنده بماند.
این عفونت در سرتاسر جهان به ویژه در مناطقی با بهداشت ضعیف و آب ناسالم یافت می شود. این انگل ها در رودخانه ها و دریاچه ها و همچنین در منابع آب عمومی، استخرهای شنا و چاه ها یافت می شوند. عفونت ژیاردیا می تواند از طریق غذا و تماس فرد به فرد منتقل شود.
عفونت های ژیاردیا معمولا در عرض چند هفته از بین می روند. اما ممکن است مدت ها پس از نابودی انگل ها مشکلات روده ای داشته باشید. چندین دارو به طور کلی در برابر انگل های ژیاردیا موثر هستند. اما از آنجایی برای همه افراد اثربخش نیست پیشگیری بهترین دفاع شماست.
چگونه به ژیاردیازیس مبتلا می شوید و این بیماری چگونه انتشار می یابد؟
در صورت بلعیدن انگل ژیاردیا امکان ابتلا به ژیاردیازیس به وجود می آید. ژیاردیا یا مدفوع افراد یا حیوانات مبتلا به ژیاردیا نیز می‌تواند هر چیزی را که لمس می کند مبتلا کند. ژیاردیا به آسانی گسترش می یابد. حتی دریافت مقادیر کمی مدفوع در دهان می تواند شما را بیمار کند.
به صورت کلی ژیاردیازیس می تواند از طریق موارد زیر منتقل شود:
- مصرف غذا یا آب آغشته به میکروب ژیاردیا
- داشتن تماس نزدیک با فردی که مبتلا به ژیاردیازیس است، به ویژه در مراکز مراقبت از کودکان
- سفر به مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند.
- قرار گرفتن در معرض مدفوع از طریق تماس جنسی با فردی که بیمار بوده یا اخیراً به ژیاردیا مبتلا شده است.
- انتقال میکروب های ژیاردیا از سطوح آلوده (مانند دستگیره های حمام، میز، سطل پوشک یا اسباب بازی ها) به دهان
- تماس با حیوانات مبتلا یا محیط آغشته به مدفوع این حیوانات
علائم ژیاردیازیس چیست؟
عفونت ژیاردیا (ژیاردیازیس) می تواند باعث بروز علائم روده ای مختلفی شود از جمله:
- اسهال
- گاز
- مدفوع بدبو و چرب که می تواند شناور شود.
- گرفتگی یا درد معده
- ناراحتی معده یا حالت تهوع
- کم آبی بدن
علائم ژیاردیازیس معمولاً با داشتن 2 تا 5 بار دفع مدفوع شل در روز و افزایش تدریجی خستگی شروع می شود. سایر علائم کمتر شایع عبارتند از تب، خارش پوست، کهیر و تورم چشم ها و مفاصل
با گذشت زمان، ژیاردیازیس همچنین می تواند باعث کاهش وزن شود و بدن را از جذب مواد مغذی مورد نیاز خود مانند چربی، لاکتوز، ویتامین A و ویتامین B12 باز دارد.
لازم به ذکر است برخی از افراد مبتلا به عفونت ژیاردیا هیچ علامتی ندارند.
چه مدت پس از ابتلا علائم ظاهر می شوند؟
علائم ژیاردیازیس معمولاً 1 تا 2 هفته پس از مبتلا شدن شروع می شود.
علائم این بیماری چقدر طول می کشد؟
نشانه ها معمولا بین 2 تا 6 هفته طول می کشد. در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (برای مثال به دلیل ابتلا به بیماری مانند HIV)، علائم ممکن است بیشتر طول بکشد. پزشک متخصص می تواند داروهای ضد انگلی مناسب را برای کمک به کاهش مدت زمان تجربه علائم تجویز کند.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به ژیاردیازیس هستند؟
هر کسی ممکن است به ژیاردیا مبتلا شود. با این حال، کسانی که بیشترین خطر را دارند عبارتند از:
- افرادی که در مراکز نگهداری از کودکان هستند.
- افرادی که در تماس نزدیک با فرد مبتلا به این بیماری هستند.
- مسافران به مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند.
- افرادی که آب تصفیه نشده چشمه ها، دریاچه ها یا رودخانه ها را می نوشند.
- شناگرانی که آب استخرها، جکوزی ها یا… را می بلعند.
- افرادی که آب خانه خود را از چاه کم عمق تامین می کنند.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
- افرادی که با حیوانات مبتلا یا محیط آغشته به مدفوع این حیوانات تماس دارند.
ژیاردیازیس چگونه شناسایی می شود؟
اگر فکر می کنید ممکن است ژیاردیازیس داشته باشید در این رابطه با پزشک خود صحبت کنید، از آنجایی که تشخیص ژیاردیا ممکن است دشوار باشد، ممکن است از شما خواسته شود که چندین نمونه مدفوع جمع آوری شده در طی چند روز را برای بررسی اینکه آیا مبتلا هستید یا خیر جمع آوری کنید.
آیا ژیاردیازیس قابل درمان است؟
بسیاری از داروهای تجویزی برای درمان ژیاردیازیس در دسترس هستند. اگرچه ژیاردیا می تواند همه افراد را مبتلا کند، نوزادان و زنان باردار ممکن است بیشتر دچار کم آبی بدن در اثر اسهال ناشی از ژیاردیازیس شوند. برای جلوگیری از کم آبی، نوزادان و زنان باردار باید در هنگام بیماری مایعات زیادی بنوشند. کم آبی بدن می تواند برای نوزادان تهدید کننده زندگی باشد، بنابراین بسیار مهم است که والدین با پزشک متخصص در مورد گزینه های درمانی برای نوزادان خود صحبت کنند.
برای پیشگیری و کنترل ژیاردیازیس چه کاری می توانم انجام دهم؟
برای پیشگیری و کنترل عفونت ژیاردیا، مهم است که:
- در زمان های کلیدی دست های خود را با آب و صابون بشویید. به خصوص قبل از تهیه غذا یا مصرف غذا و بعد از استفاده از حمام یا تعویض پوشک نوزاد
- از مصرف غذا و آب آشامیدنی که ممکن است به میکروب ژیاردیا مبتلا باشد خودداری کنید و:
- اگر منبع آب سالم دیگری در دسترس نیست، آب چشمه ها، دریاچه ها یا رودخانه ها (آب های سطحی) را تصفیه کنید.
- در حین شنا از مصرف آب استخرها، جکوزی ها و آب غیر تصفیه چشمه ها، دریاچه ها یا رودخانه ها (آب های سطحی) خودداری کنید.
- میوه ها و سبزیجات را به درستی تمیز و نگهداری کنید.
- رابطه جنسی ایمن داشته باشید یا چندین هفته پس از بهبودی خود یا شریک زندگیتان از ژیاردیازیس از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید.
آیا می توانم ژیاردیازیس را از حیوان خانگی خود بگیرم؟
احتمال ابتلای افراد به عفونت ژیاردیا از سگ یا گربه کم است. نوع ژیاردیا که انسان ها را مبتلا می کند معمولاً همان گونه ای نیست که سگ ها و گربه ها را مبتلا می کند.
مطالب مشابه:
سوالات متداول فشار خون
منابع: cdc ، mayoclinic
