پولیپ روده بزرگ
پولیپ کولون رشد روی پوشش داخلی روده بزرگ یا راست روده و یا رشد کوچکی از بافت در داخل کولون یا روده بزرگ است. این عارضه می تواند اشکال مختلفی داشته باشد؛ صاف، کمی برجسته (به نام بی صدا) یا روی یک ساقه (به نام ساقه دار) باشد. انواع مختلف پولیپ میکروسکوپی وجود دارد (که برای تعیین آنها به میکروسکوپ نیاز است) و آدنوم ها یا پولیپ های دندانه دار بدون نشست می توانند در گذر زمان رشد کرده و به سرطان تبدیل شوند. اگرچه بیشتر پولیپ های روده بزرگ بی ضرر هستند، اما برخی از آنها می توانند به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند. درصد این عارضه ها که سرطانی هستند یا سرطانی می شوند به عوامل مختلفی از جمله نوع و اندازه پولیپ و زمان تشکیل آن بستگی دارد. انجام غربالگری سرطان کولورکتال و برداشتن پولیپ ها می تواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش دهد.
آزمایش های غربالگری، از جمله کولونوسکوپی، می تواند به تشخیص پولیپ روده بزرگ کمک کند.
انواع پولیپ روده بزرگ:
این عارضه ها می توانند اشکال و اندازه های مختلفی داشته باشند. اندازه آنها ممکن است بین چند میلی متر تا چند سانتی متر باشد و همچنین ممکن است برجسته یا صاف باشند.
پولیپ های صاف (بی ساقه): پولیپ های روده بزرگ که ممکن است شبیه برجستگی های کوچک به نظر برسند.
پولیپ ساقه دار: پولیپ های برجسته روده بزرگ که ممکن است شبیه گل کلم یا قارچ کوچک باشند و روی ساقه های کوتاه رشد کنند.
علت پولیپ روده بزرگ:
اگرچه محققان علت دقیق پولیپ روده بزرگ را نمی‌دانند، عوامل خاصی می توانند خطر ابتلا به این پولیپ ها را در بیمار افزایش دهند. پولیپ ها در حدود 30 درصد از جمعیت بزرگسال بالای 45 تا 50 سال یافت می شوند. مردان و زنان از هر قومیت در معرض خطر ابتلا به پولیپ روده بزرگ و سرطان روده بزرگ هستند.
پولیپ نتیجه تغییرات ژنتیکی در سلول های پوشش روده بزرگ است که بر چرخه زندگی طبیعی سلول تأثیر می گذارد. عوامل زیادی می توانند خطر یا میزان این تغییرات را افزایش دهند. این عوامل به رژیم غذایی، سبک زندگی، سن بالا، جنسیت و ژنتیک یا مسائل ارثی مربوط می شود. عوامل مهم سبک زندگی مستعد ابتلا به پولیپ و سرطان کولورکتال (که فرد را مستعد ابتلا به این شرایط می کند) عبارتند از:
سیگار، مصرف بیش از حد الکل (نوشیدن الکل بیش از حد)، ورزش نکردن، اضافه وزن داشتن، مصرف غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز بیش از حد (به جای برنامه غذایی عمدتاً گیاهی).
عوامل دیگر بروز این مشکل عبارتند از:
داشتن سابقه شخصی پولیپ کولورکتال یا سرطان کولورکتال
سابقه پولیپ روده بزرگ در خانواده
داشتن سابقه شخصی بیماری التهابی روده (بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو) یا کلانژیت اسکلروز اولیه.
علائم پولیپ روده بزرگ:
اکثر پولیپ های روده بزرگ و سرطان کولورکتال زودرس و قابل درمان هیچ علائمی ندارند. به همین دلیل غربالگری توصیه می شود. با این حال، هنگامی که علائم ظاهر می شوند، ممکن است علائم شامل موارد زیر باشند:
- خون در مدفوع
- خونریزی مقعدی که می تواند روی دستمال توالت یا لباس زیر ظاهر شود.
- کم خونی ناشی از فقر آهن یا کاهش وزن غیر قابل توضیح.
- یبوست یا اسهالی که بیش از یک هفته ادامه داشته باشد.
- درد شکم (نادر).
علائم فوق باید برای اطمینان از عدم وجود پولیپ یا سرطان کولورکتال بررسی شوند.
تشخیص پولیپ روده بزرگ:
پزشک می تواند این بیماری را به روش های مختلف تشخیص دهد، از جمله:
- کولونوسکوپی: روشی که در آن یک لوله بلند، نازک و انعطاف پذیر از طریق رکتوم داخل روده بزرگ قرار می گیرد. این لوله دارای دوربینی است که تصاویر را روی صفحه نمایش می دهد و اجازه می دهد پولیپ ها برداشته شوند.
- سیگموئیدوسکوپی: یک لوله نازک و انعطاف پذیر از طریق راست روده وارد می شود تا یک سوم آخر روده بزرگ (کولون سیگموئید) را بررسی کند.
- سی تی اسکن (CT): یک آزمایش رادیولوژی که از پرتو برای ایجاد تصاویری از روده بزرگ استفاده می شود.
- آزمایش های مدفوع: فرد نمونه مدفوع را در اختیار آزمایشگاه قرار می دهد که از نظر خون یا تغییرات ژنتیکی حاکی از پولیپ و سرطان آزمایش می شود. در صورت مثبت بودن آزمایش، کولونوسکوپی لازم است.
اگر هر یک از آزمایش ها غیر طبیعی باشد، باید کولونوسکوپی برای بررسی پولیپ ها و برداشتن آنها انجام شود.
پیشگیری از پولیپ روده بزرگ و سرطان روده بزرگ:
ممکن است بتوان خطر ابتلا به پولیپ را کاهش داد اگر:
از مصرف زیاد الکل و سیگار خودداری کرد.
وزن اضافی را کاهش داد تا شاخص توده بدنی عادی شود.
ورزش شامل حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط و 2 جلسه تقویت عضلات در هفته انجام داد.
حداقل 3-5 وعده میوه و سبزیجات در روز خورد.
از مصرف غذاهای چرب و فرآوری شده و گوشت قرمز بیش از حد خودداری کرد.
تحقیقات نشان میدهند که مصرف روزانه آسپرین با دوز پایین پولیپ های روده بزرگ و سرطان را کاهش می دهد. همچنین ناپروکسن، ایبوپروفن یا داروهای مشابه ممکن است به کاهش خطر پولیپ جدید کمک کند. بایستی توجه داشت که این داروها در صورت مصرف طولانی مدت می توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند. عوارض جانبی شامل خونریزی در معده یا روده بزرگ و بیماری قلبی است. بنابراین لازم است قبل از مصرف با پزشک مشورت کرد.
درمان پولیپ روده بزرگ:
پزشک پولیپ های روده بزرگ را با برداشتن آنها از طریق کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر درمان می کند. هر دو کولونوسکوپ و سیگموئیدوسکوپ دارای یک چراغ و یک عدسی (در کولون قرار داده شده) برای مشاهده پوشش روده بزرگ و رکتوم بیمار و همچنین ابزاری برای برداشتن پولیپ روده بزرگ می باشند.
بیمارانی که تحت برداشتن پولیپ روده بزرگ قرار می گیرند، در صورت بروز هر یک از مشکلات زیر باید به پزشک اطلاع دهند: سرگیجه، تب، مدفوع خونی مداوم، خونریزی مقعدی مداوم، درد شدید شکم و ضعف.
پولیپ روده بزرگ می تواند دوباره رشد کند. تحقیقات نشان می دهد که 60 درصد پولیپ ها ممکن است در عرض سه سال دوباره رشد کنند. همچنین، حدود 30 درصد از بیمارانی که پولیپ برداشتند، به پولیپ های جدید مبتلا می شوند. به همین دلیل مهم است که طی پنج سال پس از برداشتن پولیپ با پزشک در مورد غربالگری بعدی مشورت کرد.
کاهش خطر ابتلا به پولیپ روده بزرگ:
مصرف رژیم غذایی سالم ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. به طور خاص، تحقیقات نشان می دهد که مصرف یک رژیم غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات و غذاهای حاوی فیبر مانند: غلات سبوس دار و لوبیا ممکن است به جلوگیری از پولیپ روده بزرگ کمک کند.
علاوه بر این، محدود کردن برخی غذاها به منظور کاهش خطر ابتلا به این بیماری مهم است. این شامل کاهش مصرف غذاهای پرچرب مانند: غذاهای سرخ شده، گوشت قرمز، از جمله گوشت گاو و خوک و گوشت های فرآوری شده، مانند: سوسیس، بیکن و هات داگ می باشد. همچنین برای بیمارانی که اضافه وزن دارند، کاهش وزن می تواند به کاهش خطر ابتلا به پولیپ روده کمک کند. بیمارانی که در حال حاضر وزن مناسبی دارند باید سعی کنند وزن خود را حفظ کنند و از افزایش وزن پیشگیری کنند.
مطالب مشابه:
سرطان روده بزرگ و آمونیاک
نورون ها و درد روده
سرطان روده بزرگ و رژیم غذایی
سرطان طحال
تاثیر استرس بر IBS
منابع: cancercenter ، my.clevelandclinic ، pennmedicine ، hopkinsmedicine
