اثرات مثبت شیردهی
تغذیه با شیر مادر هم برای نوزادان و هم برای مادر مفید است. شیر مادر بهترین منبع تغذیه برای اکثر نوزادان است. با رشد شیرخوار، شیر مادر برای تامین نیازهای تغذیه ای نوزاد تغییر می کند. تغذیه با شیر مادر همچنین می تواند به محافظت از نوزاد و مادر در برابر برخی بیماری ها کمک کند.
با وجود اینکه شیردهی با شیر مادر یکی از موثرترین راه ها برای تضمین سلامت و بقای کودک است. با این حال، بر خلاف توصیه ها، کمتر از نیمی از نوزادان زیر 6 ماه تنها با شیر مادر تغذیه می‌شوند.
فواید شیر مادر:
شیر مادر غذای ایده آل برای نوزادان است. ایمن بوده و حاوی آنتی بادی هایی است که به محافظت در برابر بسیاری از بیماری های رایج دوران کودکی کمک می کند. شیر مادر تمام انرژی و مواد مغذی مورد نیاز نوزاد در ماه های اول زندگی، تا نیم یا بیشتر نیازهای تغذیه ای کودک را در نیمه دوم سال اول و تا یک سوم در طول سال دوم تامین می کند.
سازمان جهانی بهداشت و یونیسف توصیه می‌کنند که نوزادان شیردهی را در یک ساعت اول پس از تولد شروع کنند و در 6 ماه اول زندگی به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه شوند، به این معنی که هیچ غذا یا مایعات دیگری از جمله آب ارائه نمی شود.
نوزادان سالمی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند معمولاً در چند ماه اول زندگی سریع تر از نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند وزن اضافه می‌کنند، اما پس از آن در باقی مانده دوران نوزادی، حتی پس از دریافت غذاهای کمکی، اضافه شدن وزنشان کندتر است.
از سن 6 ماهگی، کودکان باید شروع به مصرف غذاهای کمکی ایمن و کافی کنند در حالی که تا دو سالگی یا بیشتر به تغذیه شیر مادر ادامه دهند.
تبلیغات نامناسب محصولات جایگزین شیر مادر همچنان تلاش ها برای بهبود نرخ و مدت شیردهی را در سراسر جهان تضعیف می کند.
اثرات مثبت شیردهی برای نوزاد:
- شیرمادر حاوی ویتامین ها و مواد معدنی است.
- همیشه در دسترس است.
- با داشتن آنتی بادی ها ازابتلا نوزاد به برخی عفونت ها محافظت می کند.
- به بهبود سلامت طولانی مدت نوزاد شما کمک می کند.
علاوه بر موارد فوق همچنین تغذیه با شیر مادر خطر SIDS (سندرم مرگ ناگهانی نوزاد)، دیابت دوران کودکی و لوسمی را کاهش می دهد.
هر مقدار شیردهی مفید است، اما تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت 6 ماه محافظت بسیار بیشتری را به کودک ارائه می دهد.
ادامه شیردهی بعد از 6 ماهگی فواید زیادی دارد، شیر مادر از نوزاد در برابر عفونت محافظت می کند و شواهدی وجود دارد که به آنها در هضم غذاهای جامد نیز کمک می کند.
همچنین طبق مطالعات مختلف کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند در تست های هوش بهتر عمل می کنند، کمتر احتمال دارد اضافه وزن یا چاقی داشته باشند و در آینده کمتر مستعد ابتلا به دیابت هستند.
اثرات مثبت شیردهی برای مادر:
- رحم مادر به اندازه خود باز می گردد. پس از تولد نوزاد، رحم به تدریج روز به روز کوچکتر می شود، اما شیردهی به تسریع این امر کمک می کند.
- موجب برقراری پیوند عاطفی مادر با نوزاد می شود. شیردهی راهی دوست داشتنی برای احساس صمیمیت و تقویت پیوند بین مادر و نوزادان است.
- موجب ترشح هورمونی به نام اکسی توسین می شود که به مادر کمک می کند احساس آرامش و ارتباط با کودک خود را داشته باشد.
- از سلامت خود محافظت کنید. شیردهی خطر ابتلا به سرطان سینه، سرطان تخمدان، پوکی استخوان (استخوان‌های ضعیف)، دیابت و بیماری های قلبی عروقی (شرایط تأثیرگذار بر قلب یا عروق خونی) را کاهش می‌دهد.
آیا شیردهی در حین تزریق واکسن به کودک به مدیریت درد کمک می کند؟
والدینی که در دوران شیردهی هستند باید تشویق شوند که قبل، در حین و بعد از واکسیناسیون فرزندشان به کودکان 2 ساله یا کمتر شیر دهند. تصور می‌شود که چندین جنبه از شیردهی با مکانیسم های متعددی باعث کاهش درد می‌شود از جمله: نگه داشتن توسط والدین، احساس تماس پوست به پوست، مکیدن، حواس‌پرتی و خوردن شیر مادر.
برای این موارد عوارض جانبی احتمالی گزارش نشده است.
آیا شیردهی پس از واکسن روتاویروس(Rotavirus Vaccine) نوزاد بر کارآیی واکسن تأثیر می گذارد؟
شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد تغذیه با شیر مادر می تواند تأثیر منفی بر کارایی واکسن روتاویروس داشته باشد. در مطالعات قبلی بیان شد که شیرمادراز زنانی که در مناطقی با روتاویروس زندگی می کنند حاوی آنتی بادی هایی است که می تواند ویروس واکسن روتاویروس زنده را خنثی کند. با این حال، در کارآزمایی‌های مجوز، اثربخشی واکسن روتاویروس در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، قابل مقایسه با نوزادانی بود که از شیر مادر تغذیه نمی‌کردند.
آیا ممکن است مواردی موجب منع شیردهی شود؟
شیر مادر بهترین تغذیه را برای اکثر نوزادان از جمله نوزادان نارس و بیمار فراهم می کند. با این حال، استثنائات نادری وجود دارد که شیر مادر یا شیردهی توصیه نمی شود که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوزاد مبتلا به گالاکتوزمی کلاسیک (یک اختلال متابولیک ژنتیکی نادر است) تشخیص داده می شود.
-
مادر مبتلا به HIV است.
1) تحت درمان ضد رتروویروسی (ART) نیست، یا
2) تحت درمان ART است اما سرکوب ویروسی پایدار در طول بارداری (حداقل در طول سه ماهه سوم) یا در زمان زایمان به دست نیاورده است.
- مادر به ویروس لنفوتروپیک سلول T انسانی(HTLV) نوع 1 یا نوع 2 آلوده شده است.
- مادر از یک داروی غیرقانونی مانند: مواد افیونی، PCP (فن سیکلیدین) یا کوکائین استفاده می کند.
- مادر مبتلا به بیماری ویروس ابولا مشکوک یا تایید شده است.
- مادر تحت تصویربرداری تشخیصی با رادیو داروها قرارگرفته‌است.
- مادر دارای عفونت ویروس هرپس سیمپلکس فعال (HSV) با ضایعات موجود بر روی سینه است (اگر ضایعات روی سینه آسیب دیده به طور کامل پوشانده شود تا از انتقال جلوگیری شود، مادران می‌توانند مستقیماً از پستان سالم شیر بدهند).
- مادر مبتلا به عفونت ویروس mpox (آبله میمونی) است (شیردهی باید تا زمانی که تمام ضایعات برطرف شده، دلمه ها افتاده و یک لایه تازه از پوست سالم تشکیل شود به تعویق بیفتد).
- مادر مبتلا به سل فعال و درمان نشده است (مادر ممکن است پس از درمان مناسب به مدت 2 هفته و اثبات عدم سرایت، شیردهی را از سر بگیرد).
مصرف دارو در دوران شیردهی:
در رابطه با مصرف دارو در در دوران شیردهی تنها چند دارو منع مصرف دارند و توصیه نمی شود. اگرچه بسیاری از داروها وارد شیر مادر می شوند، اما اکثر آنها تأثیر کمی بر عرضه شیر یا سلامت نوزاد دارند. با این حال، همیشه باید هنگام تجویز دارو برای مادران شیرده، خطرات و مزایای آن سنجیده شود.
