گل مژه
گل مژه یک عفونت باکتریایی است که یک یا چند غده کوچک نزدیک پایه مژهها را درگیر میکند. این عفونت شبیه جوش یا کورک است و اغلب پر از چرک و دردناک است. گل مژه معمولاً در قسمت بیرونی پلک تشکیل میشود، اما گاهی اوقات میتواند در قسمت داخلی پلک نیز ایجاد شود.
در بیشتر موارد، گل مژه ظرف چند روز خود به خود شروع به ناپدید شدن میکند. در این میان، میتوانید با قرار دادن یک پارچه گرم روی پلک خود، درد یا ناراحتی گل مژه را تسکین دهید.
انواع گل مژه:
گل مژهها میتوانند در قسمت بیرونی (خارجی) یا داخلی (داخلی) پلک شما ایجاد شوند.
گل مژههای خارجی شایعتر از گل مژههای داخلی هستند. اکثر گل مژههای خارجی در یک فولیکول مژه شروع میشوند، اما ممکن است در یک غده تولیدکننده چربی نیز تشکیل شوند.
گل مژههای داخلی معمولاً در غدهای در بافت پلک شروع میشوند. آنها با رشد خود به سطح چشم فشار میآورند و معمولاً دردناکتر از گل مژههای خارجی هستند.
علائم:
علائم و نشانههای گل مژه عبارتند از:
- یک توده قرمز روی پلک که شبیه جوش یا کورک است.
- درد پلک
- تورم پلک
- اشکریزش
- ترشحات زرد رنگ
- پوسته پوسته شدن لبه پلک
- حساسیت به نور
- احساس وجود چیزی در چشم
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
یکی دیگر از بیماریهایی که باعث التهاب پلک میشود، شالازیون است. شالازیون زمانی رخ میدهد که انسدادی در یکی از غدد چربی کوچک نزدیک مژهها وجود داشته باشد. برخلاف گلمژه، شالازیون معمولاً دردناک نیست و بیشتر در قسمت داخلی پلک برجسته است. درمان هر دو بیماری مشابه است.
زمان مراجعه به پزشک:
بیشتر گل مژهها برای چشم بیضرر هستند و بر توانایی فرد در دیدن واضح تأثیری نمیگذارد. ابتدا اقدامات مراقبت از خود را امتحان کنید، مانند قرار دادن یک پارچه گرم روی پلک بسته خود به مدت پنج تا ده دقیقه و چندین بار در روز و ماساژ آرام پلک.
در صورت بروز موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- گل مژه پس از ۴۸ ساعت شروع به بهبود نکند.
- قرمزی و تورم کل پلک را درگیر کند یا به گونه یا سایر قسمتهای صورت گسترش یابد.
علل:
گل مژه ناشی از عفونت غدد چربی پلک است. باکتری استافیلوکوک معمولاً مسئول اکثر این عفونتها است. این باکتریها روی پوست زندگی میکنند و معمولاً بیضرر هستند.
گاهی اوقات باکتریها میتوانند در یک غده یا فولیکول مو گیر بیفتند و منجر به عفونت شوند.
دست زدن یا مالیدن چشم رایجترین راه انتقال باکتریها است.
عوامل خطر:
با انجام موارد زیر، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به گل مژه هستید:
- چشمهای خود را با دستهای نشسته لمس کنید.
- لنزهای تماسی خود را بدون ضدعفونی کامل یا شستن دستها وارد چشم کنید.
- آرایش چشم را یک شب روی چشم بگذارید.
- از لوازم آرایشی قدیمی یا تاریخ گذشته استفاده کنید.
- بلفاریت، التهاب مزمن در امتداد لبه پلک، داشته باشید.
- روزاسه، یک بیماری پوستی که با قرمزی صورت مشخص میشود، داشته باشید.
پیشگیری:
برای جلوگیری از عفونت چشم:
- دستهایتان را بشویید.
- مراقب لوازم آرایشی باشید. با دور انداختن لوازم آرایشی قدیمی، خطر عفونتهای مکرر چشم را کاهش دهید. لوازم آرایشی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید. شبها با آرایش چشم نخوابید.
- مطمئن شوید که لنزها تمیز هستند. اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید، قبل از دست زدن به لنزها، دستهای خود را کاملاً بشویید و توصیههای پزشک خود را در مورد ضدعفونی کردن آنها دنبال کنید.
- کمپرس گرم استفاده کنید. اگر قبلاً گل مژه داشتهاید، استفاده منظم از کمپرس گرم ممکن است به جلوگیری از بازگشت آن کمک کند.
- بلفاریت را مدیریت کنید. اگر بلفاریت دارید، دستورالعملهای پزشک خود را برای مراقبت از چشمانتان دنبال کنید.
تشخیص گل مژه:
پزشک معمولاً فقط با نگاه کردن به پلک، گل مژه را تشخیص میدهد. پزشک ممکن است از یک چراغ و یک دستگاه بزرگنمایی برای معاینه پلک استفاده کند.
درمان:
در بیشتر موارد، گل مژه نیازی به درمان خاصی ندارد، اما استفاده از کمپرس گرم میتواند روند بهبودی را تسریع کند. گل مژه معمولاً خود به خود از بین میرود. عود مجدد آن شایع است.
برای گل مژهای که ادامه پیدا کند، پزشک ممکن است درمانهایی مانند موارد زیر را توصیه کند:
- آنتیبیوتیکها. پزشک ممکن است قطرههای چشمی آنتیبیوتیک یا کرم آنتیبیوتیک موضعی برای پلک تجویز کند. اگر عفونت پلک ادامه یابد یا به فراتر از پلک گسترش یابد، پزشک ممکن است آنتیبیوتیکها را به شکل قرص یا کپسول توصیه کند.
- جراحی برای کاهش فشار. اگر گل مژه برطرف نشود، پزشک ممکن است برش کوچکی در آن ایجاد کند تا چرک را تخلیه کند.
مراقبت از خود:
تا زمانی که گل مژه به خودی خود از بین برود، سعی کنید:
- گل مژه را به حال خود رها کنید. سعی نکنید گل مژه را بترکانید یا چرک آن را فشار دهید. انجام این کار میتواند باعث گسترش عفونت شود.
- پلک خود را تمیز کنید. پلک آسیب دیده را به آرامی با آب و صابون ملایم بشویید.
- یک لیف حمام گرم را روی چشم بسته خود قرار دهید. برای تسکین درد، آب گرم را روی یک لیف حمام تمیز بریزید. لیف را بچلانید و آن را روی چشم بسته خود قرار دهید. وقتی لیف گرما از دست داد، دوباره آن را خیس کنید. این کار را به مدت پنج تا 10 دقیقه ادامه دهید. سپس به آرامی پلک را ماساژ دهید. تکرار این کار دو تا سه بار در روز ممکن است به تخلیه خود به خودی گل مژه کمک کند.
- چشم خود را تمیز نگه دارید. تا زمانی که گل مژه بهبود نیافته است، آرایش چشم نکنید.
- از لنز استفاده نکنید. لنزهای تماسی میتوانند به باکتریهای مرتبط با گل مژه آلوده شوند. اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید، سعی کنید تا زمانی که گل مژه از بین برود، از آنها استفاده نکنید.
مطالب مشابه:
یووئیت (التهاب لایه میانی چشم)
داکریوسیستیت
آب مروارید مادرزادی
عصب حرکتی چشم (CN III)
مراقبت از چشم در دوران کودکی: راهنمایی جامع برای والدین
منابع: mayoclinic, healthline
