دیابت بی مزه
دیابت بی مزه اختلال نادری است که باعث عدم تعادل مایعات در بدن می شود. این عدم تعادل باعث افزایش تولید ادرار می شود. حتی اگر چیزی بنوشید باز احساس شدید تشنگی دارید.
در حالی که اصطلاحات «دیابت بی مزه» و «دیابت شیرین» شبیه به هم هستند، اما با یکدیگر ارتباطی ندارند. دیابت شیرین شامل سطوح بالای قند خون است و دو نوع دارد نوع 1 و نوع 2. این نوع دیابت شایع است و اغلب به طور ساده و خلاصه به عنوان دیابت شناخته می شود.
هیچ درمانی برای قندخون بی مزه وجود ندارد. اما درمان ها می توانند تشنگی را تسکین دهند و برون ده ادرار را کاهش دهند و از کم آبی بدن جلوگیری کنند.
علائم دیابت بی مزه:
علائم و نشانه های قندخون بی مزه عبارتند از:
- تشنگی شدید
- تولید مقادیر زیادی ادرار کم رنگ
- نیاز مکرر به بیدار شدن برای ادرار کردن در طول شب
- ترجیح دادن نوشیدنی های سرد
اگر بیماری جدی باشد و مقادیر زیادی مایعات می نوشید، می توانید تا 19 لیتر ادرار در طول روز تولید کنید. یک بزرگسال سالم معمولا به طور متوسط 1 تا 2 لیتر در روز ادرار می کند.
نوزاد یا کودک مبتلا به قندخون بی مزه ممکن است علائم و نشانه های زیر را داشته باشند:
- پوشک خیس و سنگین
- شب ادراری
- مشکل خواب
- تب
- استفراغ
- یبوست
- رشد تاخیری
- کاهش وزن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر احساس پرادراری و پرنوشی دارید سریع به پزشک مراجعه کنید.
علل دیابت بی مزه:
قندخون بی مزه زمانی رخ می دهد که بدن نمی تواند تعادل مایعات بدن را به خوبی حفظ کند. کلیه های شما بخش مایع خون را برای حذف مواد زائد فیلتر می کند. اکثر مایعات به جریان خون باز می گردند در حالی که مواد زائد و مقدار کمتری از مایع ادرار را تشکیل می دهند. ادرار پس از ذخیره موقت در مثانه از بدن شما دفع می شود.
هورمونی به نام هورمون ضد ادرار (ADH) یا وازوپرسین، برای بازگشت مایع فیلتر شده توسط کلیه ها به جریان خون مورد نیاز است. ADH در بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس ساخته می شود و در غده هیپوفیز، غده کوچک که در پایه مغز وجود دارد، ذخیره می شود. شرایطی که باعث کمبود ADH یا مسدود کردن اثر ADH می شود منجر به تولید ادرار اضافی می شود.
اگر دیابت بی مزه دارید، بدن نمی تواند تعادل مایعات بدن را حفظ کند. قندخون بی مزه علل مختلفی دارد از جمله:
-
دیابت بی مزه مرکزی:
آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس در اثر جراحی، تومور، آسیب سر یا بیماری می تواند با تاثیر بر تولید، ذخیره و آزادسازی معمول ADH باعث قندخون بی مزه مرکزی شود. یک بیماری ژنتیکی ارثی نیز می تواند باعث این وضعیت شود.
-
دیابت بی مزه نفروژنیک:
دیابت بی مزه نفروژنیک زمانی رخ می دهد که نقصی در ساختار کلیه ها وجود داشته باشد که باعث می شود کلیه ها نتوانند به درستی به ADH پاسخ دهند. نقص ممکن است به دلیل اختلال ارثی (ژنتیکی) یا اختلال مزمن کلیه باشد. داروهای خاصی مانند لیتیوم یا داروهای ضدویروسی مانند فوسکارنت (فوسکاویر) نیز می توانند باعث قندخون بی مزه نفروژنیک شوند.
-
دیابت بی مزه بارداری:
قندخون بی مزه بازداری نادر است. تنها زمانی ایجاد می شود که آنزیم ساخته شده توسط جفت آنزیم ADH مادر را از بین می برد.
-
پلی دیپسی اولیه:
این بیماری که به عنوان قندخون بی مزه دیپسوژنیک نیز شناخته می شود، می تواند باعث تولید مقادیر زیادی ادرار رقیق شده حاصل از نوشیدن زیاد مایعات شود. پلی دیپسی اولیه می تواند در اثر آسیب به مکانیسم تنظیم تشنگی در هیپوتالاموس ایجاد شود. این بیماری همچنین با بیماری های روانی مانند اسکیزوفرنی مرتبط است.
برخی اوقات هیچ دلیل واضحی برای قندخون بی مزه وجود ندارد. با این حال، در برخی افراد، این اختلال ممکن است نتیجه یک واکنش خود ایمنی باشد که باعث می شود سیستم ایمنی به سلول های سازنده وازوپرسین آسیب برساند.
فاکتورهای خطر:
قندخون بی مزه نفروژنیک که در زمان تولد یا اندکی پس از تولد وجود دارد معمولا یک علت ارثی (ژنتیکی) دارد که توانایی کلیه ها را برای تغلیظ به طور دائم تغییر می دهد. زنان می توانند ژن دیابت بی مزه را به فرزندان خود منتقل کنند. دیابت بی مزه نفروژنیک معمولا مردان را تحت تاثیر قرار می دهد.
عوارض دیابت بی مزه:
کم آبی (دهیدراتاسیون):
دیابت بی مزه ممکن است باعث کم آبی بدن شود. کم آبی می تواند باعث:
- خشکی دهان
- تغییر در الاستیسیتی پوست
- تشنگی
- خستگی شود.
عدم تعادل الکترولیت:
دیابت بی مزه می تواند باعث عدم تعادل در مواد معدنی خون مانند سدیم و پتاسیم (الکترولیت ها) شود که تعادل مایعات بدن را حفظ می کنند. علائم عدم تعادل الکترولیت ممکن است شامل:
- ضعف
- تهوع
- استفراغ
- گرفتگی عضلات
- از دست دادن اشتها
- گیجی باشد.
تست تشخیص دیابت بی مزه:
آزمایش محرومیت از آب ساده ترین و مطمئن ترین روش برای تشخیص دیابت بی مزه است. تست محرومیت از آب به این ترتیب است که برای چندین ساعت هیچ مایعی نمی نوشید و واکنش بدن شما مورد بررسی قرار می گیرد. اگر مبتلا به دیابت بی مزه باشید، ادرار زیاد آبکی (رقیق) با رنگ روشن ادامه دارد در حالی که در چنین شرایطی باید ادراری غلیظ با رنگ زرد تیره داشته باشید. پزشک ممکن است تست های زیر را برای کمک به تشخیص دیابت بی مزه یا رد سایر بیماری ها تجویز کند:
- تست خون برای بررسی سطوح هورمون آنتی دیورتیک (ADH، یا وازوپرسین)
- تست خون برای بررسی سطح گلوکز یا رد دیابت شیرین
- آزمایش ادرار برای بررسی اسمولالیته (غلظت ادرار)/ و یا بررسی کتون ها که می تواند نشان دهنده دیابت باشد.
- آزمایشات تصویربرداری، مانند MRI، برای بررسی اینکه آیا مشکلات مربوط به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس باعث دیابت بی مزه می شود یا خیر.
مطالب مشابه:
