ملاسما در بارداری
ملاسما در بارداری که به عنوان کلوآسما نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که باعث ایجاد لکه‌های تیره یا خاکستری- قهوه‌ای روی پوست می گردد. همچنین گاهی اوقات به این حالت «ماسک بارداری» نیزگفته می‌شود، زیرا لکه‌های ملاسما معمولاً روی بینی، پیشانی، چانه، گونه‌ها و لب فوقانی ایجاد می‌شوند و مانند لکه‌های پوستی به نظر می‌رسند.
گاهی اوقات، این لکه‌ها روی گردن، سینه، ساعد و سایر قسمت‌های بدن که در معرض آفتاب قرار دارند، نیز ظاهر می‌شوند. سلامت مادر عموماً تحت تأثیر این بیماری قرار نمی‌گیرد و هیچ آسیبی به نوزاد وارد نمی‌کند. اگرچه این لکه‌ها را می‌توان با داروهای موضعی درمان کرد، اما در بیشتر زنان با گذشت زمان محو می‌شوند.
آیا وجود ملاسما در دوران بارداری طبیعی است؟
طبق تحقیقات یک مقاله، ملاسما حدود 50 تا 70 درصد از زنان باردار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
موسسه ملی بهداشت اعلام کرده است که شیوع این حالت با توجه به جمعیت مورد مطالعه بین 1.5 تا 33 درصد در نوسان است. افزایش سطح استروژن، پروژسترون و هورمون تحریک کننده ملانوسیت (MSH) در سه ماهه سوم می‌تواند باعث ملاسما شود. این حالت یک بیماری دردناک نیست و منجر به هیچ عارضه بارداری نمی‌شود. اما چه چیزی ممکن است باعث آن شود؟
علل ملاسما در دوران بارداری:
علت دقیق ملاسما مشخص نیست. احتمالاً زمانی ایجاد می‌شود که ملانوسیت‌های پوست رنگ بیشتری تولید کنند. افرادی که پوست تیره‌تری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به ملاسما هستند، زیرا ملانوسیت‌های فعال‌تری نسبت به افراد با پوست روشن‌تر دارند.
برخی از محرک‌های رایج ملاسما عبارتند از:
- قرارگرفتن در معرض نور فرابنفش (اشعه UV) خورشید: ملانوسیت‌ها را تحریک می‌کند و منجر به ملاسما می‌شود. این وضعیت ممکن است در طول تابستان بدتر شود.
- تغییرات هورمونی: علائم ملاسما احتمالاً در زنان باردار در دوران بارداری با افزایش سطح هورمون‌هایی مانند: استروژن، پروژسترون و هورمون های محرک ملانوسیت (MSH) در سه ماهه سوم ایجاد می‌شود.
- سایر عوامل: مثل سابقه ژنتیکی (درصورت وجود سابقه ی خانوادگی)، محصولات مراقبت از پوست، داروها، بارداری‌های متعدد و سن بالای مادر
ملاسمایی که در دوران بارداری رخ می‌دهد، پس از چند ماه پس از زایمان، زمانی که فعالیت هورمونی تثبیت می‌شود، از بین می‌رود.
تشخیص:
ملاسما بارداری را می‌توان با کمک لامپ وود(wood lamp) تشخیص داد، این لامپ برای برجسته کردن هایپرپیگمانتاسیون اپیدرمی یا مربوط به پوست استفاده می‌شود. این بیماری همچنین می‌تواند در سطح سلولی با کمک میکروسکوپ کانفوکال بازتابی (RCM) تشخیص داده شود.
روش های کاهش لکه‌های ملاسما:
اگرچه ملاسما با گذشت زمان از بین می‌رود، اما برخی موارد ممکن است به کاهش عود کردن آن روی پوست کمک کند.
- اجتناب از قرارگیری در معرض آفتاب:
اولین قدم، اجتناب از قرارگیری در معرض آفتاب تا حد امکان است تا از آسیب پوستی و تغییر رنگ پوست ناشی از آن جلوگیری شود. اگر فرد بنا به نوع شغل خود مجبور به بیرون رفتن و قرارگیری درمعرض آفتاب است، می بایست از کرم ضد آفتاب با طیف گسترده استفاده کند. کرم‌های ضد آفتاب با SPF 25 یا بالاتر انتخاب شوند که ممکن است به جلوگیری از تشدید کلوآسما کمک کند. همچنین، از کلاه لبه پهن، لباس آستین بلند و عینک آفتابی استفاده و از برنزه کردن و سالن‌های سولاریوم خودداری شود.
- خودداری از مصرف محصولات مراقبت از پوست یا لوازم آرایشی:
پاک‌کننده‌های صورت، کرم‌های پوست و آرایش در دوران بارداری ممکن است پوست را تحریک کنند و موجب وخامت ملاسما شوند. تا پس از زمان زایمان یا از بین رفتن ملاسما، از مصرف آنها اجتناب کنید.
- عدم استفاده از وکس:
وکس کردن برای از بین بردن موها ممکن است ملاسما را بدتر کند، زیرا می‌تواند باعث التهاب پوست شود. این اثر ممکن است زیاد باشد، به خصوص در مناطقی که تحت تأثیر هایپرپیگمنتاسیون (رنگ ناهموار پوست) قرار دارند.
اگرچه هیچ رژیم غذایی خاص یا ویتامین دوران بارداری نمی‌تواند به جلوگیری از ملاسما کمک کند، اما یک رژیم غذایی متعادل با ویتامین D کافی می‌تواند در حفظ سلامت پوست کمک کننده باشد.
آیا ملاسما بارداری قابل درمان است؟
علاوه بر اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از عود، می‌توان با یک متخصص پوست در مورد گزینه‌های درمانی برای به حداقل رساندن لکه‌ها مشورت کرد. با این حال، گزینه‌های درمانی برای زنان باردار محدود است.
محصولات گیاهی حاوی ویتامین C، اسید گلیکولیک، آربوتین، اسید آزلائیک، عصاره شیرین بیان یا عصاره سویا به حفظ درخشش پوست در بارداری کمک می‌کند. باز هم، فقط زمانی می‌تواند از آنها استفاده نمود که فواید آنها از خطراتشان بیشتر باشد.
بیشتر زنان پس از زایمان، با بازگشت هورمون‌ها به سطح طبیعی، شاهد بهبود طبیعی در رنگ پوست خود هستند. با این حال، بهتر است برای درمان مناسب با یک متخصص زنان و زایمان مشورت کرد، به خصوص اگر فرد پس از بارداری قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کند.
آیا می‌توان از ملاسما یا کلوآسما در دوران بارداری جلوگیری کرد؟
اگر این بیماری به دلیل تغییرات هورمونی یا ژنتیکی باشد، پیشگیری از ملاسما در دوران بارداری احتمالا امکان‌پذیر نباشد. با این حال، می‌توان اقدامات احتیاطی ذکرشده را برای جلوگیری از تیره‌تر شدن بیشتر لکه‌ها انجام داد.
آیا ملاسما ناشی از بارداری از بین می‌رود؟
معمولاً ملاسما سه ماه پس از بارداری خود به خود محو می‌شود. با این حال، می‌توان با متخصص پوست در مورد نکاتی برای از بین بردن آسان آن مشورت نمود.
مصرف چه غذاهایی در دوران بارداری موجب وخامت ملاسما می شود؟
در حال حاضر، شواهد محدودی در مورد غذاهایی که می‌توانند باعث ملاسما شوند وجود دارد. اگر بعد از خوردن غذا متوجه التهاب پوست شدید، مصرف آن را محدود کنید و برای اطلاع از علت آن با پزشک مشورت شود.
آیا ملاسما بارداری با لیزر درمانی قابل درمان است؟
استفاده از لیزر برای درمان هر بیماری در دوران بارداری بسیار بحث برانگیز است و توصیه نمی‌شود. قبل از انجام چنین روشی، با پزشک مشورت شود.
به طورکلی:
ملاسما بارداری یک وضعیت موقت است که به دلیل تغییرات هورمونی و اشعه ماوراء بنفش ایجاد می‌شود. پوست معمولاً پس از زایمان به رنگ طبیعی خود باز می‌گردد. با این حال، اگر پوست لکه‌دار برای فرد آزاردهنده باشد، می‌توان چند اقدام پیشگیرانه مانند استفاده از کرم ضد آفتاب تأیید شده توسط متخصص پوست یا پوشیدن لباس محافظ انجام داد. علاوه بر این، از محصولات پوستی تأیید شده توسط پزشک استفاده شود. همچنین، قبل از انجام هرگونه درمان خانگی برای درمان ملاسما و یا در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرمعمول یا افزایش نگرانی ها، با پزشک مشورت شود.
مطالب مشابه:
شرایط متداول پوست هنگام بارداری
ملاسما
آبله مرغان در بارداری
در بارداری چه علائمی زودتر نمایان می شود؟
هیدرادنیت چرکی (HS) در بارداری
منبع: momjunction
