ویتامین‌ها برای رشد مغز کودک
چشم ها و مغز کودک در هنگام تولد هنوز به طور کامل رشد نیافته است. با ادامه روند رشد مغز، رشد چشم ها و قشر بینایی نیز همچنان ادامه پیدا می کند. در پاسخ به این سوال که آیا ویتامین های خاصی برای رشد مغز در کودک وجود دارد باید گفت: بله، این ویتامین ها DHA و امگا3 هستند. DHA و امگا 3 جزء موارد ضروری بدن نامیده می شوند و بدن انسان آن ها را تولید نمی کند و باید به مصرف برسند. با وجود اینکه DHA بیشتر با مغز در ارتباط است و در چشم با غلظت بیشتری یافت می شود این دو اسیدآمینه ی ضروری درروند عملکرد خود با یکدیگر همکاری دارند.
رشد سریع مغز کودک:
درماه اول تولد، قشر بینایی نوزاد درحال رشد است. درماه دوم، قادر به تشخیص بسیاری از رنگ ها می باشند و درماه سوم در کنترل بینایی، تشخیص و حافظه، توانایی بیشتری دارند. نوزادان تا شش ماهگی می توانند همانند افراد بزرگسال برروی فواصل تمرکز کرده و حتی شی دور را از شی نزدیک تشخیص دهند.
ماه ها و سال های اولیه ی زندگی کودک هم در راستای رشد بصری و هم برای رشد مداوم مغز دارای اهمیت بسیار می باشد. مغزی که به طور کامل رشد کرده باشد دارای حدودا سه پوند وزن است. وزن مغز نوزاد هنگام تولد کمتر از یک پوند بوده و تا حدودا شش سالگی کامل نمی شود. در طی رشد مغزی، میلیون ها نورون یا سلول مغزی برای ارتباط سلول ها با یکدیگر سیگنال‌های الکتریکی و واکنش های شیمیایی تولید می کنند. حدود 50 درصد از هرنورون از اسید چرب ضروری امگا3 و DHA ساخته شده است که یک ساختار مهم از مغز را تشکیل می دهد.
بدن ما DHA تولید نمی کند، بنابراین، آن را “ضروری” می نامند، درست مانند همراه آن، امگا 3 EPA، یکی دیگر از اسیدهای چرب ضروری مهم. آنها همراه باهم کار می کنند، اگرچه DHA بیشتر مربوط به مغز است و در چشم بیشترین غلظت را دارد.
اتصالات منحصر به فرد آینده آنها را شکل می دهند.
نورون ها میل به برقراری ارتباط و اتصال با یکدیگر دارند و هزاران پیوند را ایجاد می کنند. این پیوندها به نوبه ی خود هرکودک را از دیگری متمایز می کند. کودکان براساس نحوه ی شکل گیری و ساخت مغز آن ها و همچنین تجربیات شخصی، دارای مجموعه‌ای از ارتباطات منحصر به فرد هستند. مغز، تمامی بدن را کنترل می کند و با هر فکر جدید، پیوند جدیدی در مغز ایجاد می شود. سال های اولیه ی زندگی فرد، فعال ترین دوره برای ایجاد ارتباطات عصبی یا مغزی است. این روند پویا هرگز متوقف نمی‌شود. ارتباطاتی که اکنون در کودکان ایجاد می شود، زمینه ساز ارتباطات آینده ی آن ها است.
مصرف چربی های سالم = سلامت چشم و مغز
پیوندهای سالم مغزی و بینایی از ساختارهای سالم آغازمی شوند. بهترین شیوه برای تولید ساختارهای مناسب، استفاده از چربی‌ها است و نوع مناسب چربی برای ساختار مغز و چشم نیز امگا3 DHA می باشد. نورون ها یا همان سلول های مغز، از چربی ساخته شده‌اند. این سلول ها همچنین توسط دولایه ی چربی اضافی احاطه شده‌اند که غشای سلولی را می سازند. نحوه ی ترکیب اسیدهای چرب غشاهای سلولی تاثیر بسزایی بر میزان انعطاف و سیال بودن آن ها دارد. این موضوع، نحوه ی عملکرد و همچنین شیوه ی برقراری ارتباط کودک در طول زندگی را تعیین می نماید.
انواع مختلفی از چربی ها درساختار سلول های مغزی وجود دارند، اما اصلی ترین آن ها DHA هستند که یک واحد ساختاری برای ساختار و عملکرد مناسب سلولی می باشد. DHA همچنین برای سلامت رشد و بلوغ چشم و سیستم بینایی دارای اهمیت است.
علاوه براین، تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف DHA با کاهش آلرژی همراه است و می تواند بر سیستم ایمنی فرد تاثیر مثبت بگذارد. مصرف کافی این ماده با تاثیر مثبت احتمالی بر رفتار، توجه و یادگیری در کودک همراه است.
امگا 3: منابع غذایی و مکمل ها
از آنجایی که این چربی ضروری توسط بدن انسان ساخته نمی شود کودکان به منابع مستقیم غذایی DHA نیازمند هستند. این منابع شامل منابع عالی ماهی های روغنی آب سرد، مثل ماهی سالمون، ساردین، قزل آلای رنگین کمان، خال مخالی و کاد هستند. به دلیل چالشی بودن مصرف ماهی به نوزادان و خردسالان، مکمل روغن ماهی نیز قابل استفاده است. برای اطمینان از مصرف روغن، می بایست از روغن تازه، خالص و باکیفیت استفاده شود. مصرف DHA در نوزادان متناسب با وزن آن ها انجام می گیرد. با رسیدن کودک به سن پنج یا شش سالگی تاکید بر مصرف امگا3 EPA افزایش پیدا می کند و با رشد کودک، می بایست رژیم غذایی، سطح فعالیت، محیط و عوامل استرس زا نیز در تعیین دوز اسیدچرب ضروری مصرفی توسط کودک درنظر گرفته شوند.
سایر فواید ویتامینD
- تاثیر بر سطح آنتی اکسیدان ها
- تاثیر بر سلامت استخوان ها
- تنظیم جذب کلسیم
- عملکرد صحیح سیستم عصبی و عضلانی کودک
- تنظیم تولید سروتونین و ملاتونین و تقویت الگوی طبیعی خواب و خلق و خوی سالم
نیاز نوزادان به ویتامینD
ویتامینD یکی دیگر از مواد مغذی کلیدی در ایجاد یک شالوده ی سالم برای نوزادان است و نباید از اهمیت آن صرف نظر نمود. ویتامین D در طول رشد بربسیاری از فرآیندهای اساسی تاثیر می گذارد و همچنین دارای نقش های بسیاری در تنظیم و کمک به رشد سلامت مغزی، ازجمله تاثیر انتقال دهنده های عصبی دارد.
این ویتامین از طریق تابش اشعه ی UVB خورشید، بهترین منبع، در پوست ساخته می شود. امروزه، بسیاری از والدین قرارگیری زیاد فرزندان خود دربرابر خورشید خودداری می کنند. آنها همچنین با استفاده از مقادیر زیادی ضدآفتاب، باعث اختلال در ساخت ویتامین D در پوست می شوند. کمبود این ویتامین در سطح جهان شایع است. کمبود جدی این ویتامین می تواند به بیماری راشیتیسم، تضعیف استخوان ها و شکنندگی آسان آن ها منجر شود.
نکات:
غذاهای فرآوری شده با روغن های گیاهی و محصولات حیوانی سرشار از اسیدهای چرب امگا 6 هستند که می توانند باعث عدم تعادل امگا 3 شوند.
اسیدچرب امگا 3 آلفالینولینک اسید(ALA) که از کتان، دانه ی چیا، شاهدانه و سبزی های برگدار مشتق می شود، به خوبی به EPA و DHA تبدیل نمی شود، بنابراین کودک درطول فرآیند رشد و نمو به مصرف منابع مستقیم و دریایی امگا 3 نیازمند است. درصورت تمایل به مصرف منابع گیاهی، برای DHA نیز منابع ریزجلبک ها موجود است.
مطالب مشابه:
آلرژی غذایی درکودکان
ویتامین‌های لازم در دوران شیردهی
تغذیه دوران بارداری و چاقی کودک
ویتامین های لازم دوران بارداری
غذاهای غنی از آهن برای بارداری
منبع: americanpregnancy
