هاری
هاری یک ویروس کشنده است که از طریق بزاق حیوانات آلوده به انسان منتقل می‌شود. ویروس هاری معمولاً از طریق گازگرفتن منتقل می‌شود.
حیواناتی که در ایالات متحده بیشترین احتمال انتقال هاری را دارند شامل خفاش‌ها، کایوت‌ها، روباه‌ها، راکون‌ها و راسوها هستند. در کشورهای در حال توسعه، سگ‌های ولگرد بیشترین احتمال انتقال هاری به انسان را دارند.
هنگامی که فرد علائم و نشانه‌های هاری را نشان می‌دهد، این بیماری تقریباً همیشه باعث مرگ می‌شود. به همین دلیل، هر کسی که ممکن است در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشد، باید برای محافظت، واکسن هاری دریافت کند.
علائم هاری:
اولین علائم این بیماری ممکن است بسیار شبیه به علائم آنفولانزا باشد و ممکن است چند روز طول بکشد.
علائم و نشانه‌های بعدی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب
- سردرد
- تهوع
- استفراغ
- آشفتگی
- اضطراب
- گیجی
- بیش فعالی
- مشکل در بلع
- ترشح بزاق بیش از حد
- ترس ناشی از تلاش برای نوشیدن مایعات به دلیل مشکل در بلع آب
- ترس ناشی از وزش باد به صورت
- توهم
- بی‌خوابی
- فلج جزئی
زمان مراجعه به پزشک:
اگر هر حیوانی شما را گاز گرفت یا در معرض حیوانی مشکوک به هاری قرارگرفتید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. بر اساس جراحات و موقعیتی که در آن قرار گرفته‌اید، شما و پزشکتان می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا باید برای پیشگیری از هاری تحت درمان قرار بگیرید یا خیر.
حتی اگر مطمئن نیستید که گازگرفته شده‌اید یا خیر، به پزشک مراجعه کنید. به عنوان مثال، خفاشی که هنگام خواب به اتاق شما پرواز می‌کند، ممکن است بدون بیدار کردن شما، شما را گاز بگیرد. اگر از خواب بیدارشدید و خفاشی را در اتاق خود یافتید، فرض کنید که گاز گرفته شده‌اید. همچنین، اگر خفاشی را در نزدیکی شخصی پیدا کردید که نمی‌تواند گزش را گزارش دهد، مانند کودک خردسال یا فرد دارای معلولیت، فرض کنید که آن شخص گاز گرفته شده‌است.
علل:
این ویروس باعث عفونت هاری می‌شود. این ویروس از طریق بزاق حیوانات آلوده پخش می‌شود. حیوانات آلوده می‌توانند با گازگرفتن حیوان دیگر یا انسان، ویروس را پخش کنند.
در موارد نادر، این بیماری می‌تواند زمانی پخش شود که بزاق آلوده وارد یک زخم باز یا غشاهای مخاطی مانند دهان یا چشم شود. این اتفاق می‌تواند در صورتی رخ دهد که یک حیوان آلوده یک بریدگی باز روی پوست شما را لیس بزند.
حیواناتی که می‌توانند این ویروس را منتقل کنند:
هر پستانداری (حیوانی که به بچه خود شیر می‌دهد) می‌تواند این ویروس را پخش کند. حیواناتی که به احتمال زیاد ویروس هاری را به انسان منتقل می‌کنند عبارتند از:
حیوانات خانگی و مزرعه:
- گربه‌ها
- گاوها
- سگ‌ها
- خروس‌ها
- بزها
- اسب‌ها
حیوانات وحشی:
- خفاش‌ها
- سگ‌های آبی
- کایوت‌ها
- روباه‌ها
- میمون‌ها
- راکون‌ها
- راسوها
- خروس‌های جنگلی
در موارد بسیار نادر، ویروس از یک عضو آلوده به گیرندگان پیوند بافت و عضو منتقل شده‌است.
عوامل خطر:
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، عبارتند از:
- سفر یا زندگی در کشورهای در حال توسعه که هاری در آنها شایع‌تر است.
- فعالیت‌هایی که احتمالاً شما را در تماس با حیوانات وحشی مبتلا به هاری قرارمی‌دهند، مانند کاوش در غارهایی که خفاش‌ها در آنها زندگی می‌کنند یا کمپینگ بدون رعایت اقدامات احتیاطی برای دور نگه داشتن حیوانات وحشی از محل کمپ
- کار به عنوان دامپزشک
- کار در آزمایشگاه با ویروس هاری
- زخم‌های سر یا گردن، که ممکن است به ویروس هاری کمک کند تا سریع‌تر به مغز شما برسد.
پیشگیری:
برای کاهش خطر تماس با حیوانات هار:
- حیوانات خانگی خود را واکسینه کنید. گربه‌ها، سگ‌ها و موش‌خرماها می‌توانند در برابر هاری واکسینه شوند. از دامپزشک خود بپرسید که حیوانات خانگی شما چند وقت یکبار باید واکسینه شوند.
- حیوانات خانگی خود را در خانه نگه دارید. حیوانات خانگی خود را در داخل خانه نگه دارید و وقتی بیرون از خانه هستند، مراقب آنها باشید. این کار به جلوگیری از تماس حیوانات خانگی شما با حیوانات وحشی کمک می‌کند.
- حیوانات خانگی کوچک را از شکارچیان محافظت کنید. خرگوش‌ها و سایر حیوانات خانگی کوچک، مانند خوکچه هندی، را در داخل یا در قفس‌های محافظت‌شده نگه دارید تا از حیوانات وحشی در امان باشند. این حیوانات خانگی کوچک را نمی‌توان در برابر این بیماری واکسینه کرد.
- به حیوانات وحشی نزدیک نشوید. حیوانات وحشی مبتلا به هاری ممکن است از انسان‌ها نترس به نظر برسند. طبیعی نیست که یک حیوان وحشی با انسان‌ها دوستانه رفتار کند، بنابراین از هر حیوانی که نترس به نظر می‌رسد، دوری کنید.
- خفاش‌ها را از خانه خود دور نگه دارید. هرگونه ترک و شکافی را که خفاش‌ها می‌توانند از طریق آن وارد خانه شما شوند، ببندید. اگر می‌دانید که در خانه خود خفاش دارید، با یک متخصص محلی همکاری کنید تا راه‌هایی برای جلوگیری از ورود خفاش‌ها پیدا کنید.
- اگر در حال سفر هستید یا اغلب در اطراف حیواناتی هستید که ممکن است هاری داشته باشند، واکسن هاری را در نظر بگیرید. اگر به کشوری سفر می‌کنید که هاری در آن شایع است و برای مدت طولانی در آنجا خواهید بود، از پزشک خود بپرسید که آیا باید واکسن هاری دریافت کنید یا خیر. این شامل سفر به مناطق دورافتاده‌ای می‌شود که دسترسی به مراقبت‌های پزشکی در آنها دشوار است.
- اگر به عنوان دامپزشک کار می‌کنید یا در آزمایشگاهی با این ویروس کار می‌کنید، واکسن هاری را دریافت کنید.
تشخیص:
در زمانی که یک حیوان بالقوه هار شما را گاز می‌گیرد، هیچ راهی برای فهمیدن اینکه آیا حیوان ویروس هاری را به شما منتقل کرده است یا خیر، وجود ندارد. همچنین پیدا نکردن جای گازگرفتگی رایج است. پزشک شما ممکن است آزمایش‌های زیادی را برای تشخیص این ویروس تجویز کند، اما ممکن است لازم باشد بعداً تکرار شوند تا تأیید شود که آیا شما ناقل ویروس هستید یا خیر. اگر احتمال وجود داشته‌باشد که در معرض ویروس هاری قرار گرفته‌اید، پزشک شما احتمالاً در اسرع وقت درمان را توصیه می‌کند تا از آلوده‌شدن بدن به ویروس هاری جلوگیری شود.
درمان:
پس از ایجاد عفونت، هیچ درمان موثری وجود ندارد. اگرچه تعداد کمی از افراد از هاری جان سالم به در برده‌اند، اما این بیماری معمولاً باعث مرگ می‌شود. به همین دلیل، اگر فکر می‌کنید در معرض این عفونت قرار گرفته‌اید، باید یک سری واکسن بزنید تا از شیوع عفونت جلوگیری شود.
به طورکلی
این یک بیماری جدی است که تقریباً همیشه کشنده است. خوشبختانه، اگر فوراً درمان شوید، کاملاً قابل پیشگیری است. اگر توسط حیوانی گاز گرفته شده‌اید یا فکر می‌کنید در معرض هاری قرار گرفته‌اید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
مطالب مشابه:
بیماری ویروسی ماربورگ (MVD)
بیماری سپسیس
عفونت نوروویروس و بیماری کرون
لیشمانیوز
سایتومگالوویروس (CMV) و بارداری
منابع: mayoclinic, my.clevelandclinic
