آندوسکوپی فوقانی

آندوسکوپی فوقانی یا ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی (EGD)، روشی است که به تشخیص و درمان بیماری‌های دستگاه گوارش فوقانی (GI) کمک می‌کند. با این روش پزشک به پوشش مری، معده و اثنی عشر نگاه می‌کند. آنها ممکن است این آزمایش را برای کمک به تشخیص مشکلات در این نواحی بدن انجام دهند.

EGD می‌تواند تغییرات، ناهنجاری‌ها یا انسدادها را در دستگاه گوارش فوقانی، که شامل مری، معده و قسمت بالایی روده کوچک است، تشخیص دهد.

مری لوله عضلانی است که گلو را به معده متصل می‌کند. دوازدهه قسمت بالایی روده کوچک است.

آندوسکوپ یک دوربین کوچک روی یک لوله است. آزمایش EGD شامل عبور دادن آندوسکوپ از گلو و در امتداد مری است.

هدف آندوسکوپی فوقانی:

روش EGD می‌تواند به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌های دستگاه گوارش فوقانی کمک کند.

دلیل انجام آزمایش EGD:

علائمی که نشان می‌دهد فرد ممکن است نیاز به انجام روش EGD داشته باشد، عبارتند از:

• سوزش سر دل شدید و مزمن
• استفراغ خونی
• مدفوع سیاه
• برگشت غذا
• درد در قسمت بالای شکم
• کم خونی بدون دلیل
• تهوع یا استفراغ مداوم
• کاهش وزن بدون دلیل
• احساس سیری پس از خوردن کمتر از حد معمول
• احساس گیر کردن غذا در پشت استخوان سینه
• درد یا مشکل در بلع

پزشکان ممکن است از EGD برای کمک به موارد زیر استفاده کنند:

• کنترل خونریزی
• گشاد کردن بخش‌های تنگ شده دستگاه گوارش
• برداشتن تومورها یا اشیاء خارجی
• بررسی اینکه آیا بدن فرد به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد یا خیر.

پزشک همچنین ممکن است از این آزمایش برای کمک به بررسی میزان اثربخشی درمان یا پیگیری عوارض در صورت وجود موارد زیر استفاده کند:

• بیماری کرون
• زخم‌های گوارشی
• سیروز
• وریدهای متورم در مری تحتانی

آمادگی برای انجام آندوسکوپی فوقانی (آندوسکوپی معده):

پزشک دستورالعمل‌های خاصی را برای آماده شدن برای آندوسکوپی فوقانی ارائه خواهد داد. همچنین توصیه  می شود به رعایت موارد زیر:

• با پزشک خود در مورد داروها صحبت کنید. در مورد هرگونه داروی بدون نسخه یا تجویزی، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد قبل از انجام آزمایش، مصرف برخی داروها را تنظیم یا متوقف کنید.
• سابقه پزشکی خود را با او در میان بگذارید. هرگونه بیماری، علائم یا آلرژی که دارید را به پزشک خود اطلاع دهید.
• برای رفتن به خانه هماهنگی‌های لازم را انجام دهید. احتمالاً در طول آزمایش به شما داروهای آرام‌بخش داده می‌شود و تا زمانی که اثر آنها از بین نرود، نمی‌توانید رانندگی کنید.
• مرخصی بگیرید. ممکن است بعد از آزمایش کمی ناراحتی داشته باشید و ممکن است مدتی طول بکشد تا اثر داروهای آرام‌بخش از بین برود. در صورت امکان، آن روز را از محل کار مرخصی بگیرید و قصد استراحت در خانه را داشته باشید.
• ناشتا باشید. 6 تا 12 ساعت قبل از آندوسکوپی نمی‌توانید چیزی بخورید یا بنوشید.

خطرات و عوارض آندوسکوپی فوقانی:

به طور کلی، EGD یک روش ایمن است. خطر بسیار کمی وجود دارد که آندوسکوپ باعث ایجاد سوراخ کوچکی در مری، معده یا روده کوچک شود. اگر بیوپسی انجام شود، خطر کمی از خونریزی طولانی مدت از محلی که بافت از آن گرفته شده است نیز وجود دارد.

برخی از افراد همچنین ممکن است به داروهای آرام بخش و مسکن مورد استفاده در طول عمل واکنش نشان دهند. این موارد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشکل در تنفس یا عدم توانایی در نفس کشیدن
• فشار خون پایین
• ضربان قلب آهسته
• تعریق بیش از حد
• اسپاسم حنجره

طبق گفته‌ی موسسه‌ی ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی، پزشک می‌تواند واکنش به آرام‌بخش‌ها را با دارو یا مایعات داخل وریدی در طول یا بعد از آزمایش EGD درمان کند.

در حالی که آزمایش‌های EGD خطرات جدی بسیار کمی دارند، در صورت وجود موارد زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• علائم شما بدتر از قبل از آزمایش است.
• در بلع مشکل دارید.
• احساس سرگیجه یا ضعف می‌کنید.
• استفراغ می‌کنید.
• درد شدید در شکم دارید.
• در مدفوع خود خون می‌بینید.
• قادر به خوردن یا آشامیدن نیستید.
• کمتر از حد معمول ادرار می‌کنید یا اصلاً ادرار نمی‌کنید.

آندوسکوپی فوقانی می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌های دستگاه گوارش زیر کمک کند:

• زخم معده
• بیماری رفلاکس معده به مری
• مری بارت، زمانی که بافت متفاوتی جایگزین پوشش معمولی مری می‌شود.
• بیماری سلیاک
• ناهنجاری‌های پیش سرطانی یا سرطان

درک نتایج:

نتایج «طبیعی» به این معنی است که پوشش داخلی مری کاملاً صاف است و هیچ نشانه‌ای از موارد زیر را نشان نمی‌دهد:

• التهاب
• رشد (زخم)
• خونریزی

نتایج «غیرطبیعی» EGD ممکن است به دلیل موارد زیر باشد:

• بیماری سلیاک. این اختلال گوارشی ناشی از یک واکنش ایمنی غیرمعمول به گلوتن است که می‌تواند به پوشش روده آسیب برساند و از جذب مواد مغذی توسط آن جلوگیری کند.
• حلقه‌های مری. این رشد غیرمعمول بافت در جایی که مری به معده متصل می‌شود، رخ می‌دهد.
• واریس مری. اینها رگ‌های متورم در پوشش مری هستند.
• فتق هیاتال. فتق هیاتال زمانی رخ می‌دهد که بخشی از معده از طریق دهانه دیافراگم بیرون می‌زند.
• شرایط التهابی. ازوفاژیت، گاستریت و اثنی عشر به ترتیب شرایط التهابی پوشش مری، معده و روده کوچک فوقانی هستند.
• بیماری رفلاکس معده به مری. این بیماری که با نام GERD نیز شناخته می‌شود، باعث می‌شود مایع یا غذا از معده به مری نشت کند.
• سندرم مالوری-وایس. این یک پارگی در پوشش مری است. ممکن است به دلیل استفراغ شدید یا طولانی مدت باشد.
• زخم‌ها. این زخم‌های دردناک ممکن است در معده یا روده کوچک وجود داشته باشند.
• تومورها. تومورهای سرطانی یا غیر سرطانی ممکن است در مری، معده یا روده کوچک یافت شوند.

انواع دیگر آندوسکوپی:

EGD  یکی از انواع روش‌های آندوسکوپی است که به پزشکان اجازه می‌دهد دستگاه گوارش فوقانی را مشاهده کنند.

انواع دیگر روش‌های آندوسکوپی عبارتند از:

• کولونوسکوپی: پزشک آندوسکوپ را وارد رکتوم می‌کند تا تغییرات یا ناهنجاری‌های روده بزرگ را بررسی کند.
• کولپوسکوپی: پزشک آندوسکوپ را وارد واژن می‌کند تا تغییرات یا ناهنجاری‌های دهانه رحم را بررسی کند. اگر غربالگری دهانه رحم ناهنجاری‌هایی را در سلول‌های دهانه رحم نشان دهد، فرد ممکن است تحت این روش قرار گیرد.
• هیستروسکوپی: پزشک آندوسکوپ را وارد واژن، از دهانه رحم عبور داده و وارد رحم می‌کند تا هرگونه تغییر در داخل رحم را بررسی کند. پزشک ممکن است این روش را برای کمک به تعیین علت علائم زیر توصیه کند:
  • قاعدگی‌های شدید
  • درد لگن
  • سقط مکرر جنین
  • فیبروم‌ها
  • پولیپ‌ها
• سیستوسکوپی: پزشک آندوسکوپ را وارد مجرای ادرار و مثانه می‌کند تا مشکلات را بررسی کند.

مطالب مشابه:

8 علائم هشداردهنده سرطان معده

زخم معده در دوران بارداری

سندرم زولینگر-الیسون

آنژیوگرافی مزانتریک

لارنگومالاسی (نرمی حنجره نوزاد)

منابع: healthline, medicalnewstoday