نوکاردیوز چیست؟
نوکاردیوز عفونتی است که توسط باکتری نوکاردیا ایجاد میشود. نوکاردیا در خاک یا آبهای راکد در سراسر جهان رشد میکنند. نوکاردیوز معمولاً ریهها یا پوست را تحت تأثیر قرار میدهد. اما اگر نوکاردیا وارد مغز یا نخاع شود، میتواند مشکلات تهدیدکننده زندگی ایجاد کند. خوشبختانه، سیستم ایمنی بدن معمولاً شما را از این باکتری محافظت میکند.
با این حال، اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف شده باشد یا شرایط پزشکی خاصی وجود داشته باشد، فرد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این عفونت می باشد. میتوانید از طریق تنفس باکتری به نوع ریوی آن مبتلا شوید. یا اگر باکتری وارد یک زخم باز شود، میتوانید به عفونت اولیه پوستی مبتلا شوید.
نوکاردیوز چقدر شایع است؟
سالانه بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر در ایالات متحده به نوکاردیوز مبتلا میشوند. اما حدود ۶ نفر از هر ۱۰ نفری که به نوکاردیوز مبتلا میشوند، سیستم ایمنی ضعیفی دارند. خوشبختانه، با درمان میتوانید از عوارض جدی جلوگیری کنید.
علل نوکاردیوز چیست؟
گروهی از باکتریها به نام نوکاردیا باعث عفونتهای نوکاردیوز میشوند. این باکتریها در خاک، گیاهان در حال پوسیدگی و حتی گودالهای آب راکد زندگی میکنند. شما فقط با بودن در فضای باز یا اطراف خاک با این میکروبها تماس پیدا میکنید.
چند نوع خاص از نوکاردیا وجود دارد که میتوانند مشکلاتی ایجاد کنند:
- نوکاردیا آستروئیدس
- نوکاردیا برازیلینسیس
- نوکاردیا کاویا
- نوکاردیا فارسینیکا
همه این میکروبها میتوانند در صورت استنشاق، بریدگی یا خراش پوست وارد بدن شوند.
از آنجا، میکروبها میتوانند ریهها یا پوست را آلوده کنند. نوکاردیا معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند مگر اینکه سیستم ایمنی بدن نتواند با عفونتها مبارزه کند. به همین دلیل است که به آن یک میکروب “فرصتطلب” میگویند.
علائم نوکاردیوز چیست؟
اغلب، علائم نوکاردیوز به آرامی بروز میکنند. ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشید. همانطور که علائم ظاهر میشوند، علائم میتوانند به محل عفونت شما بستگی داشته باشند.
نوکاردیوز ریوی:
با نوکاردیوز ریوی، ممکن است موارد زیر را داشته باشید:
- تب و لرز
- سرفه
- عرق کردن در شب
- احساس ضعف یا خستگی
- کمبود اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل
- تنگی نفس یا تنفس سخت
- سرفه خونی
- درد قفسه سینه
عفونت پوستی نوکاردیوز:
عفونتهای پوستی نوکاردیوز در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شایعتر است. در اینجا سه نوع مختلف از عفونتهای پوستی بیان شده است.
عفونت موضعی:
نوکاردیا میتواند پوست را در یک ناحیه، نزدیک بریدگی یا خراش، آلوده کند. این عفونت میتواند باعث موارد زیر شود:
- برجستگیها (ندولها)
- زخمها
- برجستگیهای کوچک و برآمده که جامد هستند (پاپولها)
- برجستگیهای چرکی (پوسچولها)
- لکههای متورم قرمز به نام سلولیت
- تجمع عمیقتر چرک به نام آبسه زیر جلدی
نانسی مدینگر، پزشک، مدیر پزشکی آزمایشگاه میکروبیولوژی بالینی در بیمارستان دانشگاه کلرادو میگوید: “مشکل اصلی بیماری موضعی این است که تشخیص آن دشوار است. بنابراین، عفونت به آرامی پیشرفت میکند و میتواند باعث بدشکلی و جای زخم شود.”
لنفانژیت گرهای:
در نزدیکی بریدگی یا سوراخ شدن، غدد لنفاوی ملتهب میشوند. التهاب میتواند به آرامی در یک خط به سمت بازو یا پا حرکت کند.
ممکن است متوجه موارد زیر شوید:
- قرمزی
- برآمدگیهای زیر پوست
- برآمدگیهای قرمز
- زخمها یا جراحات
مایستوما:
عفونت با یک یا دو برآمدگی با رشد آهسته شروع میشود. آنها معمولاً هیچ ناراحتی ایجاد نمیکنند. اما برآمدگیها در نهایت به هم متصل میشوند. در مورد مایستوما، ممکن است متوجه شوید که توده:
- تبدیل به آبسه میشود.
- مایعی با دانههای کوچک از آن خارج میشود.
- روی پا یا ساق شما بزرگتر میشود، اما میتواند در هر جایی باشد.
درمان میتواند از گسترش نوکاردیا به عضلات و استخوان جلوگیری کند.
نوکاردیا در سیستم عصبی مرکزی:
نوکاردیا اگر درمان نشود، میکروب میتواند وارد جریان خون شود. بین ۲۶ تا ۴۶ درصد موارد نوکاردیا میتواند به سیستم عصبی مرکزی (CNS) شما – معمولاً مغز – گسترش یابد.
نشانههای رایج علائم CNS برای نوکاردیوز عبارتند از:
آبسه مغزی:
شما میتوانید یک یا چند آبسه مغزی داشته باشید. با آبسه مغزی، ممکن است موارد زیر را داشته باشید:
- ضعف در یک طرف بدن (همیپارزی)
- علائم فلج اعصاب جمجمهای، مانند مشکلات بینایی یا بیحسی صورت
- سردرد
- گیجی
- تشنج
- از دست دادن هماهنگی عضلات (آتاکسی) یا مشکلات تعادل
مننژیت نوکاردیال:
تقریباً از هر ۱۰۰ نفر مبتلا به مننژیت نوکاردیال، ۴۳ نفر آبسه مغزی نیز داشتهاند. اگر مننژیت همراه با آبسه مغزی باشد، فرد میتواند علائمی مانند موارد زیر را داشته باشد:
- تب
- سردرد
- سفتی گردن
- حساسیت به نور و صدا
- سایر عفونتهای نوکاردیا
نوکاردیوز میتواند در بسیاری از قسمتهای دیگر بدن رخ دهد. این مورد غیرمعمول است، اما میتوانید در موارد زیر به نوکاردیوز مبتلا شوید:
- چشم، اغلب زمانی که جراحی چشم انجام دادهاید یا لنز تماسی قبل از ورود میکروب به چشم، چشم شما را خراش داده است.
- جریان خون، معمولاً از نوکاردیوز ریوی ناشی میشود.
- مفاصل
- کلیهها
- کبد
- طحال
- غدد فوق کلیوی
- لوزالمعده
- غده تیروئید
- عضله پسواس (عضلهای در عمق کمر که ستون فقرات و پاها را به هم متصل میکند)
- فضای اپیدورال نخاعی (ناحیهای در ستون فقرات که پزشک داروهای مسکن را در آن قرار میدهد)
- بین پوششهای داخل شکم (رتروپریتونئوم)
- دستگاه ادراری
- غده پروستات یا بیضهها
چگونه نوکاردیوز تشخیص داده میشود؟
پزشک میتواند با ارسال نمونه بافت یا مایع به آزمایشگاه میکروبیولوژی، نوکاردیوز را تشخیص دهد. آزمایشگاه میتواند نوع باکتری موجود در نمونه را شناسایی کند.
اما نحوه نمونهگیری بافت یا مایع به محل عفونت بستگی دارد.
برای تشخیص نوکاردیوز:
پزشک ممکن است سابقه پزشکی را بررسی کند و از شما سوالاتی بپرسد. آنها همچنین ممکن است در مورد قرار گرفتن در معرض خاک، آب یا باغبانی سوال کنند.
در صورت عفونت ریه، پزشک ممکن است نمونه خلط (مخاط و بزاق سرفه شده) را بگیرد. یا یک اسکوپ کوچک (برونکوسکوپ) را وارد مجاری هوایی میکند تا یک نمونه بافت کوچک – نمونهبرداری از لاواژ برونکوآلوئولار (BAL) – بگیرد.
در سایر نقاط عفونت، آنها به دقت هرگونه برآمدگی (مانند روی پوست شما) را بررسی کرده و یک نمونه بافت کوچک یا مایع میگیرند.
پس از تشخیص نوکاردیوز در ریهها یا مغز، پزشک احتمالاً MRI مغز و سیتیاسکن قفسه سینه را تجویز میکند. این اسکنها تصاویر دقیقتری ارائه میدهند و پزشک را در مورد گسترش میکروب به آن نواحی آگاه میکنند.
عوارض نوکاردیوز چیست؟
بدون درمان، نوکاردیوز میتواند مشکلات جدی ایجاد کند. این میکروب میتواند فراتر از ریهها یا پوست گسترش یابد. و اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف شود، حدود ۴ نفر از هر ۱۰ نفر ممکن است عوارض تهدیدکننده زندگی داشته باشند.
مدینگر میگوید: “عوارض میتواند شامل باکتریمی و گسترش به مغز، پوست و به ندرت سایر اندامها باشد.” با توجه به اندام آلوده، “ممکن است جراحی لازم باشد. یا درمان میتواند طولانی شود و یک سال یا حتی بیشتر طول بکشد.”
نوکاردیا در ریهها میتواند باعث موارد زیر شود:
- ذات الریه
- آبسه ریه (کیسههای چرک)
- نارسایی تنفسی
- در موارد شدید، سپسیس، که یک واکنش خطرناک به عفونت است و میتواند تهدید کننده زندگی باشد.
- نارسایی اندام (اگر عفونت خیلی گسترش یابد)
عوارض پوستی، میتواند باعث موارد زیر شود:
- زخمها (زخمهای کم عمق)
- ندولها (تودههایی زیر پوست که در صورت آسیب دیدن غدد لنفاوی مجاور، تخلیه میشوند)
- عفونتهای کلیوی
- آبسههای مغزی
مدینجر میگوید: “تحمل داروهای ضد میکروبی مورد استفاده برای درمان نوکاردیا نیز میتواند دشوار باشد. این داروها میتوانند منجر به عوارض جانبی قابل توجهی نیز شوند.”
مدینجر میگوید: “ممکن است دچار مشکلات کلیوی (اختلال عملکرد کلیه)، کاهش شنوایی یا ناراحتی معده شوید. و در برخی موارد، ممکن است برای برداشتن یا تخلیه آبسهها در نواحی آلوده به جراحی نیاز داشته باشید.”
پیشگیری:
گامهایی وجود دارد که میتواند به کاهش خطر ابتلا به نوکاردیوز و جلوگیری از ابتلا به آن کمک کند. اولین گام، شناخت خطر ابتلا به آن است. این میتواند به شما کمک کند تا اقداماتی را برای محافظت از خود انجام دهید، به خصوص اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
اگر موارد زیر را داشته باشید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نوکاردیوز باشید:
- سیستم ایمنی ضعیف
- یک بیماری مانند دیابت، HIV، سرطان یا اختلالات بافت همبند
- پیوند مغز استخوان یا عضو
- اعتیاد به الکل
- مشکلات ریوی، مانند پروتئینوز آلوئولار ریوی (از ورود اکسیژن به جریان خون جلوگیری میکند)
- مصرف دوزهای بالای استروئیدهای قوی (داروهایی که به التهاب کمک میکنند)
- کار در فضای باز و مرد بودن (مردان سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند)
آیا نوکاردیوز مسری است؟
نوکاردیوز مسری نیست. شما با قرار گرفتن در معرض فرد دیگری که به آن مبتلا است، به آن مبتلا نمیشوید. این میکروب در بین افراد پخش نمیشود.
آیا نوکاردیوز قابل درمان است؟
بله، اگر نوکاردیوز زود تشخیص داده شود، میتوان آن را با استفاده از آنتیبیوتیکها برای مبارزه با عفونت درمان کرد. پزشک شما ممکن است آنتیبیوتیکهای مختلفی را نیز ترکیب کند.
عفونت پوستی نوکاردیا چه شکلی است؟
عفونت پوستی نوکاردیا معمولاً به صورت زخم یا جراحت ظاهر میشود. این زخمها میتوانند قرمز، تاولزده یا پوسته پوسته به نظر برسند. همچنین ممکن است متوجه برآمدگیهای دردناکی در زیر پوست خود شوید. این برآمدگیها میتوانند قرمز، بنفش یا تیرهتر از نواحی اطراف خود باشند.
به طورکلی
نوکاردیا یک باکتری غیرمعمول است که میتواند از طریق خاک یا آب آلوده شما را آلوده کرده و باعث نوکاردیوز شود. این باکتری معمولاً ریهها یا پوست افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند را آلوده میکند. اگر به مغز شما سرایت کند، میتواند تهدیدکننده زندگی باشد.
مطالب مشابه:
بیماری لژیونر
ماستوئیدیت
پمفیگوئید بارداری
بیماری پانیکولیت
عفونت شیگلا
منبع: webmd
