آبسه کبد
آبسه کبد، دمل یا تورم پر از چرک در داخل کبد است که به دلیل انتشار هموژن از طریق ورید باب ایجاد می شود. ورید باب سیاهرگی است که خون را از روده و طحال به کبد میآورد و مواد مغذی حمل شده از روده را به سلولهای کبدی میرساند. دلایل شایع این حالت شامل حالاتی مربوط به شکم مانند: آپاندیسیت یا دیورتیکولیت است. علاوه بر این، آسیب کبدی ممکن است باعث بدتر شدن آن شود.
عفونت ها از ورید کبدی، بخشی از صفراوی و وریدهای باب برای ورود به کبد استفاده می کنند.کبد ممکن است حاوی چندین تومور باشد.
به طور کلی دو دسته اصلی آبسه های کبدی، آبسه های کبدی پیوژنیک و آبسه های کبد آمیبی می باشند.
آبسه های کبدی در صورت عدم درمان می توانند کشنده باشند و باعث مشکلات جدی برای سلامتی فرد شوند. احتمال عفونت مجاری صفراوی در افراد مبتلا به آبسه کبد به دلیل گسترش عفونت وجود دارد. بافت ناحیه ای که آبسه کبد در آن وجود دارد آسیب می بیند و اگر چرک از بین برود و موجب گسترش بیماری شود، آبسه کبد می تواند به یک وضعیت تهدید کننده برای حیات فرد تبدیل گردد.
علت آبسه کبد:
عوامل متعددی می تواند منجر به آبسه کبد شود. بر اساس برخی منابع، عفونت در دستگاه گوارش، خون و شکم عامل بروز این بیماری است. منشا آبسه کبد به طور قطع ناشناخته است. آسیب ناشی از عمل جراحی یا درد کبد دو دلیل دیگر قابل توجه برای آن است. از جمله دلایل بالقوه آبسه کبدی عبارتند از:
عفونت های شکمی از جمله: دیورتیکولیت، آپاندیسیت و سوراخ شدن روده.
عفونت های شکمی که منجر به بیماری هایی مانند آپاندیسیت می شوند، اولین علت آلودگی خون هستند.
یکی از عوامل موثر در ایجاد کیست کبدی، عفونت خون است. باکتری ها گاهی اوقات می توانند به جریان خون نفوذ کرده و کیفیت خون را کاهش دهند. نام این بیماری سپتی سمی است.
عفونت مجرای تخلیه صفرا
قرار دادن یک لوله در شریان صفرا تنها چیزی است که برای تخلیه صفرا لازم است. این اتفاق هنگامی که مجاری صفراوی بدن مسدود می شود، می افتد. علاوه بر این، این موضوع می تواند منجر به مشکلات مرتبط با کبد و آبسه کبدی شود.
آندوسکوپی مجرای تخلیه صفرا
انجام نادرست آندوسکوپی روی مجاری تخلیه صفرا می تواند به مرور زمان منجر به مشکلات آبسه کبدی شود.
علائم:
اگر دچار آبسه کبدی هستید، می توانید به سادگی با تشخیص علائم ذکر شده در زیر، این بیماری را به سرعت شناسایی کنید:
-
ناراحتی جناغ سینه
اگر فرد مبتلا به بیماری آبسه کبدی تشخیص داده شود، ممکن است فشردگی جزئی قفسه سینه یا ناراحتی خفیف قفسه سینه را تجربه کند.
-
در قسمت راست بالای شکم
درد سمت راست بالای شکم به عنوان علامت یا نشانه ای از آبسه کبد، ممکن است بیشتر احساس شود.
-
مدفوع به رنگ خاک رس
این عارضه تنها زمانی ظاهر می شود که زردی انسدادی وجود داشته باشد. مواقع دیگر، ممکن است مدفوع رنگ معمولی داشته باشد. ادرار تیره رنگ هم ممکن است مشاهده شود.
-
تب، لرز و عرق شبانه
علائم خفیف آبسه کبدی شامل تب، لرز و تعریق شبانه می باشد.
-
حالت تهوع و خفگی
در حین آبسه کبد، فرد ممکن است بیماری و استفراغ مداوم را تجربه کند.
-
کاهش وزن ناخواسته
اگرچه این بیماری ممکن است باعث کاهش وزن ناگهانی فرد شود، اما همه مشکلات کاهش وزن ناشی از آبسه کبدی نیست.
-
ضعف
ممکن است فرد خستگی و بیقراری را تجربه کند.
-
زردی
بیماری آبسه کبد با یرقان نشان داده می شود.
اگر کبد نتواند بهطور موثر گلبولهای قرمز خون را پردازش کند، زردی ایجاد میشود. این حالت در نوزادان سالم شایع است و معمولاً خود به خود برطرف می شود. در سایر سنین ممکن است عفونت یا بیماری کبدی مشاهده شود.
زرد شدن پوست و سفیدی چشم از علائم آن است. زردی در نوزادان تازه متولد شده شایع است، زیرا خون آنها حاوی تعداد زیادی گلبول قرمز است که دائماً شکسته شده و جایگزین می شوند. کبد نوزاد تازه متولد شده نیز به طور کامل رشد نکرده است.
برای تشخیص ابتلا به عفونت کبدی، باید فورا به پزشک مراجعه شود.
-
احساس ناراحتی در شانه راست
دقیقاً شانه راست بدن باعث حس ناراحتی فرد می شود.
عوامل خطرزا:
موارد متعددی می تواند احتمال ابتلا به آبسه کبدی را افزایش دهد. با این حال، اگر حتی یکی از عوامل خطرزای زیر را تجربه کنید، مشکل کیست کبدی دارید:
- الکلیسم بیش از حد
- کاهش سیستم ایمنی مرتبط با HIV
- رژیم غذایی نامناسب
- مشاهده ی مناطقی که موارد زیادی از کبد آمیبی درآن وجود دارد.
عوامل خطر عفونت کبد به طور کلی عبارتند از:
- بیماری کرون
- بیماری دستگاه گوارش
- سابقه عمل شکم
- انجام آندوسکوپی لوله تخلیه صفرا به تازگی
عوامل خطرزای بالقوه
-
بیماری مجرای صفراوی
کیسه صفرا، مجاری صفراوی و سایر اندام های مهمی که در تولید صفرا نقش دارند به دلیل این بیماری آسیب می بینند.
-
سنین بالای 50 سال
احتمال ابتلا به این بیماری در افراد بالای 50 سال افزایش مییابد، به خصوص اگر مشکلات مرتبط با کبد داشته باشند.
-
سرطان
عوامل خطر مهم مرتبط با رشد سلول های بدخیم وجود دارد که می تواند منجر به عفونت کبد شود.
-
دیابت نوع 2
به دلیل سطوح بالای قند خون، دیابت یک بیماری متابولیک جدی است.
آزمایشات
تصویر سی تی اسکن شکم
تشخیص و ارزیابی موقعیت های آبسه کبدی شامل سی تی اسکن شکمی است که به عنوان اسکن CAT نیز شناخته می شود. در این تکنیک تصویربرداری با اشعه ایکس برای گرفتن تصاویری از ناحیه اطراف ناف استفاده می شود.
سونوگرافی شکم
معاینه و ارزیابی اندام ها و بافت های شکم با استفاده از سونوگرافی شکم یک روش درمانی است. سنگ های کلیه، تومورها و عفونت های کبدی را می توان با کمک آن پیدا کرد.
آزمایش برای سنجش میکروب در کشت خون
باکتری ها یا میکروب های موجود در خون را می توان با استفاده از آزمایش کشت خون به طور دقیق شناسایی نمود.
نمونه خون
آزمایش CBC یک روش معاینه پزشکی است که جزئیات کاملی در مورد سلول های موجود در بدن ارائه می دهد.
آزمایش کبد
هدف از این معاینه شناسایی بیماری های کبدی است. در این روش یک قطعه کوچک از بافت کبد برای بررسی برداشته می شود.
درمان:
داروها یا جراحی هر دو گزینه برای درمان تومورهای کبدی هستند. با این حال، روش درمان تا حد زیادی به میزان وخامت عفونت بستگی دارد. فقط در شرایط شدید که آسیب بیشتر است و درمان سنتی قادر به درمان آن نیست، جراحی توصیه می شود.
هرکسی ممکن است دچار آبسه کبدی شود، بنابراین اگر هر یک از علائم را تجربه کردید و فکر می کنید ممکن است مربوط به آبسه کبد باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. پس از دریافت درمان برای آبسه کبد آمیبی، شما همچنان در معرض خطر ابتلای مجدد به آن هستید. بنابراین برای جلوگیری از عود آبسه، پزشک ممکن است داروهای اضافی را برای از بین بردن باکتری های روده تجویز کند.
درمان نیز باتوجه به حجم و ابعاد چرک انجام می شود.
دو روش برای درمان آبسه کبدی وجود دارد:
- درمان مبتنی بر دارو
- درمان جراحی
درمان مبتنی بر دارو
انواع مختلفی آنتی بادی های خوراکی برای درمان آبسه های کبدی تجویز می شود. آنتی بادی ها پس از در نظر گرفتن وخامت، نوع و شدت عفونت توصیه می شود.
درمان جراحی
در صورت تشدید بیماری برای درمان آن باید جراحی انجام شود. هنگامی که داروهای تجویز شده نتواند نتایج مطلوب را ارائه دهد، جراحی انجام می گردد. تنها زمانی که بتوان آبسه را با سوزن یا لوله کوچکی که از داخل شکم وارد می شود تخلیه کرد، جراحی انجام می شود. درناژ لاپاراسکوپی یا از راه پوست نام تکنیک جراحی است که برای درمان آبسه کبد استفاده می گردند.
آبسه را می توان به روش های مختلفی تخلیه کرد. اگر آبسه به اندازهای بزرگ باشد که ترکیده شود یا داروهای خوراکی آنطور که انتظار میرود عمل نکنند، آسپیراسیون یک درمان پیشنهادی است. در صورت نیاز تکرار می شود. آبسه با استفاده از آسپیراسیون، که شامل وارد کردن سوزن سرنگ از طریق پوست به داخل آبسه است، به طور کامل تخلیه می شود.
تشخیص های افتراقی ممکن چیست؟
تشخیص افتراقی فرآیند تجزیه و تحلیل یک بیماری با نگاه کردن به خصوصیات فیزیکی و پیشینه پزشکی فرد است. به بیان ساده، فرآیند جداسازی یک بیماری از بیماری دیگر و نتیجه گیری است. موارد زیر در تشخیص آبسه کبدی گنجانده شدهاست:
ویروس هپاتیت
هپاتیت ویروسی یک عفونت و تورم یا آسیب کبدی است که باعث آسیب می شود.
التهاب کیسه صفرا
عفونت در کیسه صفرا به عنوان Cholecystitis شناخته می شود. زیر کبد یک ساختار کوچک گوارشی به نام کیسه صفرا وجود دارد.
کلانژیت
کلانژیت التهاب مجاری صفراوی است. این شکل خاص از بیماری کبدی دارای پتانسیل کشنده و بیمارگونه است.
برونشیت در ریه پایین سمت راست
این نوع خاص از ذات الریه با ترشحات التهابی که بخش قابل توجهی از لوب ریه را می پوشاند مشخص می شود.
آپاندیسیت
آپاندیسیت یک بیماری دردناک است که در آن آپاندیس ملتهب و دچار آبسه می شود.
تومورهای کبدی همراه با نکروز
یکی دیگر از عفونت های کبدی که منجر به تورم و ناراحتی کبد می شود، توده های کبدی نکروزه است.
پیشگیری
وضعیت تومور کبد را نمی توان از قبل پیش بینی کرد. با این حال، احتمال آبسه کبد را می توان با استفاده از اقدامات پیشگیرانه زیر کاهش داد.
- از مصرف غذا و نوشیدنی آلوده خودداری کنید.
- از رفتن به مناطق دارای بیماری آمیبی خودداری کنید.
- اقدامات احتیاطی بهداشتی لازم را برای محافظت از خود در برابر عفونت های تهدید کننده انجام دهید.
- رعایت بهداشت آشپزی و آداب شستن دست ها.
- فقط آب گرم بنوشید.
- رفتار جنسی محتاطانه
- پیش آگهی
به طورکلی
افراد پس از اطلاع از مشکل آبسه کبدی، مستعد اضطراب و نگرانی هستند. هر فرد مبتلا به این بیماری باید در اسرع وقت با مراجعه به پزشک به دنبال درمان باشد. فقط در موارد شدید آبسه کبد منجر به مرگ می شود. در بیشتر موارد، مشکلات را می توان با دارو و درمان حل کرد. برای جلوگیری از آبسه کبد، باید همیشه مراقب جسم خود باشید.
مطالب مشابه:
آبسه پیوژنیک کبد
آبسه طحال
تفاوت بین کیست و آبسه
آبسه پسواس
آبسه شکمی
منبع: ganeshdiagnostic