مایع آمنیوتیک چیست؟
مایع آمنیوتیک یک ماده شبه آب در اطراف جنین در رحم شما ست. جنین در طی دوران بارداری در یک کیسه آمنیوتیک پر از مایع رشد می کند. کیسه آمنیوتیک حدود 12 روز بعد از شروع بارداری تشکیل می شود. هنگامی که کیسه آب می ترکد (به عنوان یک نشانه از وضع حمل)، کیسه آمنیوتیک شما پاره می شود و مایع از واژن شما به بیرون نشت می کند.
مایع آمنیوتیک چیزی بیشتر از مایعی است که جنین در آن شناور است. همچنین مایع آمنیوتیک حاوی مواد مغذی، هورمون ها، آنتی بادی ها و سایر مایعات است که به حفظ سلامتی جنین کمک می کند و از جنین محافظت می نماید. بایستی بدانید مایع آمنیوتیک به طور پیوسته در حال گردش است چون جنین آن را می بلعد و سپس آن را دفع می کند. این مایع آمنیوتیک بسیار کم یا بسیار زیاد می تواند باعث ایجاد مشکلاتی برای شخص باردرا یا جنین شود.
مایع آمنیوتیک چه می کند؟
مایع آمنیوتیک در رحم وظیفه مهمی بر عهده دارد. به رشد و تکامل جنین کمک می کند. از جمله وظایف مایع آمنیوتیک:
- جنین را در مقابل عفونت محافظت می کند.
- حرکات جنین را محو می کند و به حرکت آن کمک می کند.
- به رشد و تکامل استخوان ها و عضلات جنین کمک می کند.
- از فشرده شدن بندناف جلوگیری می کند.
- به رشد سیستم تنفسی و گوارشی جنین کمک می کند.
- دمای بدن جنین را تنظیم می کند.
- از جنین در برابر حرکات شما محافظت می کند (مثل سقوط یا ضربه ناگهانی).
چرا مایع آمنیوتیک مهم است؟
مایع آمنیوتیک برای بارداری سالم ضروری است و به آمادگی جنین برای دنیای بیرون کمک می کند. مانند یک کوسن عمل می کند و از جنین در مقابل حرکات شما محافظت می کند. این شبیه کوسن به او اجازه می دهد که آزادانه حرکت کند و عضلات و استخوان هایش رشد کند. این مایع از فشرده شدن بند ناف جلوگیری می کند. بند ناف اکسیژن و مواد مغذی از شما به جنین منتقل می کند و بدون آمنیوتیک ممکن است بند ناف له شود. مایع آمنیوتیک حاوی آنتی بیوتیک است و تقویت سیستم ایمنی جنین کمک می کند. جنین نفس کشیدن را تمرین می کند و مایع آمنیوتیک را می بلعد که این عمل به رشد ریه ها و سیستم گوارشی جنین کمک می کند.
مایع آمنیوتیک چطور اندازه گیری می شود؟
پزشک مایع آمنیوتیک را با استفاده از سونوگرافی اندازه گیری می کند. آنها پاکت های مایع آمنیوتیک را در نواحی خاصی از کیسه آمنیوتیک اندازه گیری می کنند، سپس حجم کل مایع را محاسبه می کنند.
رنگ مایع آمنیوتیک چیست؟
مایع آمنیوتیک تقریبا شفاف است اما می تواند به رنگ زرد کمرنگ شبیه رنگ کاه باشد. این مایع که قهوه ای یا سبز رنگ است به این معنی است که جنین مکونیم (اولین مدفوع خود) را در رحم شما دفع کرده است.
در صورت تنفس جنین در مایعی که در آن مکونیوم است، ممکن است جنین دچار عوارضی شود. در موارد شدید، جنین ممکن است به سندرم آسپیراسیون مکونیوم مبتلا شود و پس از تولد نیاز به درمان فوری داشته باشد.
مایع آمنیوتیک چه بویی دارد؟
این مایع باید بی بو باشد. اگر متوجه شوید که دارای بوی بدی است باید به پزشک خود اطلاع دهید. چون ممکن است با مکونیوم مخلوط شده باشد یا عفونت وجود داشته باشد.
آیا مایع آمنیوتیک چسبناک است؟
نه، این مایع چسبنده نیست. اگر شما ترشحات واژنی چسبناک دارید، ممکن است ترشحات مخاطی شما باشد.
چه چیزی مایع آمنیوتیک را ایجاد می کند؟
مایع آمنیوتیک برای نیمه اول بارداری تقریبا آب است. بعد از حدود 20 هفته از بارداری، تقریبا بخش اعظم مایع را ادرار جنین تشکیل می دهد. این بدین دلیل است که درست مانند بزرگسالان، جنین مایع را می بلعد و ادرار دفع می کند.
مایع آمنیوتیک طبیعی چند لیتر است؟
حجم این مایع بستگی به زمان بارداری شما ست. سطح این مایع در هفته های 34 تا 36 بارداری به حداکثر مقدار خود می رسد. سپس به تدریج با نزدیک شدن تاریخ زایمان، سطح آن کاهش می یابد در زمان پیک، حجم آن در کیسه آمنیوتیک اندکی کمتر از یک لیتر است.
علائم نشت مایع آمنیوتیک چیست؟
برخی افراد باردار در طی دوران بارداری دچار نشت مایع آمنیوتیک می شوند. مایع آمنیوتیک شفاف، رقیق و بی بو است. ممکن است اندکی رنگ داشته باشد (قهوه ای، سبز یا زرد از رنگهای شایع هستند). نشت ادرار در زنان باردار شایع است، بنابراین برخی افراد به سختی می توانند بین مایع آمنیوتیک و ادرار تمایز قائل شوند. بررسی لباس زیر از لحاظ بو یا رنگ می تواند به شما در تشخیص اینکه ترشحات چیست، کمک خواهد کرد. ادرار بوی منحصر به فردی دارد و ممکن است کنترل آن ساده تر از مایع آمنیوتیک باشد.
اگر احساس می کنید مقدار زیادی مایع از واژن شما خارج می شود، این می تواند به دلیل پاره شدن کیسه آب شما باشد. اما افزایش در اواخر بارداری ترشحات واژن افزایش می یابد، بنابراین تشخیص این تفاوت مشکل خواهد بود. اگر فکر می کنید کیسه آب شما پاره شده است، یا اگر نمی دانید چه چیزی از واژن شما ترشح می شود، با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر کاهش مایع آمنیوتیک داشته باشید، چه اتفاقی می افتد؟
کاهش مایع آمنیوتیک را الیگوهیدرآمنیوس می گویند. حدود 4% از زنان باردار تحت تاثیر کاهش مایع آمنیوتیک قرار می گیرند. عوامل متعددی می توانند در کاهش مایع آمنیوتیک نقش داشته باشند
- شرایط مادرزادی که بر کلیه ها یا مجاری ادراری جنین تاثیر می گذارد.
- بیش از دو هفته از موعد مقرر زایمان گذشته باشد.
- دیابت بارداری.
- نوزادان با رشد محدود
- پارگی زودرس غشاها
- مشکلات مربوط به جفت.
- دوقلوها که جفت مشترکی دارند.
عوارض کاهش مایع آمنیوتیک چیست؟
کاهش مایع در شش ماه اول بارداری معمولا خطرناکتر است. این عوارض می تواند شامل سقط جنین، بدشکلی های فیزیکی جنین در حال رشد از جمله ریه هایی که به درستی رشد نمی کنند یا زایمان زودرس.
اگر الیگوهیدرآمنیوس در سه ماهه آخر (هفته های 28 تا 40) بارداری تشخیص داده شود عوارض شامل موارد زیر می باشد:
- فشرده سازی بند ناف.
- محدودیت رشد جنین
- مشکلات تنفسی
- افزایش خطر زایمان سزارین.
کاهش مایع آمنیوتیک چطور درمان می شود؟
این بستگی به این دارد که در چه مرحله ای از بارداری خود هستید. اگر نزدیک به انتهای دوره حاملگی خود هستید (هفته های 37 بارداری) پزشک باید تا زمان زایمان شما را با دقت بیشتری تحت نظر قرار دهد.
اگر مایع آمنیوتیک بسیار بیشتر باشد چه اتفاقی می افتد؟
مقدار بیش از حد مایع آمنیوتیک پلی هیدرآمنیوس نام دارد. این یک بیماری نادر است که باعث علائمی مانند ورم پا، تنگی نفس یا یبوست می شود.
پلی هیدرآمنیوس متوسط تا شدید می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- شرایط مادرزادی که بر توانایی بلع جنین اثر می گذارد.
- دیابت بارداری
- دو قلوهای همسان مبتلا به سندرم انتقال خون (TTTS).
- مشکلات معده جنین
- مشکلات جفت.
عوارض مقادیر زیاد مایع آمنیوتیک چیست؟
اگر مقدار زیادی مایع در رحم خود دارید، می تواند بر اندام های مجاور در بدن شما فشار وارد کند. این می تواند باعث عوارض بارداری شود، به ویژه اگر این وضعیت در اوایل بارداری خود را نشان دهد. سایر عوارض عبارتند از:
- زایمان زودرس
- جنین بیش از حد بزرگ می شود
- خونریزی پس از زایمان
- مرده زایی
حجم بالای مایع آمنیوتیک چطور درمان می شود؟
پلی هیدر آمنیوس معمولا درمان نمی شود مگر اینکه ضروری باشد. پزشک شما ممکن است تعداد ویزیت های شما را بیشتر کند. در موارد شدید، دارو می تواند تولید ادرار جنین را در حالی که در رحم است مدیریت کند. پزشک همچنین ممکن است استراحت در رختخواب، یا تخلیه مقدار کمی از مایع را توصیه کند.
آیا نوشیدن آب می تواند باعث افزایش مایع آمنیوتیک شود؟
هیچ کس مطمئن نیست که نوشیدن آب بیشتر می تواند مایع آمنیوتیک را افزایش دهد یا خیر. برخی پزشکان به شخص بارداری که مایع آن کم است پیشنهاد می کند که آب بیشتری بنوشد. نوشیدن آب بیشتر در طی بارداری ضرری ندارد. اما بهتر است ابتدا با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید او چه توصیه ای دارد.
آیا بدون مایع آمنیوتیک نوزاد زنده می ماند؟
خیر. جنین برای اینکه در رحم زنده بماند به مقداری مایع آمنیوتیک نیاز دارد. با این حال، مقدار دقیق مایع مورد نیاز بستگی به سن بارداری و سایر فاکتورها دارد.
آیا کودک می تواند مایع آمنیوتیک را بنوشد؟
بله، جنین در رحم از این مایع می نوشد. این به او کمک می کند تا عمل بلعیدن را تمرین کند و به رشد سیستم گوارشی جنین کمک می کند.
آیا نوزاد در مایع آمنیوتیک تنفس می کند؟
جنین حرکات شبه تنفس را در مایع آمنیوتیک در رحم تمرین می کند. این به رشد ریه کمک می کند و به او می آموزد چطور در خارج از رحم تنفس کند. جنین ها در سه ماهه اول شروع به تمرین تنفس در مایع می کنند.
نکته پایانی:
مایع آمنیوتیک به رشد جنین کمک می کند و او را از آسیب و عفونت محافظت می کند. جنین ها این مایع را می بلعند و تنفس می کنند و در نهایت در آن ادرار می کنند. برخی از زنان باردار مقدار بسیار کم یا زیادی از مایع دارند. اگر این اتفاق برای شما بیفتد، ممکن است پزشک شما را با دقت بیشتری تحت نظر داشته باشد یا سونوگرافی های اضافی انجام دهد. اگر نگران بارداری خود هستید یا نشت مایع از واژن خود را تجربه می کنید، در صحبت و مشورت با پزشک خود تردید نکنید.
مطالب مشابه:
